Συχνά οι Έλληνες μιλάμε για «τους ανθρώπους μας που έφυγαν στο εξωτερικό» (λες και στην εποχή της κινητικότητας είναι κάποια κατάρα να ψάχνεις να ζήσεις καλύτερα και να μην αποδέχεσαι τα λίγα) και κλαίμε για «την απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων που μετανάστευσαν και δουλεύουν στα ξένα».
Σε μία χώρα που η πλειοψηφία συνεχίζει να ονειρεύεται τη θέση στο δημόσιο ως λύση για κάθε της πρόβλημα, η επαγγελματική μετακίνηση εκτός Ελλάδας είναι λογικό να αντιμετωπίζεται ως καταστροφή. Οκ, ως εδώ όλα λογικά και αναμενόμενα, «σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας μας».
Αυτούς που έφυγαν όμως... πώς τους αντιμετωπίζουμε; Και πώς τους δείχνουμε ότι θέλουμε να κρατήσουμε τις σχέσεις της μητέρας Ελλάδας μαζί τους; Δεν μιλάω για τα ευχολόγια των πολιτικών, αλλά για πράγματα πιο πρακτικά. Ας πούμε για τη φορολογική τους αντιμετώπιση.
Η Ρουμανία μετά την πτώση του κομμουνισμού για πολλά χρόνια έζησε από τα εμβάσματα των μεταναστών της (πριν πάρει τον δρόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μειώσει τη φορολογία, πέσουν δεκάδες δις Ευρώ επενδύσεων και δημιουργήσει ισχυρή μεσαία τάξη η ίδια, ξεπερνώντας την Ελλάδα σε πλούτο). Ακόμη και σήμερα παραμένουν στο εξωτερικό 3 – 5 εκ. Ρουμάνοι, με το εντυπωσιακό νούμερο των 1.300.000 εξ’ αυτών να έχουν επιστρέψει στη χώρα λόγω κορωνοϊού.
Πώς αντιμετωπίζει η Ελλάδα «τα παιδιά της που έφυγαν στα ξένα» και πώς η Ρουμανία; Η σύγκριση παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον:
Φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, που εργάζονται έξω: Πληρώνουν τα πάντα σα να ζουν εδώ
Συχνά πολλοί Έλληνες νομίζουν ότι επειδή αλλάζουν χώρα κατοικίας, «ξεμπερδεύουν» και από τις φορολογικές τους υποχρεώσεις στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι ακριβές. Δεν είναι μόνο η αυτονόητη φορολογία για εισοδήματα που αποκτούνται στη χώρα, όπως πχ τα ενοίκια, αλλά και μία έννοια που καλό θα ήταν όσοι δεν την ξέρουν να ρωτήσουν τον λογιστή τους για αυτή: Το ποιας χώρας φορολογικός κάτοικος είναι κάποιος.
- Αν είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, τότε θα πρέπει να δηλώσει το παγκόσμιο εισόδημά του στην Ελληνική Εφορία.
- Δηλώνοντάς το, θα χρειαστεί να καταβάλλει και τη σχετική Ελληνική φορολογία.
Μισθός από εργασία στο εξωτερικό
- Πχ, αν στο Dubai εισπράττει κάποιος μισθό 5.000 Ευρώ τον μήνα = 60.000 Ευρώ τον χρόνο, τότε θα πρέπει να δηλώσει στην Ελλάδα το σύνολο του ποσού αυτού.
- Αφού το δηλώσει, μπορεί να προσκομίσει πιστοποιητικά και αποδείξεις που να δείχνουν τι φόρο πλήρωσε για το ποσό αυτό στη χώρα που εργάζεται. Στο Dubai είναι 0, στη Γερμανία είναι Χ, στη Γαλλία είναι Ψ, στη Σουηδία είναι Ω.
- Η Ελληνική Εφορία θα τον φορολογήσει για τα 60.000 Ευρώ (που κέρδισε δουλεύοντας στο Dubai, όχι στην Ελλάδα) σα να ζούσε και να δούλευε εδώ. Θα μπει κανονικά στις κλίμακες και θα πληρώσει το σύνολο των επιβαρύνσεων που θα πληρώσει και κάποιος άλλος που εισπράττει τα ίδια χρήματα ζώντας στην Ελλάδα.
- Από τη φορολογία που θα προκύψει λογικά θα αφαιρεθούν οι φόροι που κατέβαλλε στη χώρα όπου εργάζεται, άρα θα πληρώσει τον Ελληνικό φόρο μείον 0 για Dubai, Χ για Γερμανία, Ψ για Γαλλία, Ω για Σουηδία κλπ, μιας και υπάρχουν οι Συμφωνίες για την Αποφυγή Διπλής Φορολόγησης.
- Το οτι πλήρωσε φόρο έξω, δεν τον απαλλάσσει κατ’ ανάγκη από την υποχρέωση να πληρώσει φόρο στην Ελλάδα.
- Περίπου τα ίδια ισχύουν και για τους ναυτικούς μας.
Μερίσματα
Αν εισπράξει μέρισμα από την εταιρεία του στο εξωτερικό ή από αλλη εταιρεία, λογικά θα το δηλώσει ως εισαγωγή μερίσματος, που έχει αυτοτελή φορολόγηση 5% στην Ελλάδα.
(Αυτοτελής φορολόγηση = δεν μπαίνει το ποσό στις κλίμακες κλπ, δίνεις 5% και τελειώνεις)
Αν όμως έχει ήδη πληρώσει φόρο μερίσματος στο εξωτερικό, τότε μπορεί να παρουσιάσει το αποδεικτικό της σχετικής πληρωμής και να πληρώσει λιγότερα ή και καθόλου στην Ελλάδα.
Πχ αν κάποιος πάρει μέρισμα 100.000 Ευρώ από την Αγγλική του εταιρεία, θα πληρώσει φόρο μερίσματος εκεί πολύ παραπάνω από το 5% της Ελλάδας. Δηλώνοντας τον φόρο που πλήρωσε, λογικά δεν θα πληρώσει κάτι άλλο εδώ.
Αγοραπωλησία ακινήτων, κρυπονομισμάτων κλπ
Κανονικά θα πρέπει να δηλωθεί στην Ελλάδα κάθε τέτοια συναλλαγή και εισόδημα και να πληρώσει την αντίστοιχη φορολογία.
Συμπερασματικά, ανεξάρτητα από το που ζει κάποιος, αν είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, θα πρέπει να δηλώνει εδώ το παγκόσμιο εισόδημά του και να πληρώνει τους σχετικούς φόρους για αυτό.
Μάλιστα, αν ο μισθός κάποιου είναι άνω των 50 – 60.000 Ευρώ / χρόνο, ίσως διαπιστώσει πως πρακτικά περίπου το 40 – 50% του ποσού αυτού θα πρέπει να το πληρώσει σε φόρο πίσω στην Ελλάδα...
Φορολογικοί κάτοικοι Ρουμανίας που εργάζονται έξω: Δεν πληρώνουν ΤΙΠΟΤΕ
Η Ρουμανία αντιμετωπίζει διαφορετικά τους πολίτες της που για ένα χρονικό διάστημα ζουν έξω. Δεν τους ζητά χρήματα, δεν τους ψάχνει, δεν ασχολείται καθόλου με τα εισοδήματά τους από εργασία στο εξωτερικό. Την ενδιαφέρει να κρατήσουν τη σχέση τους με τη χώρα και να μην ψάξουν τρόπους να αποκοπούν από αυτή. Όπως αποδείχθηκε περίτρανα τους τελευταίους 12 μήνες, σχεδόν 1 στους 3 ή 4 Ρουμάνους μετανάστες γύρισε πίσω στην πατρίδα του και συνήθως όποιος έψαξε βρήκε και δουλειά, μιας και δεν παρατηρήθηκε κάποια μείωση μισθών λόγω αυξημένης προσφοράς και μειωμένης ζήτησης.
Μισθός από εργασία στο εξωτερικό
0 φορολογία.
Το Ρουμανικό κράτος δεν ενδιαφέρεται για τον μισθό που εισπράττουν όσοι είναι φορολογικοί κάτοικοι Ρουμανίας και ζουν στο εξωτερικό.
Όχι μόνο και ένας Ρουμάνος γέννημα θρέμμα, αλλά πχ ακόμη και ο αδερφός μου Γρηγόρης Παπαγεωργιάδης, φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας, αποφασίσει να πάει αύριο να ζήσει στη Γερμανία, δεν θα πληρώσει φόρο για τον τυχόν μισθό που θα εισπράξει εκεί.
Αν κάποιος φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας είναι ναυτικός, δεν θα πληρώσει κάτι για τα εισοδήματά του από αυτή τη δουλειά.
Όλα αυτά τα εισοδήματα είναι άσπρα, όχι «μη δηλωμένα, για αυτό και δεν πληρώθηκαν φόροι».
Μερίσματα
Υπάρχουν δύο κατηγορίες εταιρειών. Στην πιο συνηθισμένη από αυτές ο φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας με μετοχές σε εταιρεία στο εξωτερικό και μέρισμα από αυτή πληρώνει 0 φόρο. Στην άλλη περίπτωση πληρώνει 5%.
Αυτονόητα, αν τίθεται υποχρέωση πληρωμής του 5% και έχει ήδη καταβληθεί φόρος μερίσματος στη χώρα προέλευσης των χρημάτων, αφαιρείται από την υποχρέωση φορολογίας στη Ρουμανία.
Αγοραπωλησία ακινήτων, κρυπονομισμάτων κλπ
Για τα ακίνητα εξαρτάται από την περίπτωση και τη «φοροτεχνική υποδομή» που έχει προηγηθεί. Συνήθως ο φόρος πίσω στη Ρουμανία είναι 0%.
Για τα κρυπτονομίσματα ο φόρος είναι 10% επί των κερδών.
Συμπερασματικά, όποιος είναι φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας συνήθως πληρώνει 0 (μηδέν) για τα εισόδηματα που αποκτά όταν μεταναστεύει.
Για ποιον ακριβώς λόγο φορολογούμε τόσο πολύ τους φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας που ζουν στο εξωτερικό; Γιατί δεν μας αρκούν τα χρήματα που στέλνουν πίσω στην πατρίδα μας;
Όταν κάποια στιγμή βρέθηκα στο Βουκουρέστι σε ένα τραπέζι μαζί με ανθρώπους του Υπουργείου Οικονομικών εκεί, έκανα την ερώτηση που με απασχολούσε: «Γιατί ο φορολογικός κάτοικος Ρουμανίας που δουλεύει έξω έχει 0 φόρο; Δεν είναι αυτό φοροδιαφυγή;»
Μου απάντησαν γελώντας πως όχι, μιας και:
- «Ως κράτος δεν του προσφέρουμε κάτι. Για ποιον λόγο να του ζητήσουμε χρήματα; Αλλού ζει, αλλού κυκλοφορεί, αλλού χρησιμοποιεί υποδομές των πόλεων».
- «Μας είναι αρκετό το ότι κρατά τους δεσμούς του με την πατρίδα, στέλνει πίσω χρήματα και έρχεται εδώ διακοπές, αφήνοντας πολλά χρήματα στην αγορά».
- «Στέλνει λεφτά και αγοράζει ακίνητα. Ως το 2005 αυτοί οι αγοραστές αντιπροσώπευαν το 60% της αγοράς. Τώρα πια είναι περίπου 2 – 3%, αλλά και πάλι έχουν τη σημασία τους».
- «Πάνω από όλα, τον θέλουμε να νιώθει ότι η πατρίδα δεν τον κυνηγάει, δεν τον αναγκάζει να κρύβεται. Αντίθετα, όποτε γυρίσει πίσω, έχει την πόρτα μας ανοικτή και θέλουμε να κρατήσουμε ισχυρούς τους δεσμούς μας μαζί του».
Θα είχε ενδιαφέρον να συμμετείχα σε μία τέτοια συζήτηση με κάποιον Έλληνα ομόλογό τους και να καταλάβαινα γιατί το Ελληνικό κράτος πιστεύει ότι κερδίζει φορολογώντας με τη βαρειά Ελληνική φορολογία έναν φορολογικό κάτοικο Ελλάδας που διαμένει στο εξωτερικό.
Θα ήθελα να καταλάβω γιατί ουσιαστικά τον τιμωρεί...
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, που περιλαμβάνει και τη MORE Consulting, επί χρόνια μία εκ των κορυφαίων συμβουλευτικών εταιριών στη Ρουμανία.
ΥΓ. Το κείμενο αυτό έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα, χωρίς κάποια προτροπή για τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης. Ο γράφων θεωρεί ότι οι απόψεις του είναι σωστές και προέρχονται από την πολυετή ενασχόλησή του με το επιχειρείν τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Ρουμανία. Όμως είναι αυτονόητο πως για να λάβει κάποιος ακριβείς πληροφορίες για όλα τα παραπάνω θα πρέπει να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο λογιστή ή φοροτεχνικό, με γνώση της κείμενης νομοθεσίας.
