Απαισιοδοξία για την τρέχουσα και μελλοντική κατάσταση της χώρας διέπει τα μέλη της Ένωσης Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων. Οι σχετικοί δείκτες εμφανίζουν υποχώρηση της τάξης του -13% για το 2024 και του -20% για το 2025, σε σχέση με το προηγούμενο δωδεκάμηνο. Με δυο λόγια μόλις το 25% των CEOs είναι αισιόδοξο για την ελληνική οικονομία.
Το πραγματικό οικονομικό κλίμα και οι προσδοκίες για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας, δεν εξαρτώνται από τις κυβερνητικές ανακοινώσεις. Αντιθέτως, εξαρτώνται από την πραγματικότητα που βιώνουν οι επενδυτές, οι καταναλωτές, οι επιχειρηματίες, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, και τα νοικοκυριά. Δηλαδή από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης. Κατά τη γνώμη της στήλης, η πιο αξιόπιστη εκτίμηση και μέτρηση για την οικονομική κατάσταση και τη μελλοντική πορεία της Ελλάδας, δίνεται από όλους όσοι διοικούν τις επιχειρήσεις της χώρας.
Ο λόγος είναι απλός. Οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι και οι Γενικοί Διευθυντές των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, έχουν μια πλήρη και σφαιρική εικόνα της πραγματικής οικονομίας. Γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο κινούνται οι καταναλωτές. Γνωρίζουν το πως πηγαίνουν οι εξαγωγές. Γνωρίζουν το πως πηγαίνουν οι εισαγωγές. Γνωρίζουν την κατάσταση των μικρών ή μεγάλων προμηθευτών και τη συμπεριφορά του χονδρικού και του λιανικού εμπορίου.
Έχουν αντίληψη της ρευστότητας της αγοράς. Έχουν αντίληψη της αγοράς εργασίας. Παρακολουθούν τις βιομηχανικές παραγγελίες και παραδόσεις. Έρχονται σε επαφή με ολόκληρο το οικοσύστημα της μικρής, μικρομεσαίας και μεγάλης επιχειρηματικότητας, με τις τράπεζες, με τους ελεύθερους επαγγελματίες, με τις ρυθμιστικές και φορολογικές αρχές, με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και με έναν σημαντικό κύκλο συνεργατών και πελατών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Και κυρίως, γνωρίζουν καλά, το τι γίνεται στο εξωτερικό και στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό.
Επομένως, η εκτίμηση και η γνώμη των υψηλόβαθμων αυτών στελεχών της πραγματικής ελληνικής οικονομίας, θα πρέπει να μας απασχολεί πολύ.
Η Ένωση Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP CRIF, συγκεντρώνει ανά τρίμηνο τις απαντήσεις των 2540 μελών της ΕΑΣΕ που συμπεριλαμβάνει τους Διευθύνοντες Συμβούλους, Προέδρους, Γενικούς Διευθυντές των 2.080 μεγαλύτερων ελληνικών επιχειρήσεων, μέσα από ένα ερωτηματολόγιο δώδεκα ερωτήσεων. Με βάση τις απαντήσεις που αφορούν την τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας και τις μελλοντικές προσδοκίες, συγκροτείται ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος της ΕΑΣΕ, γνωστός και ως ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index.
Τι έδειξε ο δείκτης οικονομικού κλίματος για το 2ο τρίμηνο (Q2) του 2024; Όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα, ο δείκτης έχει υποχωρήσει τόσο σε σχέση με το 1ο τρίμηνο του 2024 και με το 4ο τρίμηνο του 2023, όσο και σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά κατηγορία μεγέθους των επιχειρήσεων, δείχνει μείωση του δείκτη για τις μεγάλες (με 101-300 εργαζόμενους) και τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις (με 301 απασχολούμενους και άνω), ενώ αντίθετα εμφανίζει μικρή άνοδο για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με αριθμό εργαζομένων που δεν υπερβαίνει τα 100 άτομα.
Στο ερώτημα για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας συγκρινόμενη με ένα προηγούμενο έτος, ο δείκτης υποχωρεί σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη προ 12 μηνών, κατά -13%, με τον δείκτη προ 6 μηνών κατά -11% και με τον δείκτη προ 3 μηνών κατά -2,5%, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα.
Όσον αφορά την εκτίμηση των μελών της ΕΑΣΕ για τη μελλοντική οικονομική κατάσταση της χώρας μετά από 1 έτος, ο δείκτης και εδώ εμφανίζει σημαντική υποχώρηση σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 κατά -20%, σε σχέση με το τέλος του 2023 κατά -16,5% και κατά -7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα.
Δηλαδή βλέπουμε ότι τόσο ο δείκτης του τρέχοντος οικονομικού κλίματος, όσο και ο δείκτης των προσδοκιών του επόμενου οικονομικού έτους έχουν υποχωρήσει αρκετά σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 και αυτό είναι κάτι που πρέπει να απασχολήσει την κυβέρνηση.
Όταν το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι βελτιώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας συγκρινόμενη με το προηγούμενο έτος, μειώθηκε σε 34% έναντι 39% το προηγούμενο τρίμηνο και όταν το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος, μειώθηκε σε 25% έναντι 33% το προηγούμενο τρίμηνο, τότε κάτι δεν πάει καλά. Ιδίως όταν αυτά τα στοιχεία αφορούν τα μπαρουτοκαπνισμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα. Οπότε στο Μέγαρο Μαξίμου θα πρέπει να ηχήσει το σήμα SOS, αφού ο σχεδιασμός της κεντρικής οικονομικής πολιτικής περνάει μέσα από τα χέρια της.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι επιχειρήσεις από τη δική τους πλευρά, συνεχίζουν να αναπτύσσονται. Και πως γίνεται αυτό εμφανές; Από τον δείκτη των τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου ο οποίος κινείται ανοδικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα. Καταγράφοντας +13% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023.
Ο ίδιος δείκτης κινείται ανοδικά όσον αφορά και τις επενδυτικές προσδοκίες για το επόμενο έτος, με τις εκτιμήσεις για τις δαπάνες ενδύσεων παγίου κεφαλαίου να αυξάνονται κατά +8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα.
