Του Απόστολου Σκουμπούρη
Ειδικό τμήμα ενός... άτυπου «ΣΔΟΕ» που θα κάνει προληπτικούς ελέγχους σε εισηγμένες εταιρείες «σκανάροντας» όλο το οικονομικό τους προφίλ με στόχο να μην επαναληφθούν φαινόμενα τύπου Folli Follie ετοιμάζει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Αυτό το διάστημα η ομάδα που έχει επιφορτιστεί να κάνει τη μελέτη για το πως μπορεί να «τρέξει» αυτό το προληπτικό εποπτικό όργανο ετοιμάζει τις προτάσεις της και όταν είναι έτοιμη, θα παραδοθεί στη διοίκηση.
Κατόπιν θα συσταθεί αυτό το ολιγομελές όργανο και θα ξεκινήσουν οι προληπτικοί έλεγχοι που θα περιλαμβάνουν ένα σύνθετο «σκανάρισμα», καθώς – όπως αποδείχτηκε πλέον – ακόμη και ο ισολογισμός, ακόμη και οι υπογραφές των ορκωτών, δεν αποτελούν εγγύηση φερεγγυότητας.
Δεν είναι κάτι μακριά από αυτά που ήδη κάνει η εποπτική αρχή, καθώς υπάρχουν έλεγχοι, εξού και τα πρόστιμα και οι κυρώσεις όλα τα τελευταία χρόνια για μη συμμόρφωση με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) ή μή έγκαιρη δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων.
Όμως, πλέον οι άνθρωποι της εποπτικής αρχής - πέρα από την ορθή εφαρμογή των ΔΠΧΑ – θα ελέγχουν την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων και κατά πόσο υπάρχει αλληλουχία με τα αποθέματα και άλλα στοιχεία ενεργητικού.
Θα εξετάζουν πιθανές μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων και σε λάθη, στις υποχρεώσεις που σχετίζονται με τον φόρο εισοδήματος, στις γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών, στις απομειώσεις αξίας μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, στην καταχώριση και αποτίμηση χρηματοοικονομικών μέσων και άλλες παραμέτρους.
Αυτό θα γίνει δειγματοληπτικά, ως μέτρο πρόληψης σε εισηγμένες πρωτίστως μεγαλομεσαίας κεφαλαιοποίησης, ώστε να αποτραπούν – κατά το δυνατόν – άλλα φαινόμενα τύπου Folli Follie.
Διάτρητο το σύστημα, ένα σοκ για όλους
Η πρωτοφανής υπόθεση της Folli Follie είναι ένα ισχυρό σοκ για όλη την αγορά, τις εισηγμένες, τους εγχώριους επενδυτές αλλά κυρίως και τα ισχυρά διεθνή επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Μια ακραία «τοξική» υπόθεση που έφερε στην επιφάνεια με δραματικό τρόπο το μείζον θέμα αξιοπιστίας και φερεγγυότητας όλου του συστήματος.
Αυτό το σκάνδαλο ξεμπρόστιασε με τον πιο εμφατικό τρόπο τις εγγενείς αδυναμίες ολόκληρου του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, των εποπτικών αρχών, της διοίκησης του Χ.Α. και όλης εν γένει της λειτουργίας της αγοράς.
Άλλωστε το ύστατο «καταφύγιο» φερεγγυότητας ήταν ο ισολογισμός που φέρει τις υπογραφές - επαγγελματικές και προσωπικές - των ορκωτών λογιστών. Αν και αυτός είναι διάτρητος, όπως αποδείχτηκε στην περίπτωση της Folli Follie όπου είχαμε το... τραγελαφικό και ντροπιαστικό φαινόμενο να υπάρξει ανάκληση του ισολογισμού από την εταιρεία που την είχε υπογράψει δυόμιση μήνες πρωτύτερα.
Ο λόγος για την εταιρεία Ορκωτών Λογιστών ECOVIS που είχε υπογράψει την οικονομική έκθεση χρήσης 2017 στις 26 Απριλίου 2018, όμως – μετά το «σκάσιμο» της ιστορίας – στις 16 Ιουλίου προχώρησε σε ανάκληση του ισολογισμού με το αιτιολογικό ότι δεν μπορούσε να αποδείξει τα στοιχεία και τα νούμερα που είχαν δοθεί (από άλλη εταιρεία) από τις δραστηριότητες στην Κίνα.
Έως 5 εκατ. ευρώ σε έκαστο φυσικό πρόσωπο μπορούσαν να φτάσουν τα πρόστιμα
Κάθε άλλο παρά εξάντλησε τα (νομικά) περιθώρια η Ε.Κ. στο μέγεθος των προστίμων στην υπόθεση του σκανδάλου της Folli Follie. Επειδή στην αγορά υπήρξαν πληροφορίες ότι για τις περιπτώσεις χειραγώγησης της αγοράς, τα πρόστιμα που εδόθησαν ήταν συμβατά με ότι λέει ο νόμος, η αλήθεια είναι ότι ήσαν πολύ μικρότερα.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, μπορούσε να επιβάλει πρόστιμο, σε έκαστο φυσικό πρόσωπο έως 5 εκατ. ευρώ! Αυτό ορίζει ο νόμος ως… ταβάνι για περιπτώσεις χειραγώγησης. Τα 5 εκατ. ευρώ σε κάθε φυσικό πρόσωπο. Η εποπτική αρχή επέλεξε να μην εξαντλήσει τα περιθώρια του νόμου, σε ένα ζήτημα όμως που η ζημιά που έχει προκληθεί είναι απείρως μεγαλύτερη από κάθε (κατόπιν εορτής) πρόστιμο.
Τα πρόστιμα, όσο… μεγάλα κι αν φαντάζουν σε ορισμένους, είναι ασήμαντα μπροστά στα… νούμερα που διακυβεύονται, μπροστά στα κεφάλαια που δεν δικαιολογήθηκαν, παρ' ότι εμφανίζονταν στον επίσημο ισολογισμό! Άρα εμφανίζονταν στο… επίσημο «πρόσωπο» της εταιρείας στην εγχώρια και κυρίως διεθνή επενδυτική κοινότητα.
Το γεγονός ότι όλο το χρηματιστηριακό σύστημα, σε Ελλάδα και Ευρώπη «διάβαζε» ισολογισμό στο +240 εκατ. ευρώ, είναι από μόνο του τεράστιο σκάνδαλο. Γιατί έτσι, παρουσιάζονταν εντελώς διαφορετικό εκτόπισμα στον όμιλο, έτσι γίνονταν τα placement και έτσι συνάπτονταν τα ομολογιακά δάνεια. Και, τουλάχιστον στην περίπτωση της διοίκησης, δηλαδή των μεγαλομετόχων, που έχουν και την κύρια ευθύνη γι'' αυτή την ιστορία, θα έπρεπε να εξαντληθούν τα περιθώρια που επιτρέπει ο κανονισμός.
