Σε πρώτο πλάνο μπαίνουν πλέον οι πρωτογενείς δαπάνες του κράτους, με τα περιβόητα πρωτογενή πλεονάσματα να περνούν σε δεύτερη μοίρα.
Υπενθυμίζεται ότι με το προηγούμενο δημοσιονομικό πλαίσιο ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2025 θα ήταν στο 4% του ΑΕΠ. Αυτό ανατρέπεται από τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που ενεργοποιεί η Κομισιόν, οι οποίοι αποτυπώνονται για πρώτη φορά στο νέο Μεσοπρόθεσμο που συζητείται σήμερα στη Βουλή
Το πλάνο προβλέπει ότι οι δαπάνες από 100 δισ. ευρώ το 2024, αυξάνονται κατά περίπου 3,7 δισ. ευρώ το 2025 και 2026 και περίπου 3,2 δισ. ευρώ το 2027 και το 2028. Η αύξηση των δαπανών κατανέμεται ως εξής:
- Περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως θα κατευθυνθεί στις τακτικές δαπάνες των φορέων Γενικής Κυβέρνησης και των Υπουργείων με βάση τις αναληφθείσες υποχρεώσεις και τον πληθωρισμό (λειτουργικές δαπάνες, ετήσια αύξηση της φαρμακευτικής και νοσοκομειακής δαπάνης, δαπάνες για την παιδεία κτλ.).
- Οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα θα αυξηθούν κατά 0,86 δισ. ευρώ το 2025, επιπλέον 0,48 δισ. ευρώ το 2026, επιπλέον 0,16 δισ. ευρώ το 2027 και θα μείνουν σταθερές το 2028.
- Σε 1 δισ. ευρώ ετησίως ανέρχεται κατά μέσο όρο, η αύξηση των συντάξεων με βάση τις νέες συνταξιοδοτήσεις και την αύξηση με βάση τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ. Μάλιστα το 2026 η δαπάνη για νέες συντάξεις αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο των μαζικών συνταξιοδοτήσεων των baby boomers.
Από την ανάλυση των στοιχείων που αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσμο διαμορφώνεται ένα δημοσιονομικό περιθώριο που προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ ετησίως. Πρόκειται για ένα ετήσιο ποσό που θα μοιράζεται μέσω παροχών στους πολίτες με στόχο τη στήριξή τους.
Πέραν αυτού στοχεύεται η πάταξη της φοροδιαφυγής με στόχο την ενίσχυση του κρατικού κορβανά με επιπλέον έσοδα.
Υπενθυμίζεται ότι για τη χώρα μας ο δημοσιονομικός χώρος μπορεί να προκύψει από την επίτευξη των στόχων για τη μείωση της φοροδιαφυγής και την επανεξέταση των δημοσίων δαπανών (spending review).
Σε σχέση με τη φοροδιαφυγή, τα στοιχεία των εισπράξεων του 1ου εξαμήνου του 2024 δείχνουν ότι, χωρίς αύξηση φόρων, εισπράχθηκαν 10,3% παραπάνω φορολογικά έσοδα σε σχέση με το 1ο εξάμηνο του 2023, με πληθωρισμό περίπου 3%.
Τα έξτρα έσοδα προέρχονται τόσο από την ανάπτυξη της οικονομίας όσο και από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής με την προώθηση της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές. Για το 2027 με την εφαρμογή μέτρων για την πάταξη της φοροδιαφυγής υπολογίζεται μία αύξηση των κρατικών εσόδων που θα αγγίξει τα 2,5 δισ. ευρώ.
