Η Γερμανία και το μεταναστευτικό στην Ευρώπη
shutterstock
shutterstock

Η Γερμανία και το μεταναστευτικό στην Ευρώπη

Η Γερμανία άνοιξε και πάλι το μεταναστευτικό στην Ευρώπη, αλλά αυτή τη φορά στην αντίθετη κατεύθυνση από το 2015, επί κυρίας Μέρκελ. Τότε, η λογική της ήταν να ανοίξουν τα σύνορα καθώς οι Γερμανοί βιομήχανοι διακήρυσσαν urbi et orbi ότι χρειάζονται 4 με 5 εκατομμύρια εργαζομένους και άρα θα πρέπει να ανοίξουν τα σύνορα της Ευρώπης.

Υποχρέωσαν τότε την Ελλάδα, με τη συναίνεση της κυβέρνησης Τσίπρα, να μεταβληθεί σε αποθήκη - και εν μέρει συνεχίζει να είναι. [Εφέτος έχουμε περίπου διπλασιασμό των ροών παρότι ο πρωθυπουργός μας έλεγε ότι, εξαιτίας των συμφωνιών με την Τουρκία, επρόκειτο να μειωθούν, καθώς η Τουρκία ξέρει να τις γράφει όλες αυτές συμφωνίες στα παλαιά της υποδήματα].

Η πολιτική της Γερμανίας εφαρμοζόταν γενικότερα σε όλη τη δυτική Ευρώπη - μόνο η ανατολική Ευρώπη έχει διαφορετική πολιτική: «Εισἀγουμε μετανάστες χωρίς να εξετάζουμε τι και πώς, αγνοώντας το κοινωνικό και το πολιτικό κόστος, αποβλέποντας μόνο σε ένα πρόσκαιρο οικονομικό όφελος». Το ίδιο συνέβη σε μεγάλη κλίμακα στη Μεγάλη Βρετανία. Έτσι, μόνο στις 15 Σεπτεμβρίου 2024, πέρασαν με βάρκες από τη Γαλλία περίπου 800 με 850 άτομα.

Πρόκειται δηλαδή για ένα γενικευμένο φαινόμενο που έχει προκαλέσει τεράστια κρίση σε χώρες όπως η Γαλλία, η οποία έχει ήδη μεταβληθεί σε μία διχασμένη κοινωνία ανάμεσα σε μεταναστευτικούς πληθυσμούς και γηγενείς – εξ ου και η κατακόρυφη άνοδος της Λεπέν.

Σήμερα λοιπόν η μεταναστευτική κρίση έφτασε και στη Γερμανία. Η «ατμομηχανή της Ευρώπης», ευρισκόμενη και στα πρόθυρα οικονομική ύφεσης(;) –είδαμε ότι η Volkswagen θέλει να κλείσει εργοστάσια–, δυσκολεύεται πλέον και οικονομικά να αντιμετωπίσει το βάρος εκατοντάδων χιλιάδων αν όχι εκατομμυρίων επιδοτούμενων μεταναστών.

Το σημαντικότερο ζήτημα είναι η αδυναμία της Ευρώπης να χειριστεί μεταναστευτικές ροές από πληθυσμούς οι οποίοι, πολιτιστικά, είναι ριζικά διαφορετικοί από τους Ευρωπαίους, πληθυσμούς κατ’ εξοχήν μουσουλμανικούς, για τους οποίους το ισλάμ δεν είναι απλά μία «θρησκεία», αλλά συνιστά πολιτική ταυτότητα.

Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί δεν ενσωματώνονται στην Ευρώπη, ακόμα και σε εκείνες τις χώρες όπου η μετανάστευση είναι πολύ παλιά, όπως στις χώρες που είχαν αποικίες, τη Γαλλία, τη Βρετανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία. Η μετανάστευση στη Γαλλία χρονολογείται από τη δεκαετία του ’60, και όμως, δύο ή τρεις γενιές μετά, επανεμφανίζεται ταυτοτικό ζήτημα από τους ριζοσπαστικοποιημένους μουσουλμανικούς πληθυσμούς.

Η σημερινή κυβέρνηση της Γερμανίας έχει μάλλον οπερετικά χαρακτηριστικά και δεν κυβερνάει με την κυριολεκτική έννοια, αλλά απλώς διαχειρίζεται τις τρέχουσες υποθέσεις, διότι δεν μπορεί να έχει συγκροτημένη κυβερνητική στρατηγική. Τρομοκρατημένη από την άνοδο του AfD και της Βάγκεκνεχτ στις πολιτειακές εκλογές της Θουριγγίας, της Σαξονίας και του Βραδεμβούργου, αντιδρά το ίδιο σπασμωδικά και αντιευρωπαϊκά, όπως και το 2015. Απλώς σήμερα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση, δυναμιτίζοντας το κυριότερο ίσως θεμέλιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, την ελεύθερη διακίνηση των ανθρώπων.

[Σημειωτέον ότι, η Γερμανία, μετά τη γερμανική ενοποίηση, έχει μεταβληθεί διαχρονικά στο κατ’ εξοχήν εμπόδιο στην ολοκλήρωση, οικονομική και αμυντική, της ΕΕ. Μάλιστα, μερικές ημέρες πριν την απόφαση του σφραγίσματος των συνόρων, είχε ήδη απορρίψει την έκθεση Ντράγκι για μια ευρωπαϊκή οικονομική αναγέννηση, με μια ετήσια ένεση 800 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ολόκληρη την Ευρώπη, από ιδιωτικές, εθνικές και ευρωπαϊκές επενδύσεις, προφανώς με την έκδοση ευρωπαϊκών ομολόγων, κατ’ εξοχήν για την αμυντική και ηλεκτρονική βιομηχανία. Και η Γερμανία την απέρριψε εκ προοιμίου διότι δεν θέλει ουσιαστικά να δημιουργηθούν δομές ευρωπαϊκού χαρακτήρα πέρα από την κοινή αγορά που την ενδιαφέρει για να πουλάει τα προϊόντα της.]

Ενώ λοιπόν είχε χρησιμοποιήσει την ελευθερία μετακίνησης για να δέχεται μετανάστες χωρίς έλεγχο, σήμερα, επειδή εκδηλώνεται η πολιτική κρίση με τις τρεις περιοχές όπου ανέβηκε τόσο το AfD –Θουριγγία, Σαξονία και Βραδεμβούργο– όσο και το νέο φαινόμενο που έρχεται από τα αριστερά με την κυρία Bάγκεκνεχτ, αντιστρέφει την πολιτική της.

Το γεγονός ότι στην Ανατολική Γερμανία, εκτός από το Βερολίνο, υπάρχουν ελάχιστοι μετανάστες καταδεικνύει πως το πρόβλημα είναι συνολικά πολιτικό, όπως είδαμε στην Ιταλία με τη Μελόνι, στη Γαλλία με τη Λεπέν, όπως βλέπουμε στη Μεγάλη Βρετανία. Δηλαδή, μπαίνει πια το συνολικό ζήτημα της δυνατότητας της Ευρώπης να διαχειριστεί έναν αυξανόμενο αριθμό μουσουλμανικών κυρίως πληθυσμών – οι οποίοι θα συνεχίσουν να αυξάνονται προκαλώντας μια εσωτερική κοινωνική κρίση.

Και η Γερμανία συμπεριφέρθηκε ως… Γερμανία, δηλαδή εγωιστικά, κλεισμένη στο δικό της καβούκι – όπως όταν τσάκισε ο Σόιμπλε την Ελλάδα. Είναι η ίδια λογική. Και δε βλέπω να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη αντίδραση. Δηλαδή, ούτε η Γαλλία αντιδρά ιδιαίτερα ούτε την Ιταλία βλέπω να διαμαρτύρεται ηχηρά, και μένει η Ελλάδα και ελάχιστες άλλες χώρες, όπως η Πολωνία που συντάσσεται μαζί μας.

Παράλληλα, αυτή η ενέργεια απειλεί την Ελλάδα με επιστροφή όσων πήραν άσυλο στην Ελλάδα και κυκλοφορούν στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες που είναι έτοιμες να την ακολουθήσουν όπως η Ολλανδία.

Για τη χώρα μας, πρόκειται για ζωτικό ζήτημα και την πρωτοβουλία θα πρέπει να την αναλάβουν οι περιφερειακές ευρωπαϊκές χώρες. Όπως καταδεικνύει το παράδειγμα της Πολωνίας ή των Βαλτικών Χωρών, εκείνες που επιθυμούν μία ενιαία Ευρώπη σήμερα είναι οι περιφερειακές και μικρές χώρες, ενώ οι μεγάλες χώρες, ιδιαίτερα η Γερμανία. μάλλον, την απεύχεται. Η Ελλάδα, σε συμμαχία με χώρες περιφερειακές, οι οποίες έχουν κοινές θέσεις μαζί μας σε πάρα πολλά ζητήματα –τόσο στην άμυνα της Ευρώπης όσο και στο ενεργειακό–, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα μέτωπο και να αποσείσει επιτέλους στην κηδεμονία των Γερμανών.

Οι μεταναστευτικές ροές και η Ελλάδα

Ήδη οι ροές από την Τουρκία και την Αίγυπτο αυξάνονται πάλι και, επομένως, θα αντιμετωπίσουμε μεγάλα προβλήματα σε σχέση με το μεταναστευτικό, αλλά και η Ευρώπη δεν πάει καλά. Η Ελλάδα, κάτω από την πίεση των Γερμανών και του Βορρά, ιδιαίτερα μετά το τραγικό ναυάγιο της Πύλου, μείωσε τις άμυνές της στα σύνορα με αποτέλεσμα να διπλασιαστούν οι μεταναστευτικές ροές.

Αντίθετα, η Κύπρος, που αντιμετώπιζε και αντιμετωπίζει τεράστιο μεταναστευτικό πρόβλημα, πήρε πολύ αυστηρά μέτρα εδώ και μερικούς μήνες και έχει μειώσει την παράνομη μετανάστευση κατά 80-90%. Εμείς δεν τολμάμε να πάρουμε τα αναγκαία μέτρα αλλά, προφανώς, δεν πρέπει να δεχτούμε την επιστροφή των ανθρώπων που διώχνουν οι Γερμανοί.

Άλλωστε, η Ελλάδα δεν είναι η πρώτη χώρα εισόδου – αυτή είναι η Τουρκία. Η Τουρκία όχι μόνο είναι ασφαλής χώρα για τους μουσουλμάνους μετανάστες και εισπράττει πολλά χρήματα γι’ αυτούς από τον ΟΗΕ και την ΕΕ -σήμερα έχουν φθάσει τα δέκα δις. ευρώ- αλλά τους εκμεταλλεύεται χωρίς έλεος. Η άνοδος της τουρκικής βιομηχανίας στηρίζεται εν πολλοίς στα πολύ χαμηλά μεροκάματα των έξι εκατομμυρίων ανθρώπων τους οποίους εκμεταλλεύεται.

Η Ευρώπη ξαφνικά ξυπνάει ως προς το μεταναστευτικό καθώς δεν μπορεί, επί ποινή εξαφανίσεως, να δεχτεί τη μεγάλη μετακίνηση των λαών. Αλλά μάλλον ξύπνησε αργά. Αρκεί να δούμε πως, στην πόλη των Βρυξελλών, οι Βέλγοι δεν ξεπερνούν πλέον το 25% του πληθυσμού! Έχει ήδη συντελεστεί μια μεγάλη πληθυσμιακή αλλαγή, η οποία δεν αφορά πλέον μετανάστες που επιθυμούν να ενσωματωθούν στην κοινωνίες υποδοχής, όπως είχε συμβεί με τα παλαιοτέρα μεταναστευτικά ρεύματα.

Εάν, πριν 40 η 50 χρόνια, ακόμα και οι μουσουλμάνοι μετανάστες επιθυμούσαν να ενσωματωθούν, σήμερα, με αφετηρία την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν, ενισχύεται ο ισλαμισμός και, ιδιαίτερα οι νεότεροι, συχνά τρίτης γενιάς, μετανάστες απορρίπτουν αξιακά τις δυτικές κοινωνίες. Ζούνε στη Δύση και εκμεταλλεύονται όσο μπορούν τις παροχές της -στη Γερμανία τα επιδόματα είναι μεγαλύτερα από τα ελληνικά μεροκάματα- αλλά από την άλλη πλευρά αρνούνται να δεχτούν την ενσωμάτωσή τους στις χώρες της Δύσης.

Άρα σε λίγο κινδυνεύουμε να ζήσουμε φαινόμενα πολεμικού χαρακτήρα, αν δεν τα ζούμε ήδη. Αρκεί να δούμε παλιές φωτογραφίες ή κινηματογραφικές ταινίες από το Ιράν, την Αίγυπτο, τον Λίβανο, όπου σχεδόν καμία γυναίκα δε φορούσε μαντίλα. Όμως, από το 1980 και μετά, αρχίζει μία σταδιακή ισλαμοποίηση, με την έννοια του πολιτικού ισλάμ, του ισλάμ ως πολιτική ιδεολογία. Ακόμα και στην Τουρκία ο Ερντογάν προσπαθεί να ισλαμοποιήσει μία χώρα η οποία ήταν εκκοσμικευμένη.

Θέλουμε λοιπόν η Ευρώπη να συνεχίσει να υπάρχει ως ευρωπαϊκός πολιτισμός ή όχι; Αυτό είναι το ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουν οι Ευρωπαίοι τις επόμενες δεκαετίες και οι ευρωπαίοι πολίτες το αντιμετωπίζουν ήδη ψηφίζοντας εκείνους που λένε έξω οι ξένοι. Μεγάλη είναι και η ευθύνη της Αριστεράς η οποία εγκατέλειψε ουσιαστικά τις εργατικές τάξεις των ευρωπαϊκών χωρών.

Σήμερα, το μεγαλύτερο εργατικό κόμμα της Γαλλίας είναι ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν. Τα εργατικά στρώματα έχουν απομακρυνθεί από την Αριστερά και το ίδιο συμβαίνει εν πολλοίς και στην Αμερική, όπου οι λευκοί εργάτες εγκατέλειψαν το Δημοκρατικό Κόμμα και έχουν προσχωρήσει στον Τραμπ. Γι’ αυτή τη μεταμοντέρνα Αριστερά το κέντρο της πολιτικής έγινε ο δικαιωματισμός, χάθηκε ο ταξικός χαρακτήρας, ο κοινωνικός χαρακτήρας της παλιάς Αριστεράς και προτεραιότητα έγιναν τα δικαιώματα των μειονοτήτων, σεξουαλικών και μεταναστευτικών.

Γι’ αυτό και οι εργατικές τάξεις μετανάστευσαν στην ακροδεξιά ενώ οι μεσαίες και ανώτερες τάξεις κέρδιζαν από την είσοδο των μεταναστών γιατί απολάμβαναν φθηνούς εργάτες, φθηνούς κηπουρούς, φθηνούς υδραυλικούς, φθηνές νταντάδες, περιθωριοποιώντας τα αντίστοιχα εγχώρια στρώματα. Σήμερα όμως ζουν την άλλη όψη του νομίσματος.

Το μόνο αντιπαράδειγμα είναι εκείνο της Δανίας όπου η σοσιαλιστική κυβέρνηση έχει πάρει σκληρά μέτρα αποτροπής με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί ο αριθμός των μεταναστών σε πολύ μεγάλο βαθμό, ενώ ταυτόχρονα περιθωριοποιήθηκε και η ακροδεξιά.

* Ο Γιώργος Καραμπελιάς είναι συγγραφέας, εκδότης του περιοδικού Άρδην