Η ροή της ενέργειας από Ανατολής προς Δυσμάς αλλάζει, καθώς οι ρωσικοί αγωγοί βγαίνουν από το παιχνίδι. Η κρίσιμη για τα εθνικά μας θέματα, Αλεξανδρούπολη, βρίσκεται στο επίκεντρο των νέων αυτών ενεργειακών λεωφόρων, με τον πρωθυπουργό να χαρακτηρίζει από την πρωτεύουσα του Νόμου Έβρου την Ελλάδα ως «πάροχο ενεργειακής ασφάλειας στα Βαλκάνια». Εγκαινιάζοντας τη νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής των ΔΕΗ, ΔΕΠΑ και ομίλου Κοπελούζου, ο Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε για την αλλαγή ρόλων της Ελλάδας, που από καθαρός κάποτε εισαγωγέας ρεύματος και αερίου, μετατρέπεται πλέον σταδιακά σε εξαγωγέας.
Το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγόμενης ενέργειας της νέας μονάδας των 840 MW θα εξάγεται στα Βαλκάνια, στα οποία τα επόμενα χρόνια δεν προγραμματίζονται νέες μονάδες αερίου, επομένως θα εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο ενεργειακά από την Ελλάδα.
Τα νούμερα δείχνουν ήδη τον κομβικό ρόλο της χώρας για την περιοχή. Μόνο πέρυσι, το 70% του αερίου που κατανάλωσε η Βουλγαρία, προήλθε από την Ελλάδα, ποσότητες που ενδεχομένως να αυξηθούν όταν στις αρχές του 2024 τεθεί σε λειτουργία ο τερματικός σταθμός (FSRU) LNG της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος θα καλύπτει απευθείας και τις ανάγκες της νέας μονάδας των ΔΕΗ, ΔΕΠΑ και ομίλου Κοπελούζου. Ένα δίδυμο ενεργειακό βήμα προς το αύριο, όπως είπε ο πρωθυπουργός για το FSRU και τη νέα μονάδα, η οποία μπορεί να παράγει ετησίως έως και 5 TWh και αν ήδη λειτουργούσε, θα εισάγαμε λιγότερο φυσικό αέριο, αξίας 100 εκατ ευρώ, όπως είπε ο υπ. Ενέργειας Κ. Σκρέκας.
Το γεγονός ότι η Αλεξανδρούπολη βρίσκεται πάνω σε αυτό το ενεργειακό σταυροδρόμι είναι που άλλαξε την οπτική της κυβέρνησης και επέβαλε την απόφαση το λιμάνι να παραμείνει στο Δημόσιο.
Μια ανάσα από το λιμάνι και από τον νέο τερματικό αερίου, η νέα μονάδα απαντά στις προκλήσεις του μέλλοντος, αφενός γιατί θα έχει καθαρά εξαγωγικό χαρακτήρα, αφετέρου γιατί θα είναι καθοριστική για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Το φυσικό αέριο αποτελεί το μεταβατικό καύσιμο για πολλά χρόνια, απαραίτητο για να στηρίξει την εγκατάσταση των ΑΠΕ, οι οποίες πέρυσι ανήλθαν σε 1.700 MW, όσο όλα μαζί τα πράσινα μεγαβάτ που εγκαταστάθηκαν την προηγούμενη τετραετία.
Οι ρόλοι αντιστρέφονται. Η Ελλάδα από μέχρι πρότινος καθαρός εισαγωγέας ενέργειας μετατρέπεται σε εξαγωγέα ρεύματος και αερίου στα Βαλκάνια. Πώς; Το μεγαλύτερο μέρος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας της νέας μονάδας θα εξάγεται σε Βουλγαρία, Β.Μακεδονία και Σερβία. Σε καμία από αυτές τις χώρες δεν προβλέπεται λειτουργία νέων μονάδων φυσικού αερίου που να καλύπτουν τις ανάγκες τους τα επόμενα χρόνια. Το ίδιο ισχύει για τον νέο τερματικό αερίου της Gastrade, δυναμικότητας 5,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου, του οποίου η συντριπτική πλειοψηφία θα εξάγεται σε Βαλκάνια και Αν. Ευρώπη.
«Επί δεκαετίες στην Ευρώπη επικρατούσε ένας μύθος, της ασφαλούς Ευρώπης. Χρειάστηκε ένας πόλεμος, πολύ κοντά σε εμάς, όσο η απόσταση Καλαμάτας - Αλεξανδρούπολης, για να καταρριφθεί ο μύθος αυτός», ανέφερε ο υπ. Ενέργειας Κ. Σκρέκας.
Τα χαρακτηριστικά του έργου
Η μονάδα, της οποίας το 51% κατέχει πλέον η ΔΕΗ, 29% η ΔΕΠΑ και 20% η Damco Energy του ομίλου Κοπελούζου, διεκδικεί να είναι η 3η που θα χρειαστεί το σύστημα, μετά από εκείνες των Mytilineos στην Βοιωτία και Motor Oil -ΤΕΡΝΑ, επίσης στην Κομοτηνή.
Η γεωστρατηγική της τοποθέτηση της επιτρέπει να προμηθεύεται αέριο από το FSRU που θα εγκατασταθεί ανοιχτά του λιμανιού, επιτυγχάνοντας σημαντικές εξοικονομήσεις. Και ακριβώς επειδή θα είναι η πιο αποδοτική μονάδα φυσικού αερίου (συντελεστής απόδοσης 63%), δηλαδή θα έχει το χαμηλότερο μεταβλητό κόστος ανάμεσα στις νέες θερμικές, θα μπορεί και να εισέρχεται πρώτη στην χονδρεμπορική αγορά, με υψηλό δείκτη απόδοσης.
Μια ανάσα από τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB, αλλά και από τον το FSRU Αλεξανδρούπολης της GasTrade, θα προμηθεύεται απευθείας αέριο, χωρίς ρίσκο εφοδιασμού.
Τα παραπάνω έργα αποτελούν εξάλλου όλα τμήμα της ίδιας εξίσωσης, με την Ελλάδα να διεκδικεί με αξιώσεις κεντρικό ρόλο στη μεταφορά ενέργειας προς την Αν. Ευρώπη, η οποία ανυπομονεί να αφήσει πίσω της τους αγωγούς της Μόσχας. Τα ενεργειακά ενισχύουν τη γεωπολιτική σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, αφού εκτός από βασικός κρίκος της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας, φιλοδοξεί να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς κόμβους της ΝΑ Ευρώπης.
Το στίγμα της πρωτεύουσας του νομού Έβρου ήταν, όπως λέγεται, που ζύγισε και το Μαξίμου, όταν τον Νοέμβριο αποφάσισε να ακυρώσει τον διαγωνισμό πώλησης του λιμανιού, το οποίο αποκτά κάθε μέρα που περνά ολοένα και ισχυρότερη προστιθέμενη αξία, όπως δείχνει και η συμφωνία για τη νέα μονάδα.
Διαβάστε επίσης: Κυρ. Μητσοτάκης: Εκλογές την άνοιξη - Θα είμαι υποψήφιος στον Έβρο
