Για τις ευρωεκλογές, την άνοδο της ακροδεξιάς και τις ανησυχίες για το μεταναστευτικό μέχρι τις δύο εμπόλεμες συρράξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, τις σχέσεις με την Τουρκία και την υπόθεση Μπελέρη συζήτησαν ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Με αφορμή την άνοδο της ακροδεξιάς όπως προκύπτει από δημοσκοπήσεις, ο Μ. Σχοινάς, εκτίμησε ότι μετά τις ευρωεκλογές θα έχουμε ένα ευρωκοινοβούλιο που θα μοιάζει με καλειδοσκόπιο, λίγο πιο σύνθετο ως προς την επίτευξη συναίνεσης. Στις προτεραιότητες των Ευρωπαίων συμπεριέλαβε την ανάγκη τους να νιώσουν προστασία σε θέματα υγείας, ανταγωνιστικής οικονομίας, πληθωρισμού και συνόρων, καθώς, όπως είπε, το εθνικό επίπεδο δεν αρκεί.
Από την πλευρά του, ο Μπαρόζο εκτίμησε ότι τα δύο βασικά κόμματα θα μείνουν στην κορυφή. «Θα έχουμε την εξυπνάδα για πλοηγηθούμε σε αυτά τα δύσκολα νερά», είπε ο Μπαρόζο. «Να ακούμε τους ανθρώπους», ήταν, ωστόσο, η συμβουλή του, καθώς σημείωσε ότι Βρυξέλλες και Στρασβούργο μερικές φορές δεν ακούν, με αποτέλεσμα να γίνονται μεν σωστά πράγματα αλλά μακριά από τους πολίτες.
Ειδική αναφορά στη συμφωνία που επετεύχθη για το μεταναστευτικό έκανε ο Μ. Σχοινάς, επισημαίνοντας ότι για πρώτη φορά η ΕΕ έχει μεταναστευτική πολιτική. Ανέλυσε τα τρία επίπεδα της συμφωνίας που περιλαμβάνουν, όπως είπε, συμπράξεις με 25 χώρες προέλευσης για καλύτερο έλεγχο των μεταναστευτικών τους ροών, ομοσπονδιακό έλεγχο συνόρων και ενιαίες διαδικασίες καθώς και αλληλεγγύη.
«Αν έχουμε άνοδο της ακροδεξιάς, είναι γιατί δεν υπάρχει αξιοπιστία στην προστασία των συνόρων. Οι πόρτες μας να είναι ανοιχτές αλλά όχι διάπλατα», σημείωσε ο Μπαρόζο.
Στη συνέχεια έγινε αναφορά για το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ, ο Μπαρόζο κάλεσε τον κόσμο να μην έχει υψηλές προσδοκίες. «Δεν είναι δυνατόν μια χώρα εν μέσω πολέμου να γίνει πλήρες μέλος», είπε, επισημαίνοντας ότι υπάρχει και ειδική ιδιότητα μέλους. Μάλιστα, προχώρησε σε σύγκριση με την περίπτωση της Κύπρου, τονίζοντας ότι εκεί η κατάσταση έχει παγώσει επί δεκαετίες.
Κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις Μακρόν για ενδεχόμενο αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία, είπε ότι δεν το βλέπει στο προσεχές μέλλον να συμβαίνει, τονίζοντας ότι «υπάρχει σαφέστατη κόκκινη γραμμή από τις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ. Πρέπει να αποφευχθεί απευθείας σύγκρουση με τη Ρωσία». Επεσήμανε την ανάγκη αποφυγής άμεσου πολέμου μεταξύ ΝΑΤΟ – Ρωσίας γιατί εμπλέκονται πυρηνικές δυνάμεις, ενώ εκτίμησε ότι οι Ρώσοι μπορεί να έχουν συμφέρον να παραταθεί ο πόλεμος.
Την ίδια ώρα, ο Μ. Σχοινάς προσδιόρισε ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ γύρω στο 2032 με 2035. «Χρειαζόμαστε την Ουκρανία γιατί είναι μεγάλη χώρα με πολλούς πόρους, τη μεγαλύτερη παραγωγή στον αγροτικό τομέα, θα είναι καλός εταίρος», διευκρίνισε. Ωστόσο, επεσήμανε ότι η ιδιότητα μέλους του ΝΑΤΟ δεν θα είναι άμεσα διαθέσιμη για το Κίεβο.
Όπως είπε ο Μ. Σχοινάς, η Ουκρανία χρηματοδοτείται με δύο δισ. ευρώ τον μήνα από την Ευρώπη. «Η Ουκρανία συνεχίζει να μάχεται γιατί η Ευρώπη συνεχίζει να πληρώνει. Έχουμε δαπανήσει χρήματα των φορολογουμένων για να αγοράσουμε όπλα για τρίτη χώρα», τόνισε, σημειώνοντας ότι πρέπει να αρχίσουμε να διακρίνουμε μεταξύ του ρωσικού λαού και της κλίκας γύρω από τον Πούτιν.
Για την ανησυχία της Ευρώπης σε ενδεχόμενη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές αναφέρθηκε ο Μπαρόζο, λέγοντας ότι μόνο μια - δυο ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα η Ουγγαρία και η Σλοβακία θα ήθελαν νίκη του πρώην προέδρου. «Χρειαζόμαστε πιο ισχυρή Ευρώπη στον τομέα της άμυνας, όχι μόνο λόγω Τραμπ», κατέληξε.
Την ανάγκη η Ευρώπη να δημιουργήσει μια στρατηγική αυτονομίας για να σταθεί στα πόδια της στον τομέα της ενέργειας, της τεχνολογίας κ.α. εξέφρασε ο Μ. Σχοινάς, επισημαίνοντας ότι η πιθανότητα της νίκης Τραμπ μπορεί να επισπεύσει τη διαδικασία.
Σύνθετη χώρα, με την οποία όμως έχει συμφέρον η Ευρώπη να διατηρήσει τον διάλογο, χαρακτήρισε την Τουρκία ο Μπαρόζο, λέγοντας πόσο απίστευτο είναι μια χώρα του ΝΑΤΟ να αγοράζει οπλισμό από τη Ρωσία και να τείνει χείρα φιλίας στη Χαμάς. «Η Τουρκία είναι σημαντική χώρα. Υπάρχουν και δυσκολίες, αλλά δεν πρέπει να παραιτηθούμε», είπε, αναγνωρίζοντας τις έγνοιες που έχει η Ελλάδα για τη γειτονική χώρα.
Για την προσπάθεια που καταβάλλει, προκειμένου οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί του να δουν ότι η υπόθεση Μπελέρη δεν είναι δικαστικό θέμα μίλησε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, σημειώνοντας πως η συμπεριφορά της Αλβανίας δεν βοηθάει τη φιλοδοξία της να γίνει μέλος της ΕΕ. Εκτίμησε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξαντλήσει και την τελευταία σπιθαμή καλής θέλησης για να βρεθεί λύση.
Τέλος, αναφορικά με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου για το κράτος δικαίου, ο Μ. Σχοινάς αναφέρθηκε στις εργασίες του Ευρωκοινοβουλίου που σε μεγάλο μέρος τους βασίζονται σε διαπραγματεύσεις μεταξύ ομάδων, επισημαίνοντας ότι η Κομισιόν έχει δομημένη διαδικασία αξιολόγησης της κατάστασης κράτους δικαίου στα κράτη - μέλη.
