Μπορεί ο ανασχηματισμός να …«αναδομήσει» το τέλμα της κυβέρνησης;

Μπορεί ο ανασχηματισμός να …«αναδομήσει» το τέλμα της κυβέρνησης;

Του Γιάννη Σιδέρη

Ήγγικεν η ώρα του πολυθρύλητου ανασχηματισμού, τον οποίο κάποια Μέσα Ενημέρωσης είχαν προαναγγείλει, σύμφωνα  με «πληροφορίες τους», από …τον περασμένο Δεκέμβρη(!), ενώ αρκετά περισσότερα,τον Ιούνιο. 

Τον ανήγγειλε και επισήμως χθες η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη στον ΣΚΑΙ, λέγοντας ότι θα πρόκειται για δομικό ανασχηματισμό (χρησιμοποίησε και τον παλιό πασοκικό νεολογισμό περί «αναδόμησης»), ενώ προσδιόρισε ως στόχοτην συγκρότηση μιας ευέλικτης, γρήγορης διακυβέρνησης «με νέα υπουργεία και την συμμετοχή εξωκοινοβουλευτικών προσωπικοτήτων». 

Η κα Γεροβασίλη δεν προσδιόρισε τις παραμέτρους της «αναδόμησης», παρά μόνο σε ό,τι αφορά το υπουργείο Μετανάστευσης, το οποίο θα ενισχυθεί σε δομές και προσωπικό. Παράλληλα είναι σίγουρο, ως τώρα τουλάχιστον, ότι θα σπάσει το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς πρόκειται για ένα υπουργείο – μαμούθ, ενώ στις σκέψεις του πρωθυπουργού (σκέψεις, όχι απόφαση) υπάρχει ο διαχωρισμός του τμήματος «θρησκευμάτων» από το «Παιδείας», και ένταξή του στο Εσωτερικών, προκειμένου να αποφευχθούν περεταίρω κλυδωνισμοί, από τα σχέδια του πληθωρικού (πολιτικώς) κ. Φίλη.  

Εν μέσω αξιολόγησης δυσχερείς οι μετακινήσεις 

Την έξοδο ενός υπουργού προανήγγειλε …το Reuters, μεταδίδοντας – επικαλούμενο  κυβερνητική πηγή – ότι «ο υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος αντιτίθεται σε ορισμένες βασικές ιδιωτικοποιήσεις που ζητούν οι δανειστές, είναι μεταξύ των υπουργών που θα μπορούσαν να αντικατασταθούν»!  

Ούτως ή άλλως, υπάρχουν υπουργοί που φέρουν το κύριο βάρος της διαπραγμάτευσης, και δεν μπορούν να μετακινηθούν ή να καταργηθούν (παρότι ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης σε συνομιλία του με δημοσιογράφους στο περιθώριο του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, διερωτήθη «τι σχέση έχουν τα πρόσωπα με την αξιολόγηση;»).

Προφανώς και έχουν, ειδικά αυτά που φέρουν το κύριο  βάρος, και ως εκ τούτου το δίδυμο Τσακαλώτος - Χουλιαράκης φέρονται αμετακίνητοι. Είναι πρόσωπα στο μάτι του κυκλώνα, γνωρίζουν λεπτομέρειες των θεμάτων που διαπραγματεύονται, φέρουν δηλαδή την κυβερνητική «θεσμική μνήμη» της περιπετειώδους διαπραγμάτευσης 20 μηνών. Αμετακίνητος παραμένει φυσικά  και ο σύντροφος, συναγωνιστής στο  Γοργοπόταμο,  Πάνος Καμμένος. Όσο για την τύχη του κ. Παππά, θα κριθεί μάλλον από την απόφαση του ΣτΕ για τις τηλεοπτικές άδειες. Ούτως ή άλλως όμως, αποτελεί το alter ego του πρωθυπουργού, και με τον ένα ή άλλο τρόπο θα συνδιαμορφώνει την κυβερνητική πολιτική. Εφόσον τα πράγματα πάνε κατ ευχήν (γι αυτόν), έχει εκδηλώσει την πρόθεσή του να βρεθεί στο Ανάπτυξης – άλλωστε οι τόσες συναντήσεις με επενδυτές σε Ευρώπη και ΗΠΑ, αυτό προετοίμαζαν. Επίσης η ίδια η κα Γεροβασίλη, εάν αναβαθμισθεί, θα προτιμούσε ένα χώρο της ειδικότητάς της ως γιατρός, ή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λόγω της μακρόχρονης πολιτικής ενασχόλησης με αυτή.   

Σενάρια για πάσα χρήση       

Από κει και πέρα, αρχίζουν τα σενάρια, ονόματα «πετιούνται» δεξιά και αριστερά. Δεν είναι  πάντα σενάρια φαντασίας, αλλά βασίζονται σε εκτιμήσεις κυβερνητικών στελεχών, τα οποία δεν έχουν πάντα και τις καλύτερες των προσθέσεων για συναδέλφους τους. Συχνά επίσης κάποιοι φέρονται ως υπό αποχώρηση, με βάση την γενική αίσθηση περί του έργου τους, ή στην περίπτωση που δυσχεραίνουν την ομαλή και ταχεία εφαρμογή του μνημονιακού έργου, όπως ο προαναφερθείς  υπουργός Ενέργειας.

Πέραν από τα ονόματα που «ακούγονται», το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι άλλο και είναι ουσιαστικό. Κατά τη γνωστή ποδοσφαιρική έκφραση «δεν έχει πάγκο».  Ο κ. Τσίπρας το γνωρίζει και θα ήθελε να στελεχώσει την κυβέρνηση με πρόσωπα ευρύτερης επιστημονικής και κοινωνικής αναγνώρισης. Γιαυτό και συναντήθηκε με …τον πρόεδρο του εμπορικού και βιομηχανικού επιμελητηρίου κ. Μίχαλο, προκειμένου να διερευνήσει τις προθέσεις του, γι αυτό και προσανατολίζεται στην αξιοποίηση του κ. Νίκου Χριστοδουλάκη. Όμως, όπως θα λέγαμε στην ...νεοελληνική, είναι too late. 

Έχασε κρίσιμο πολύτιμο χρόνο με αστείους «αγωνιστικούς» πειραματισμούς, το πρώτο καιρό της διακυβέρνησής του  – τότε που υπήρχε πολιτική δυναμική και κοινωνική ανοχή, και μπορούσε να τροχοδρομηθεί μια παραγωγική  πορεία. Πλέον βρίσκεται στη ζώνη του λυκόφωτος, η χώρα δύσκολα συνέρχεται.

Αναδομήσεις κυβερνήσεων : Μια άσκοπη ιστορία

Ο δυσκίνητος κρατικός μηχανισμός, συχνά θέτει εμπόδια στη δράση της πολιτικής ηγεσίας των υπουργείων. Αντί με υπερεργασία, ικανότητα και φαντασία, αυτά να υπερκεραστούν, επιλέγεται η εύκολη λύση των «αναδομήσεων», ενώ άλλες φορές, για να εκπέμψουν συμβολικά την αλλαγή πολιτικής, οι κυβερνήσεις  αλλάζουν τον τίτλο των υπουργείων.

Έτσι από το 1974 έως σήμερα είχαμε πάνω από 75 αλλαγές υπουργείων (συγχωνεύσεις, συνενώσεις, διαμελισμούς, αλλαγές τίτλων). Το ΠΑΣΟΚ διεκδικεί και σε αυτό τη μερίδα του λέοντος. Το αποτέλεσμα βέβαια είναι αυτό που γνωρίζουμε...

Η τωρινή αναδόμηση, πέραν της Μεταναστευτικής Πολιτικής, ίσως να δημιουργήσει νέα προβλήματα εναρμόνισης των υπηρεσιών και να σημάνει χάσιμο χρόνου, σε μια στιγμή που η χώρα καίγεται και οι υπουργοί θα έπρεπε να γρηγορούν για να παράξουν έργο.