Του Απόστολου Σκουμπούρη
«Η ελληνική αποσταγματοποιία έχει λαμπρό μέλλον. Μπορούμε να κάνουμε μεγάλα πράγματα. Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια να γίνει η χώρα μας μεγάλο όνομα στο εξωτερικό στον κλάδο της απόσταξης. Το ούζο και το τσίπουρο είναι προϊόντα ευλογημένα, θηρία ανήμερα. Είμαστε σε μια χώρα προικισμένη».
Αυτά μεταξύ άλλων επισήμαινε σε συνέντευξή του στο Liberal προ τριάμισι ετών ο αείμνηστος πλέον... μύστης και πρωτοπόρος της απόσταξης Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος, ο θρυλικός Μπαμπατζίμ!
Και συνέχιζε ο Μπαμπατζίμ: «Όλα αυτά τα προϊόντα, όταν παράγονται επίσημα και ελεγμένα, είναι προϋποθέσεις ανάπτυξης. Αν αλλάξουμε νοοτροπία και αν πιστέψουμε περισσότερο στα προϊόντα μας, αν προσέξουμε περισσότερο και την προβολή τους, μπορούμε να κάνουμε θαύματα».
Αυτήν την... ακριβή αλλά και βαριά κληρονομιά του Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλου, προσπαθεί να εκπληρώσει σήμερα ο ευρύτερος κλάδος της απόστασης στην Ελλάδα, βγάζοντας με παρρησία και αυτοπεποίθηση τα ελληνικά αποστάγματα στο διεθνές προσκήνιο, μέσα από μια διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με το παρελθόν.
Με στόχο τα ελληνικά αποστάγματα να πάρουν τη θέση που τους αξίζει ακόμη και στους πιο... μοντέρνους χώρους κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις κορυφαία παγκόσμια brands όπως ουίσκι και βότκα, ο κλάδος θα βάλει πλέον τα προϊόντα του και στα μπαρ και σε όλα τα καταστήματα διασκέδασης.
Στόχος είναι η αναβάθμιση των ελληνικών αποσταγμάτων στα μάτια των καταναλωτών, μέσα από ένα οργανωμένο πρόγραμμα προβολής και εξοικείωσης, σε διεθνείς εκθέσεις, διαγωνισμούς, σεμινάρια και επιδείξεις.
Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ) σε συνεργασία με τον οργανισμό Enterprise Greece, ξεκινούν καμπάνια ανάδειξης των ελληνικών αποσταγμάτων ως κυρίαρχη τάση για κατανάλωση σε μπαρ στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στόχος είναι να «σπάσει» η διαδεδομένη κουλτούρα ότι συγκεκριμένα ελληνικά αποστάγματα (ούζο, τσίπουρο κ.λπ.) πάνε μόνο μαζί με την κατανάλωση φαγητού και να αναδειχτούν (μαζί με παρεμφερή αποστάγματα όπως μαστίχα, κονιάκ κ.α.) ως ξεχωριστές επιλογές που μπορούν να συνοδεύσουν και να αναδείξουν κοκτέιλ και άλλες ποικιλίες ποτών.
Συμμετοχή σε εκθέσεις... Μέκκα των bars
Στο πλαίσιο της διεθνούς προβολής των αποσταγμάτων, οι δύο φορείς οργανώνουν την εθνική συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση «BAR CONVENT BERLIN» που θα πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο μεταξύ 7 και 9 Οκτωβρίου 2019 και αποτελεί το σημαντικότερο εκθεσιακό γεγονός για το χώρο των bars, ενώ προγραμματίζεται η συμμετοχή στην ίδια έκθεση και το 2020.
Επίσης, οργανώνεται η συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση Prowein 2019 στη Γερμανία (15-17/3/2020) με τη λειτουργία Spirits Bar στο Ελληνικό περίπτερο.
Ταυτόχρονα, στοχεύοντας στην ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα των ελληνικών αποσταγμάτων, πρόκειται να προσκληθούν στην Ελλάδα opinion leaders και mixologists, οι οποίοι θα έχουν την δυνατότητα να επισκεφτούν αποσταγματοποιία για να ενημερωθούν για τη διαδικασία παραγωγής και εμφιάλωσης, ενώ θα διεξαχθούν εκπαιδευτικά σεμινάρια σε Ελλάδα και εξωτερικό για επαγγελματίες του χώρου.
Πρόκειται για δράσεις που εντάσσονται στο στρατηγικό σχεδιασμό των δύο φορέων για την εξωστρέφεια των ελληνικών αποσταγμάτων, ο οποίος παρουσιάστηκε την Τρίτη 23 Ιουλίου σε εκδήλωση στο κέντρο της Αθήνας. Παρουσιάστηκαν τα ελληνικά αποστάγματα «αλλιώς» ήτοι ως cocktails με βάση το τσίπουρο, το ούζο, την μαστίχα κ.α., τα οποία εμπνεύστηκαν mixologists σε μια προσπάθεια να αποτελέσουν την βάση για δροσιστικά και καλοκαιρινά κοκτέιλ και κατ΄ επέκταση να αλλάξει η εικόνα τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Μιλώντας στην εκδήλωση ο πρόεδρος του ΣΕΑΟΠ κ. Νίκος Καλογιάννης, 5ης γενιάς αποσταγματοποιός (!!) και με 50 χρόνια στο χώρο, τόνισε μεταξύ άλλων πως «ενισχύουμε την ελληνικότητα των αποσταγμάτων μας και τα καθιστούμε ανταγωνιστικά έναντι αντίστοιχων διεθνών brands». Ο κ. Καλογιάννης, σημείωσε πως η ελληνική αποσταγματοποιία έχει εξαιρετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά, γνησιότητα προϊόντων και μεγάλη ιστορία και αξίζει να «παίξει» ανταγωνιστικά στο διεθνές περιβάλλον.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Enterprise Greece Γρηγόρης Στεργιούλης σημείωσε πως «ο στρατηγικός σχεδιασμός των δύο φορέων εστιάζει στην ανάπτυξη και ενίσχυση της παραγωγής, της διακίνησης επώνυμων ελληνικών ποτών και αποσταγμάτων, υλοποιώντας δράσεις που ενισχύουν την εξωστρέφεια του κλάδου και δημιουργούν το brand name των ελληνικών αποσταγμάτων».
Η κα Ντένη Καλλιβωκά εμπνεύστρια του Aegean Cocktails & Spirits μίλησε για τις παγκόσμιες τάσεις του bar tourism και της τοπικότητας, εξηγώντας την σπουδαιότητα να περάσουν τα ελληνικά αποστάγματα στην νέα εποχή.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι για το ελληνικό καταναλωτικό κοινό και τους τουρίστες που επισκέπτονται την χώρα μας, ο Enterprise Greece και ο ΣΕΑΟΠ δρομολογούν τη διοργάνωση προωθητικών ενεργειών για τη προβολή των ελληνικών αποσταγμάτων όπως η δημιουργία εύκολων cocktailς σε ξενοδοχεία και σε ουζερί - τσιπουράδικα του κέντρου της Αθήνας.
Η... μαύρη τρύπα της φορολογίας
Κορυφαίας σημασίας για τον κλάδο της αποσταγματοποιίας παραμένει η... μαύρη τρύπα της υπερφορολόγησης, της στρεβλής φορολόγησης αλλά και του λαθρεμπορίου. Μεγάλο ζήτημα για τον κλάδο είναι η καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το ειδικό καθεστώς εφαρμογής μειωμένου συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο τσίπουρο και την τσικουδιά που παράγουν οι επιχειρήσεις απόσταξης.
Το μείζον πάντως θέμα για την Ελλάδα πέρα από το να πείσει την Ε.Ε. ότι το τσίπουρο πρέπει να παραμείνει σε μειωμένο συντελεστή ΕΦΚ, είναι να διαχειριστεί μια χαώδη κατάσταση στον κλάδο των αλκοολούχων.
Στο φόντο αυτό ο κλάδος εδώ και καιρό ζητεί εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για τα χύμα αποστάγματα που κυκλοφορούν σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτα, της προστασίας της δημόσιας υγείας καθώς και της διευκόλυνσης του έργου όλων των ελεγκτικών υπηρεσιών.
Κατ' εκτίμηση των ενώσεων των επιχειρήσεων αλκοολούχων ποτών τουλάχιστον 8 εκατ. φιάλες το χρόνο, διαφεύγουν της φορολόγησης και το 1/5 της συνολικής κατανάλωσης είναι προϊόν λαθρεμπορίου σύμφωνα με στελέχη της αγοράς.
Σημειώνεται ότι, η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο ΕΦΚ στα αλκοολούχα στην ΕΕ-28 με βάση το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα (την 6η θέση σε απόλυτες τιμές) και συγκαταλέγεται στην 1η θέση σε σχέση με γειτονικές (πλην της Τουρκίας) και τουριστικά ανταγωνιστικές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάντα σε σχέση με το ύψος του ΕΦΚ στα αλκοολούχα.
Σ'' ένα μπουκάλι αλκοόλ που πωλείται 16 ευρώ, μόλις τα 5,88 ευρώ είναι η αρχική τιμή, τα 7,14 ευρώ ο ΕΦΚΟΠ και 3 ευρώ ΦΠΑ. Συνολικά το 63% της τελικής τιμής είναι φόροι και μόλις το 37% πάει στην αλυσίδα διάθεσης!
Ισχυρό το εκτόπισμα του κλάδου
Ο εξορθολογισμός της αγοράς θα δώσει περαιτέρω ώθηση σε έναν κλάδο με μεγάλο εκτόπισμα ο οποίος στηρίζει τις εξαγωγές, την ποιοτική διάσταση του τουριστικού προϊόντος αλλά και την απασχόληση ειδικά στην περιφέρεια. Σύμφωνα με τα ευρήματα μελέτης του ΙΟΒΕ τον Φεβρουάριο του 2018 για τα αλκοολούχα, ο κλάδος συνεισφέρει στο ΑΕΠ 1,5 δισ. ευρώ και στηρίζει περισσότερες από 31 χιλιάδες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης στο σύνολο της οικονομίας.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 253 ποτοποιίες, 14.000 επιχειρήσεις «εμπλέκονται» με βασική οικονομική δραστηριότητα τα αλκοολούχα ποτά, ενώ το 2016 οι εταιρικοί φόροι και οι εισφορές της αλυσίδας αξίας ήταν στα 277 εκατ. ευρώ, με τα δημόσια έσοδα από τον ΕΦΚ το 2017 στα 287 εκατ. ευρώ.
Το 2017 ο κλάδος είχε 78,4 εκατ. ευρώ εξαγωγές, τα έσοδα των εργαζομένων της αλυσίδας το 2016 ήταν στα 320 εκατ. ευρώ.
