Ο ρόλος της πολιτικής και αποστολή των πολιτικών και της φιλελεύθερης δημοκρατίας είναι να αλλάζουν προς το καλύτερο τη ζωή των ανθρώπων. Όλων των πολιτών. Χωρίς διακρίσεις και διαχωρισμούς λόγω φύλου, εθνικότητας, κοινωνικής τάξης, μόρφωσης, πολιτικών πεποιθήσεων, σωματικής ικανότητας, θρησκεύματος και σεξουαλικού προσανατολισμού.
Αυτό κάνει το Σχέδιο Νόμου «Ισότητα στον πολιτικό γάμο» που συζητείται από σήμερα στις αρμοδιες επιτροπές της Βουλής και εφόσον υπερψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, θα επεκτείνει τη δυνατότητα σύναψης πολιτικού γάμου και σε πρόσωπα του ίδιου φύλου, εξασφαλίζοντας πέρα από την ισονομία με τα ετερόφυλα ζευγάρια και νομική προστασία των παιδιών τους.
Η κυβέρνησή μας δεν ανακαλύπτει τον τροχό. Δεν επιχειρεί να επιβάλει κάποιο νέο πρότυπο οργάνωσης της οικογενειακής ζωής παρά ρυθμίζει μια υφιστάμενη κοινωνική πραγματικότητα που έχει κατοχυρωθεί ήδη νομικά στην πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ. Για την ακρίβεια δεν κάνουμε τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από ό,τι έχουν κάνει από τις αρχές του 2000 έως σήμερα 15 χώρες της ΕΕ, 20 της Ευρώπης και 36 σε όλο τον κόσμο. Διασφαλίζουμε, δηλαδή, την ισοτιμία όλων των πολιτών. Δεν αφαιρούμε ούτε επηρεάζουμε τα δικαιώματα των πολλών. Αναγνωρίζουμε δικαιώματα στους λίγους, μεριμνώντας -όπως οφείλουμε- για την προστασία παιδιών σε οικογένειες που έχει διαμορφώσει η ίδια η ζωή.
Δεν εφευρίσκουμε καταστάσεις αλλά αναγνωρίζουμε υπάρχουσες και δημιουργούμε το θεσμικό πλαίσιο που τις ρυθμίζει.
Παιδιά που μεγαλώνουν σήμερα με δύο γονείς του ίδιου φύλου και δεν αναγνωρίζονται από το σύμφωνο συμβίωσης, ούτε βεβαίως από την πολιτεία, στερούνται της νομικής αναγνώρισης ως προς τον έναν γονέα τους. Αυτό είναι άδικο, γιατί έτσι η Πολιτεία τους στερεί τον έναν γονέα αν χρειαστούν άμεση βοήθεια στο σχολείο, σε περίπτωση ατυχήματος, αν μπουν σε ένα νοσοκομείο, ή στη χειρότερη περίπτωση, αν χάσουν τον νομικά αναγνωρισμένο γονέα τους. Τους στερεί επίσης το κληρονομικό δικαίωμα όσον αφορά τον μη νομικά αναγνωρισμένο γονέα, και το δικαίωμα επικοινωνίας μαζί του ή διατροφής, σε περίπτωση χωρισμού των γονιών. Η ρύθμιση αυτή επομένως εξυπηρετεί πρωτίστως το συμφέρον και τα δικαιώματα των παιδιών που σήμερα δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα με τα άλλα παιδιά.
Πέρα δηλαδή απο τη ρητή πρόβλεψη ότι “Ο γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού ή ίδιου φύλου” δεν επιφέρουμε καμία άλλη ουσιώδη παρέμβαση στον Αστικό Κώδικα. Μιλάμε φυσικά για πολιτικό γάμο και οχι για θρησκευτικό. Δεν αλλάζει τίποτα ως προς διατάξεις για την υιοθεσία - που θυμίζω οτι επιτρέπεται απο το 1946 σε μια μόνη γυναίκα ή εναν μονο αντρα ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Δεν τροποποιείται επίσης καθόλου το πλαίσιο της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στη χώρα μας, που ισχύει από το 2002 και αφορά αποκλειστικά γυναίκες εντός ή εκτός γάμου που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν. Δεν αντικαθιστίντανται νομικοί όροι όπως η μητρότητα, η μητέρα, ο πατέρας κ.ά, ούτε επ’ ουδενί εισάγονται νέοι, όπως Γονεας 1/ Γονεας 2. Το νομοσχέδιο και η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνουν καθόλου στην ανθρώπινη βιολογία. Τα φύλα είναι δυο και αυτό δεν αλλάζει.
Επιπλέον με στόχο τη νομοθετική διασφάλιση των δικαιωμάτων δυο ομόφυλων συζύγων και των παιδιών που έχουν δημιουργηθεί στο εξωτερικό, το σχέδιο νόμου προβλέπει τη νομική αναγνώριση τόσο του γάμου όσο και της σχέσης με τον γονέα ή τους γονείς τους και στην Ελλάδα, εφόσον αυτή προκύπτει από επίσημα δημόσια έγγραφα ή δικαστικές αποφάσεις. Θα ήταν παράλογο άλλωστε άλλωστε να παντρεύεσαι ή να γίνεσαι γονιός και να αναγνωρίζεσαι ως γονιος εκτός συνόρων και να χάνεις αυτή σου την ιδιότητα όταν περνάς τα ελληνικά σύνορα. Γονείς είμαστε παντού. Επίσης δίνουμε τη δυνατότητα μετατροπής ενός συμφώνου συμβίωσης που έχει συναφθεί στη χώρα μας σε πολιτικό γάμο εφοσον το επιθυμούν οι δυο σύζυγοι.
Η διάταξη αυτή εκπληρώνει υποχρέωση της χώρας μας που απορρέει από το ελληνικό Σύνταγμα, τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Όλα τα παραπάνω δεν θίγουν προφανώς σε τίποτα την κλασική -την πυρηνική - μορφή της οικογένειας. Αυτή είναι και θα παραμείνει κυρίαρχη. Όμως η πυρηνική οικογένεια δεν είναι η μοναδική μορφή οικογένειας που χρήζει προστασίας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε άλλωστε ότι υπάρχουν και οι μονογονεϊκές οικογένειες που επίσης δικαιούνται και λαμβάνουν αναγνώριση και προστασία.
Το νομοσχέδιο, ρυθμίζοντας με προσοχή αυτές τις περιπτώσεις, βάζει τέλος στο σημερινό παράδοξο τα μέλη μιας οικογένειας που ζει και αναγνωρίζεται στο εξωτερικό, μόλις έρχονται στην Ελλάδα να θεωρούνται άτομα άγνωστα ή νομικά αόρατα μεταξύ τους, όπως και στο επίσης παράδοξο και άδικο σε ορισμένες περιπτώσεις να μη μπορούν, παιδιά Ελλήνων, να λάβουν την ελληνική ιθαγένεια!
Επίσης γίνονται οι αναγκαίες παρεμβάσεις για ίση πρόσβαση σε δικαιώματα της εργατικής νομοθεσίας και ενισχύεται η προστασία από διακρίσεις, επεκτείνοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης και στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στην παροχή υπηρεσιών.
Γιατί τώρα ρωτούν πολλοί εφόσον είναι ένα ζήτημα που αφορά μια μειοψηφία; Δεν υπάρχουν άλλα σοβαρότερα προβλήματα που πρέπει να λύσει η κυβέρνηση;
Πράγματι, δεν είναι η σημαντικότερη προτεραιότητα της ελληνικής κοινωνίας σήμερα διότι όντως αφορά ένα μικρό κομμάτι της, μια μειοψηφία που θα παραμείνει μειοψηφία. Η πολιτική και οι πολιτικοί ομως -από πλευράς δικαίου, ηθικοπολιτικά και ανθρώπινα- δεν έχουμε την υποχρέωση να εργαζόμαστε ταυτόχρονα για όλους τους πολίτες, και τους πολλούς αλλά και τους λίγους; Με διαρκή μέριμνα και ευαισθησία για τους πιο «αόρατους» και περιθωριοποιημένους συμπολίτες. Αν συνταχθουμε μονο με τη λογική των προτεραιοτήτων της πλειοψηφίας δεν θα έπρεπε να ιεραρχουμε ψηλά τα προβλήματα και άλλων μειοψηφικών ομάδων της κοινωνίας, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, οι κακοποιημένες γυναίκες, οι κατοικοι ακριτικών περιοχών της χώρας μας.
Η φροντίδα για τις μειοψηφίες ομως δείχνει την υπεροχή, την δημοκρατικότητα και τον πολιτισμό των σύγχρονων φιλελεύθερων δημοκρατιών, στις οποίες συγκαταλέγεται περήφανα η Ελλάδα. Η δημοκρατία δημιουργήθηκε για να τείνει το χέρι της ελευθερίας, της ισότητας και της ασφάλειας προς όλους τους πολίτες αδιακρίτως. Όχι για να κουνάει το δάχτυλο προς κάποιες ομάδες που μπορεί κάποιοι να πιστεύουν λανθασμένα ότι αποτελούν πολίτες β´ κατηγορίας.
Οι παραπανω ρυθμίσεις είχαν προταθεί ήδη στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, το 2021 από ειδική επιτροπή την οποία είχε ορίσει ο Πρωθυπουργός με επικεφαλής τον πρώην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κ. Λίνο Αλέξανδρο Σισιλιάνο. Αποτέλεσαν προγραμματική δέσμευση του πρωθυπουργου, και μέρος του προγράμματος της ΝΔ το οποίο λάβαμε ισχυρή εντολή να υλοποιήσουμε τον Ιούνιο του 2023. Και για μια κυβέρνηση που έχει δηλώσει ότι θέλει να πάει την Ελλάδα πιο μπροστά και πιο κοντά στην υπόλοιπη Ευρώπη και να δημιουργήσει έναν ενιαίο χώρο ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων για τους Ελληνες ως Ευρωπαίους πολίτες, νομίζω ότι είναι αυτονόητο καθήκον να κάνει και αυτή τη μεταρρύθμιση.
Άλλωστε τα κοινωνικά και τα ατομικά δικαιώματα είναι θεμελιώδη και προηγούνται οποιασδήποτε άλλης προτεραιότητας. Διαφορετικά θα έπρεπε πρώτα να είχαμε κατακτήσει την οικονομική ευημερία για όλους τους πολίτες πριν αναγνωρίσουμε για παράδειγμα το δικαίωμα του εκλέγειν στις γυναίκες μετά τον Β´ Παγκόσμιο πόλεμο. Μια συμπεριληπτικη δημοκρατία είναι το πιο εύφορο έδαφος και για μια πιο δυνατή οικονομία, για μια πιο συνεκτική κοινωνία και εν τέλει για μια πιο ισχυρή πατρίδα.
Δημοκρατία ασφαλώς σημαίνει και διαφορετικές απόψεις. Στον εκτενή διάλογο που προηγήθηκε της κατάθεσης του νομοσχεδίου, ακούστηκαν όλες οι απόψεις και οι προβληματισμοί. Ταυτοτικά ζητήματα δεν μπαίνουν στην προκρούστεια κλίνη και είναι σεβαστή η διαφορετική προσέγγιση τους απο κομμάτια της κοινωνίας όπως και της εκκλησίας.
Τρέφουμε απόλυτο σεβασμο στο κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας να εκφράζει ελεύθερα τις θεολογικές της απόψεις και να προσπαθεί να πείσει για αυτές. Το θεολογικό δόγμα άλλωστε οφείλει να είναι πιο αυστηρό και απόλυτο στους ηθικούς του κανόνες, αναγνωρίζοντας όμως ταυτόχρονα ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε ατελή όντα που ερχόμαστε πιο κοντά στο Θεό όταν ζούμε με αγάπη, σεβασμό και αλληλεγγύη προς τον αλλον.
Προσωπικά τιμω και αναγνωρίζω το κοινωνικό έργο και τον πνευματικό ρόλο της εκκλησίας μας. Η συντεταγμένη Πολιτεία, όμως, έχει τον δικό της διευρυμένο ρόλο αλλά και την υποχρέωση, να προασπίσει τις συνταγματικές επιταγές και αξιολογήσεις και να επιβάλλει τα δέοντα ως ευρωπαϊκό κράτος δικαίου.
Η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα της ευθύνης, που έβαλε την Ελλάδα στην Ευρώπη, που κράτησε την Ελλάδα στην Ευρώπη και που θα την κάνει ακόμα πιο ευρωπαϊκή. Είναι η παράταξη που έχει τη μεγαλύτερη συνοχή πολιτικά από όλες τις υπόλοιπες παρατάξεις από τη Μεταπολίτευση και μετά. Και αυτό συμβαίνει γιατί είναι καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας. Οι αντίθετες απόψεις που υπάρχουν σε μερίδα στελεχών της ΝΔ υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία. ‘Αλλωστε βλέπουμε ότι και σε άλλα κόμματα που δηλώνουν υπερ των δικαιωμάτων να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς το θέμα της ισότητας στο γάμο. Επομένως δεν μπορούμε να δεχτούμε κανένα κούνημα προοδευτικού δακτύλου στα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που έχουν άλλη θέση, αμφιβολίες και ανησυχίες για το ζήτημα.
Ο πολυδιάστατος εκσυγχρονισμός που υπηρετούμε δεν έχει μόνο τη στενή οικονομική όψη που περιστρέφεται γύρω από την αύξηση των εισοδημάτων. Υπάρχουν ισχυρές οικονομίες διεθνώς που οι ατομικές ελευθερίες δεν είναι προτεραιότητα τους και γι’ αυτό δεν αποτελούν πρότυπο χώρας για να ζει κανείς. Επομένως, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών είναι πολύ σημαντική και αποτελεί βασική προτεραιότητα. Όμως τι νόημα έχει να αυξάνεται το ΑΕΠ της χώρας αλλά οι πολίτες της να μην μπορούν να ζήσουν ελεύθερα όπως επιθυμούν και να επιλέγουν άλλες χώρες για να χτίσουν τη ζωή τους όπως την ονειρεύονται;
Για εμάς, ισχυρό έθνος είναι το έθνος το οποίο έχει ανοιχτή αγκαλιά και πολύπλευρη φροντίδα για όλες τις κοινωνικές ομάδες, χωρίς διακρίσεις. Εγώ ως γονιός, ως άνθρωπος, δεν έχω κάποιο πειστικό επιχείρημα να πω στο παιδί μου, στους φίλους του, σε συγγενείς μου, σε φίλους με αυτόν τον σεξουαλικό προσανατολισμό ως προς το γιατί η ελληνική Πολιτεία σήμερα δεν τους αναγνωρίζει τα ίδια δικαιώματα που μπορούν να έχουν ως ευρωπαίοι πολίτες στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούμε και εμείς μέλη.
Χρειάζεται να στοχαστούμε και να δράσουμε συλλογικά για μια κοινωνία με περισσότερη ισότητα, αυτονομία και αλληλεγγύη. Έχουμε υποχρέωση από τον νομικό μας πολιτισμό και την παράδοση της φιλελεύθερης δημοκρατίας να αναγνωρίσουμε όρους ισότιμης διαβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια.
Αν τώρα ψηφιστεί το νομοσχέδιο αυτό με μια σχετικά ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η ελληνική κοινωνία θα κάνει ένα μεγάλο ιστορικό βημα προς μια πιο δίκαιη και συμπεριληπτικη δημοκρατια. Άλλωστε, το κοινό καλό δεν χτίζεται με διχασμούς αλλά με την αναγνώριση πολλών διαφορετικών δικαιωμάτων, χωρίς η κοινωνική πλειοψηφία να επιβάλει σε μειοψηφίες ή σε ομάδες ανθρώπων πώς θα ζουν. Αυτό είναι αντίθετο στην αξία του ανθρώπου αλλά και στις βασικές αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
