Δυσβάστακτο το βάρος των ανατιμήσεων σε τρόφιμα και ενέργεια στον οικογενειακό προϋπολογισμό, με το πληθωριστικό ράλι να δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα -πιο δύσκολη για τα νοικοκυριά– σύμφωνα με την ετήσια ετήσια έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για τις δαπάνες των νοικοκυριών.
Σχεδόν το 50% των δαπανών εξαντλείται σε τρεις κατηγορίες: στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,9%), στη στέγαση (14,5%) και στις μεταφορές (13,3%).
Παράλληλα, διψήφια αύξηση καταγράφουν οι δαπάνες για κρίσιμα είδη διατροφής, όπως κρέας (11,1%), λαχανικά (10,0%), αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (9,2%).
Όπως ήταν αναμενόμενο οι ανατιμήσεις οδήγησαν σε μείωση της κατανάλωσης σε προϊόντα όπως ελαιόλαδο, -10,8%, γιαούρτι, -7,0%, ψάρια, -6,7% και γάλα, -5,5%.
Ανάλογη η εικόνα και στην ενέργεια όπου καταγράφηκε αύξηση 37% στην κατανάλωση καυσόξυλων, πέλετ κ.τλ. και μείωση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (11,5%), υγραερίου (11,1%) και υγρών καυσίμων (1,4%)
Αναλυτικά:
Από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2022, ανήλθε σε 19.204,08 ευρώ (1.600,34 το μήνα), καταγράφοντας ετήσια αύξηση 12,7% (2.166,60 ευρώ) σε σχέση με το 2021. Σε σταθερές τιμές, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ποσοστό 4,6% ή 837,68 ευρώ, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2022 που ήταν 7,2%.
Βασικές διαπιστώσεις
Tο μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών, σε τρέχουσες τιμές,
αφορά:
- στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,9%),
- στη στέγαση (14,5%) και
- στις μεταφορές (13,3%),
- ενώ το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,4%) αντιστοιχεί στις υπηρεσίες εκπαίδευσης
Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση δαπανών των νοικοκυριών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα
(2021), παρουσιάζεται σε:
- εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία (30,9%),
- αναψυχή και πολιτισμό (30,3%),
- μεταφορές (17,8%),
- ενώ η μικρότερη ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στις επικοινωνίες (5,3%).
Όσον αφορά στις δαπάνες για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2021), παρατηρείται αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), στα παρακάτω είδη:
- κρέας (11,1%),
- λαχανικά (10,0%),
- λοιπά είδη διατροφής (9,9%),
- αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (9,2%),
- γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (7,9%),
- έλαια και λίπη (3,8%),
- μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών (2,5%),
- ψάρια (1,8%) και
- φρούτα (1,3%)
ενώ μείωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), παρατηρείται στα παρακάτω είδη: ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα (-0,3%) και καφές, τσάι και κακάο (-0,1).
Μεταβολές στη μέση μηνιαία κατανάλωση ειδών διατροφής, οινοπνευματωδών ποτών και καπνού, μεταξύ των ετών 2021 και 2022.
Αυξήσεις παρατηρούνται στα είδη διατροφής και οινοπνευματώδη ποτά και καπνό, ως εξής:
- τσιγάρα, 2,5%
- οινοπνευματώδη ποτά, 0,2%
ενώ μειώσεις παρατηρούνται στα είδη:
- ελαιόλαδο, -10,8%
- γιαούρτι, -7,0%
- ψάρια, -6,7%
- γάλα, -5,5%
- φρούτα, -4,2%
- κρέας, -2,2%
- τυρί, -2,0%
- ψωμί, είδη αρτοποιίας, -1,5%
- ζυμαρικά, -1,3%
- λαχανικά,-1,3%
ρύζι, -1,1%
Η μέση μηνιαία ποσότητα ενέργειας που καταναλώνεται στην κύρια κατοικία (Πίνακας 12), παρουσίασε
αύξηση σε:
- στερεά καύσιμα (καυσόξυλα, πελλέτες, πυρήνας κ.λπ.), 37,7%
- φυσικό αέριο, 8,3%
και μείωση σε:
- ηλεκτρική ενέργεια, -11,5%
- υγραέριο, -11,1%
- υγρά καύσιμα, -1,4%
