Η νομοθεσία ως πυλώνας κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης
Shutterstock
Shutterstock

Η νομοθεσία ως πυλώνας κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης

Στην οικονομική επιστήμη, υφίσταται ο όρος «κόστος νομιμότητας», ένας πολύ απλός όρος ο οποίος περιγράφει και κοστολογεί το δυνητικό ρίσκο που αποφασίζει να λάβει ένας επιχειρηματίας απέναντι στην μη τήρηση της κείμενης νομοθεσίας σε όποια πτυχή αυτή δημιουργεί υψηλά κόστη.

Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα για την ελληνική πραγματικότητα, αναμφίβολα αποτελεί το κόστος νομιμότητας της ανασφάλιστης εργασίας όπου πολλοί επιχειρηματίες, ειδικότερα παλαιότερα, επέλεγαν να πάρουν αναλάβουν, βασιζόμενοι στη μη επιβολή του νόμου αλλά και στο χαμηλό κόστος εσφαλμένων ή μειωμένων ωρών ασφάλισης. Μία κατάσταση η οποία σε πολλές περιπτώσεις τείνει να αλλάξει, αρκετές φορές όμως δίχως η νομοθέτηση να ακολουθείται από μία πραγματική κοινωνική και οικονομική σφυγμομέτρηση. 

Σε αυτό το άρθρο, διερευνούμε πώς ένα δίκαιο νομικό πλαίσιο μπορεί να τονώσει την επιχειρηματική ανάπτυξη, να προωθήσει την καινοτομία και να αποτελέσει πυλώνα μιας ακμάζουσας οικονομίας.

Ο ακρογωνιαίος λίθος μιας οικονομίας που αγκαλιάζει νέες προοπτικές είναι ένα νομικό πλαίσιο που είναι προβλέψιμο, διαφανές και βασίζεται σε υγιείς αρχές. Όταν οι νόμοι έχουν τις ρίζες τους στην τρέχουσα οικονομική πραγματικότητα και τις κοινωνικές ανάγκες, οι επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργούν με σιγουριά, γνωρίζοντας ότι οι κανόνες που διέπουν τις δραστηριότητές τους είναι δίκαιοι και σταθεροί. Αυτή η προβλεψιμότητα δεν είναι διόλου βαρετή. Τουναντίον, είναι ζωτικής σημασίας για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και επενδύσεις.

Οι εταιρείες είναι πιο πιθανό να επενδύσουν σε νέα έργα, να προσλάβουν περισσότερους υπαλλήλους και να καινοτομήσουν όταν γνωρίζουν ότι το νομικό περιβάλλον δεν θα αλλάξει ξαφνικά λόγω αυθαίρετων ή ξεπερασμένων κανονισμών. 

Επιπλέον, οι δίκαιοι νόμοι προσελκύουν επενδύσεις. Τόσο οι εγχώριοι όσο και οι ξένοι επενδυτές αναζητούν περιβάλλοντα όπου θα προστατεύονται τα δικαιώματά τους, όπου θα επιβάλλονται οι συμβάσεις και όπου θα μπορούν να αναμένουν μια λογική απόδοση των επενδύσεών τους. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το κόστος συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις δεν θεωρείται ως επιβάρυνση, αλλά ως επένδυση στη σταθερότητα και το μέλλον των δραστηριοτήτων τους. Πολύ απλά, η ασφάλεια καθιστά μία οικονομία ελκυστική σε επενδύσεις και ρίσκα.

Μια κρίσιμη πτυχή της δίκαιης νομοθεσίας είναι η ομοιόμορφη εφαρμογή της. Όταν οι νόμοι εφαρμόζονται με συνέπεια, χωρίς εξαιρέσεις ή ευνοιοκρατίες, δημιουργούνται ίσοι όροι ανταγωνισμού. Αυτό ενθαρρύνει τον υγιή ανταγωνισμό, καθώς καμία επιχείρηση δεν μπορεί να αποκτήσει αθέμιτο πλεονέκτημα μέσω ανήθικων πρακτικών ή ευνοιοκρατίας. Με τη σειρά του, αυτός ο ανταγωνισμός οδηγεί την καινοτομία και την αποτελεσματικότητα, βασικά στοιχεία της οικονομικής ανάπτυξης.

Ενώ το κόστος της νομιμότητας περιλαμβάνει διάφορα έξοδα, όπως φόρους, αδειοδότηση και κανονιστική συμμόρφωση, αυτά τα κόστη μπορούν στην πραγματικότητα να χρησιμεύσουν ως καταλύτες για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων όταν το νομικό σύστημα είναι δίκαιο και διαφανές. Με τον τρόπο αυτό, ένα business plan δύναται να έχει δίκαια όρια και κόστη, τα οποία τηρούνται εν συνόλω στον κόσμο του επιχειρείν.

Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρηματίες, ασχολούνται πως να βελτιώσουν το προϊόν ή την υπηρεσία τους, να πετύχουν καλύτερες συμφωνίες, χαμηλότερα κόστη και ταχύτερους χρόνους εξυπηρέτησης. Αυτό που χρειάζεται συλλήβδην η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι να πάψει να ασχολείται με το κράτος. Το κράτος σε μία ανάλυση pestle πρέπει να υπολογίζεται στον πιο ανεπαίσθητο βαθμό. Η ενασχόληση με το κράτος πρέπει να αρκείται μόνο στην τήρηση των δίκαιων νόμων και να μην στερεί χρόνο από τον επιχειρηματία κάτι το οποίο έχει μεγάλο, και συχνά ανυπολόγιστο, κόστος.  

Με αυτόν τον τρόπο, το κόστος της νομιμότητας δεν είναι απλώς μια δαπάνη - είναι ένα εισιτήριο για ευρύτερες ευκαιρίες και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις που ακολουθούν τη νομοθεσία χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνη με τους καταναλωτές. Στη σημερινή αγορά, οι καταναλωτές συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την εταιρική ηθική και είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν εταιρείες που θεωρούν υπεύθυνες και νομοταγείς. Αυτή η εμπιστοσύνη μεταφράζεται σε αφοσίωση πελατών, δύναμη επωνυμίας και, τελικά, καλύτερη οικονομική απόδοση.

Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη ενός νομικού συστήματος που εφαρμόζει τους νόμους με συνέπεια είναι η μείωση της διαφθοράς. Η διαφθορά στρεβλώνει τις αγορές, αποτρέπει τις επενδύσεις και αυξάνει το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε περιβάλλοντα όπου η δωροδοκία και η ευνοιοκρατία είναι ανεξέλεγκτη, το πραγματικό κόστος της νομιμότητας γίνεται λοξό, καθώς οι επιχειρήσεις μπορεί να βρεθούν να πληρώσουν περισσότερα για να ελιχθούν σε ένα διεφθαρμένο σύστημα από ό,τι σε ένα δίκαιο σύστημα.

Ένα δίκαιο νομικό σύστημα προάγει επίσης την καινοτομία. Όταν οι επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι η πνευματική τους ιδιοκτησία θα προστατεύεται, είναι πιο πιθανό να επενδύσουν στην έρευνα και την ανάπτυξη. Η καινοτομία οδηγεί την οικονομική ανάπτυξη δημιουργώντας νέα προϊόντα, βελτιώνοντας τις υπηρεσίες και αυξάνοντας την παραγωγικότητα. Σε ένα περιβάλλον όπου ο νόμος προστατεύει και ανταμείβει την καινοτομία, το κόστος της νομιμότητας γίνεται επένδυση για μελλοντική επιτυχία.

Η καθολική συμμόρφωση με τη νομοθεσία προωθεί επίσης την κοινωνική ισότητα και την οικονομική ένταξη. Όταν οι νόμοι εφαρμόζονται δίκαια και με συνέπεια, συμβάλλουν στη μείωση της ανισότητας διασφαλίζοντας ότι όλοι, ανεξαρτήτως μεγέθους ή επιρροής, παίζουν με τους ίδιους κανόνες. Αυτό ενθαρρύνει την ανάπτυξη μικρών επιχειρήσεων και νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τον οικονομικό δυναμισμό συμβάλλοντας σε έναν θετικό κύκλο οικονομικής ανάπτυξης.

Το κόστος της νομιμότητας, όταν δομείται μέσα σε ένα δίκαιο, λογικό και με συνέπεια εφαρμοσμένο νομικό πλαίσιο, δεν αποτελεί βάρος, αλλά ισχυρό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης. Διασφαλίζοντας ότι οι νόμοι είναι δίκαιοι, βασισμένοι στην τρέχουσα κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα και επιβάλλονται ομοιόμορφα, οι κυβερνήσεις μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι επιχειρήσεις ευδοκιμούν, η καινοτομία ακμάζει και η οικονομία αναπτύσσεται. 

Πέρα από τα οικονομικά πλεονεκτήματα, το κόστος της νομιμότητας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και στη διαμόρφωση του πολιτιστικού ιστού της κοινωνίας. Όταν οι νόμοι είναι δίκαιοι, λογικοί και εφαρμόζονται με συνέπεια, συμβάλλουν στη δημιουργία θεμελίων εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών, των επιχειρήσεων και της κυβέρνησης. Αυτή η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη για την κοινωνική συνοχή, καθώς καθησυχάζει άτομα και οργανισμούς ότι τα δικαιώματα και τα συμφέροντά τους θα προστατεύονται.

Επιπλέον, ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο προωθεί μια κουλτούρα ακεραιότητας, όπου η ηθική συμπεριφορά γίνεται κανόνας και όχι εξαίρεση. Καθώς οι επιχειρήσεις και τα άτομα συμμορφώνονται με συνέπεια με τη νομοθεσία, θέτουν ένα πρότυπο συμπεριφοράς που διαπερνά την κοινωνία, ενθαρρύνοντας τους άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.

Αυτή η συλλογική δέσμευση στη νομιμότητα όχι μόνο ενισχύει το κράτος δικαίου, αλλά δημιουργεί επίσης μια πιο δίκαιη, διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία όπου όλοι τηρούν τα ίδια πρότυπα και τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης μοιράζονται ευρύτερα. Το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα της καθολικής συμμόρφωσης γεννά τρομερές επιχειρηματικές ευκαιρίες βασισμένες στη δικαιοσύνη και την κοινωνική ευημερία, όρους παραπληρωματικού χαρακτήρα μεταξύ τους.