Επενδύσεις ύψους περίπου 3,1 δις. ευρώ που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της δίκαιης μετάβασης στην μετα-λιγνιτική εποχή, περιλαμβάνει το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που δόθηκε το περασμένο Σάββατο στη δημοσιότητα.
Πρόκειται για τον αρχικό κατάλογο εμβληματικών επενδύσεων που καταρτίστηκε από την κυβερνητική και συντονιστική επιτροπή Σχεδιασμού για την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΣΔΑΜ) των περιοχών της χώρας μας - Δυτ. Μακεδονία και Μεγαλόπολη - που πλήττονται από την απόφαση της απολιγνιτοποίησης της ενεργειακής παραγωγής της χώρας μας.
Οι πιο σημαντικές επενδύσεις είναι αναπτύξεις φωτοβολταϊκών πάρκων από την ΔΕΗ και τα ΕΛ.ΠΕ, αλλά υπάρχουν και άλλες σημαντικές επενδύσεις, που επιχειρούν να διαφοροποιήσουν εντελώς το μίγμα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στα δύο πρώην ενεργειακά κέντρα της χώρας. Ειδικότερα ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία μονάδων παραγωγής υδρογόνου, μπαταριών ηλεκτροκίνησης, κλινικών, μονάδων παραγωγής ζωοτροφών, φαρμακοβιομηχανία, ακόμη και θεματικό πάρκο που θα δημιουργθεί στη Μεγαλόπολη.
Η πρώτη επεξεργασία δείχνει ότι τα πιο προφανή έργα θα ρίξουν 3,1 έως 3,2 δις. ευρώ μέχρι το 2026. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της συντονιστικής επιτροπής ΣΔΑΜ οι επενδύσεις αυτές θα απασχολήσουν πάνω από 5.000 άτομα κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης/υλοποίησης και πάνω από 7.000 άτομα κατά την λειτουργία των επενδύσεων. Επίσης τα εκτιμώμενα ετήσια έσοδα από τις προαναφερόμενες επενδύσεις αναμένονται στα 900 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το σχέδιο, το 80% των προαναφερόμενων επενδύσεων θα πρέπει να γίνουν μέχρι το τέλος του 2023. Για φέτος αναμένονται επενδύσεις ύψους 120 εκατ. ευρώ, του χρόνου 570 εκατ. ευρώ, το 2022 θα πλησιάσουν το 1 δις. ευρώ και το 2023 θα ξεπεράσουν τα 800 εκατ. ευρώ. Για την περίοδο 2024-26 θα μείνουν επενδύσεις ύψους χαμηλότερες των 600 εκατ. ευρώ.
Ως πηγές χρηματοδότησης των έργων προβλέπεται ότι από τα 3,1 δις. ευρώ, περίπου 0,5 δις. ευρώ ευρώ θα αποτελέσουν επιδοτήσεις. Επιπλέον δύο δις. ευρώ θα αντληθούν μέσω δανεισμού εκ των οποίων 1,1 δις. ευρώ μέσω εμπορικών δανείων και τα υπόλοιπα 0,9 δις. ευρώ με δανεισμό που θα συναφθεί με ελκυστικούς όρους. Τέλος, περίπου 0,6 δις. ευρώ θα προέλθουν από την συμμετοχή των επενδυτών, δηλαδή από ίδια κεφάλαια.
Ποιες θα είναι οι επενδύσεις
Φωτοβολταϊκά πάρκα: Πάνω από το 50% των προαναφερόμενων επενδύσεων αφορούν σε φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 2,9 GW. Το συνολικό ύψος των επενδύσεων εκτιμάται σε 1,7 δις. ευρώ και οι μονάδες φ/β που θα δημιουργηθούν ισχύος 2,2 GW θα αφορούν στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και μονάδες ισχύος 0,55 GW στην Μεγαλόπολη. Από τη ισχύ αυτή σήμερα σε ανάπτυξη βρίσκεται περίπου το 17%, δηλαδή φ/β πάρκα ισχύος 0,48 GW. Τα πάρκα αυτά υλοποιούν κατά βάση η ΔΕΗ Ανανεώσιμες (280 MW) και τα ΕΛΠΕ (204 MW).
Για την υπολειπόμενη παραγόμενη ισχύ μέσω φ/β ήδη έχουν εκδοθεί άδειες για την ανάπτυξη φ/β πάρκων ισχύος 0,97 GW εκ των οποίων 0,82 GW στην Κοζάνη και 0,15 GW στην Μεγαλόπολη. Μέχρι το 2024 αναμένεται να έχουν τεθεί σε λειτουργία φ/β πάρκα ισχύος 2 GW και τα υπόλοιπο 0,9 GW να τεθούν σε λειτουργία μέχρι το τέλος του 2026. Η προαναφερόμενη ισχύς φ/β σύμφωνα με το σχέδιο θα μπορεί από το 2024 και μετά να παράγει σε ετήσια βάση 3,2 TWh ενέργειας αποφέροντας ετήσια έσοδα 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
Σημειώνεται ότι τα προαναφερόμενα πάρκα θα καλύψουν έκταση περίπου 10.000 στρεμμάτων γης και θα αναπτυχθούν κυρίως πάνω στα παλιά πεδίο άντλησης λιγνίτη.
Βιομηχανικό Πάρκο Ηλεκτροκίνησης: H δεύτερη πιο σημαντική επένδυση θα προέλθει από εταιρία που δραστηριοποιείται στην ηλεκτροκίνηση. Η συγκεκριμένη επιχείρηση δεν μπορεί να είναι άλλη εκτός από την Sunlight που ελέγχεται από τον επιχειρηματία Πάνο Γερμανό ή κάποιο επιχειρηματικό σχήμα που θα ελέγχεται από την προαναφερόμενη επιχείρηση. Η εταιρεία αυτή, η οποία δεν κατονομάζεται στο ΣΔΑΜ, θα επενδύσει περί τα 200 εκατ. ευρώ στην Δυτική Μακεδονία για την ανάπτυξη μιας νέας μονάδας παραγωγής προϊόντων σχετικών με την ηλεκτροκίνηση π.χ. Μπαταριών λιθίου, σταθμών φόρτισης κ.λπ.
Η επένδυση αναμένεται να υλοποιηθεί μεταξύ 2024-2026 και σε μια έκταση 50 στρεμμάτων μεταξύ Κοζάνης και Πτολεμαϊδας. Η μονάδα αυτή θα έχει ετήσια έσοδα 400 εκατ. ευρώ και θα απασχολεί κατά τη λειτουργία της 600 άτομα.
Πρότυπη βιομηχανία παραγωγής φαρμάκων: Στην Μεγαλόπολη αυτή τη φορά, μια φαρμακοβιομηχανία που επίσης δεν κατονομάζεται, προτίθενται να δημιουργήσει μια μονάδα που θα παράγει πρώτες ύλες για φαρμακευτικά προϊόντα με εγχώριο και διεθνές προσανατολισμό. Η μονάδα σε βάθος πενταετίας θα αποκτήσει πέντε διακριτές γραμμές παραγωγής για τις οποίες θα επενδυθούν περίπου 90 εκατ. ευρώ.
Η νέα παραγωγική μονάδα θα αναπτυχθεί σε ακίνητο έκτασης 45 στρεμμάτων, θα απασχολεί 1.100 εργαζόμενους και θα έχει εκτιμώμενα ετήσια έσοδα 150 εκατ. ευρώ. Η πλήρης παραγωγική λειτουργία και των πέντε μονάδων τοποθετείται στις αρχές του 2025.
Μονάδα εφυούς αγροτικής παραγωγής: Πρόκειται για την ανάπτυξη μιας μονάδας θερμοκηπίων για την παραγωγή ντομάτας με τη χρήση υδροπονίας, συνδυαζόμενη με την κατασκευή μονάδας Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΥΘΗΑ) 40 MW. Η επένδυση θα γίνει στην Δυτ. Μακεδονία και σε έκταση 500 στρεμμάτων, εκ των οποίων 300 συνεχόμενα στρέμματα για τα θερμοκήπια και 200 στρέμματα για υποστηρικτικές εργασίες. Η επένδυση εκτιμάται σε 100 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι κατά την παραγωγική λειτουργία θα απασχολεί 700 άτομα. Τα ετήσια δε έσοδα εκτιμώνται σε 60 εκατ. ευρώ.
Μονάδα ευφυούς κτηνοτροφίας και ζωοτροφών: Εταιρία που δραστηριοποιείται στον πρωτογενή τομέα πρόκειται να επενδύσει στην Μεγαλόπολη 30-40 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία μιας μονάδας ευφυούς κτηνοτροφίας και ζωοτροφών με στόχο την αύξηση της ζωικής παραγωγής στην Αρκαδία κατά 50%. Η μονάδα εκτιμάται ότι θα χρειαστεί συνολικά 50 στρέμματα, για κτίρια και λοιπές εκτάσεις. Θα απασχολεί 400 άτομα προσωπικό και θα έχει ετήσια έσοδα 15 εκατ. ευρώ.
Υπάρχουν τουλάχιστον άλλη μια ντουζίνα επενδύσεων ύψους πάνω από 700 εκατ. ευρώ και αφορούν κυρίως σε έργα υποδομής και ενισχύσεων. Το πιο σημαντικά είναι η αποκατάσταση των πεδίων άντληση του λιγνίτη, μια επένδυση που θα φτάσει το 0,5 δις. ευρώ σε Κοζάνη και Μεγαλόπολη. Επίσης η αναβάθμιση του δικτύου τηλεθέρμανσης θα απαιτήσει επενδύσεις ύψους 90 εκατ. ευρώ, ενώ η μεταφορά φυσικού αερίου στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ.
Πηγή: Σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών (Υποστηρικτικό υλικό κειμένου δημόσιας διαβούλευσης).
