Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Αγορά Παραγώγων με το συμβόλαιο της Τράπεζας Πειραιώς, δεν έχει ξανασυμβεί ιστορικά με κανένα άλλο συμβόλαιο, από το 1999 που ξεκίνησε τη λειτουργία της.
Σήμερα υπάρχουν ανοικτά 54.000 συμβόλαια. Όσοι κατέχουν long θέσεις, δηλαδή έχουν «επενδύσει στην άνοδο της μετοχής», χάνουν 35% σε σχέση με την τιμή μετοχή της τράπεζας. Και αυτό διότι η διαπραγμάτευση του συμβολαίου έχει αποστασιοποιηθεί εντελώς από την πορεία της μετοχής της Τράπεζας Πειραιώς, στο Χρηματιστήριο των μετοχικών τίτλων.
Στο ανωτέρω γράφημα απεικονίζεται η πορεία της μετοχής της Τρ. Πειραιώς από τον Ιανουάριο του 2020 μέχρι σήμερα.
Με δεδομένο ότι η επενδυτική κοινότητα δε γνωρίζει πλήρως τους όρους της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου (ΑΜΚ), στην αγορά παραγώγων επικρατεί το σενάριο ότι το παράγωγο δε συμμετέχει στην ΑΜΚ μέσω book building, οπότε διαπραγματεύεται χωρίς το δικαίωμα στην αύξηση. Επομένως, το ΣΜΕ είναι έρμαιο στα χέρια ακραίων κερδοσκοπικών παικτών, αφού τόσο οι market makers, όσο και επενδυτές δεν έχουν μπροστά τους όλα τα πραγματικά δεδομένα.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο και θα πρέπει να λυθεί άμεσα, αφού αφορά ευρύτερα το Χρηματιστήριο Παραγώγων και την ΕΧΑΕ.
Στο ανωτέρω γράφημα απεικονίζεται η πορεία του ΣΜΕ ΠΕΙΡ2106 από τον Ιούλιο του 2020 μέχρι σήμερα.
Τι είχε γίνει σε ανάλογες περιπτώσεις;
Στις μεγάλες τραπεζικές ανακεφαλαιοποιήσεις του 2015, οι χρηματιστηριακές αρχές μαζί με τις τράπεζες είχαν αποφασίσει να διακόψουν τη διαπραγμάτευση των συμβολαίων πριν από τις γενικές συνελεύσεις, που αποφάσιζαν για τους όρους της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να γίνει πλήρης εκκαθάριση των συναλλαγών.
Στην περίπτωση των συμβολαίων επί της μετοχής της Folli Follie και μετά την έξοδο της μετοχής από το ταμπλό του Χρηματιστηρίου, είχε ληφθεί η απόφαση της παράδοσης των τίτλων, που είχε ως αποτέλεσμα, οι έχοντες short θέσεις να πληρωθούν κανονικά για τα κέρδη τους από τη πτώση της μετοχής.
Στην περίπτωση των συμβολαίων επί της μετοχής της Τράπεζας Πειραιώς, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να προχωρήσει η διαπραγμάτευση μέχρι τη λήξη των συμβολαίων τον Ιούνιο.
Στο ανωτέρω γράφημα της συγκριτικής πορείας της μετοχής και του ΣΜΕ ΠΕΙΡ2106, από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι σήμερα, φαίνεται η απόκλιση που υπάρχει, καθώς η μετοχή της Τρ. Πειραιώς έχει υποχωρήσει κατά -49,10% και το ΣΜΕ κατά -67,13%
Ενώ η Επιτροπή Εισαγωγών και Λειτουργίας Αγορών προχώρησε στην παύση της εισαγωγής νέων σειρών και διαγραφή των υφιστάμενων σειρών παραγώγων Δικαιωμάτων Προαίρεσης (options) επί της μετοχής της Τράπεζας Πειραιώς με ημερομηνία λήξης την 16/4/2021, από την Τετάρτη 31/3/2021, καθώς και την παύση συναλλαγών δανεισμού τίτλων επί της μετοχής από την ερχόμενη Τρίτη 6/4/2021 μετά το πέρας της συνεδρίασης (θα πραγματοποιηθεί αναγκαστική άσκηση των δικαιωμάτων επιστροφής για λογαριασμό όλων των
δανειοληπτών και παραλαβές/παραδόσεις των σχετικών αξιών την επομένη της άσκησης), εντούτοις δεν έκανε το ίδιο για τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης τα οποία συνέχισαν να διαπραγματεύονται.
Θα πρέπει να υιοθετηθεί η λύση της διακοπής της διαπραγμάτευσης των συμβολαίων πριν από την έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της τράπεζας και πριν ληφθεί απόφαση για τους όρους, με βάση τους οποίους θα προχωρήσει η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Με αυτόν τον τρόπο, εξομαλύνεται το πρόβλημα, καθώς γίνεται η παράδοση και πληρωμή των τίτλων. Έτσι ανάλογα με τη θέση του κάθε επενδυτή στα συμβόλαια, άλλος λαμβάνει χρήματα και άλλος μετοχές. Και ακολούθως οι κάτοχοι των μετοχών, με τους τίτλους ανά χείρας, αποφασίζουν το τι θα πράξουν, ανάλογα με τις αποφάσεις που θα λάβει η γενική συνέλευση των μετόχων.
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, θα βρεθούμε μπροστά σε δυσάρεστες εξελίξεις για τον θεσμό του Χρηματιστηρίου Παραγώγων, ειδικά σε μια περίοδο γενικότερης αναβάθμισης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, στα μάτια των ξένων επενδυτών. Ας μη λησμονούμε ότι ένας από τους λόγους που το Χρηματιστήριο Αθηνών, δεν έχει καταφέρει να προσελκύσει μεγάλους θεσμικούς επενδυτές, αποτελεί το γεγονός της μη δυνατότητας αντιστάθμισης κινδύνου λόγω του μικρού μεγέθους και του μικρού βάθους της αγοράς παραγώγων.
