Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος και οι «πολίτες του κόσμου»
Eurokinissi
Eurokinissi

Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος και οι «πολίτες του κόσμου»

Η τηλεοπτική κάλυψη της μεταφοράς της σορού του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου από τη Μητρόπολη στο Τατόϊ, δημοσιευμάτων για τους προσκεκλημένους στο τελετουργικό, για τη ζωή του αποθανόντος, τηλεοπτικών πλάνων και φωτογραφιών με πολίτες να αναμένουν να αποχαιρετίσουν τον εκλιπόντα φωνάζοντας το όνομά του και αναφωνώντας τον εθνικό ύμνο μας παραπέμπουν –αν και, υπογραμμίζουμε, όχι στον ίδιο βαθμό– σε αντίστοιχη κάλυψη και δημοσιεύματα μετά την ανακοίνωση του θανάτου της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’, τον Σεπτέμβριο του 2022.

Τότε, είχαμε αναφέρει στο σημείωμά μας «Ελισάβετ Β’: Η πρώτη ''βασίλισσα της οθόνης''», εδώ, στο Liberal, τη σύνδεση του BBC με το θεσμό της βασιλείας στην κατασκευή εθνικής ταυτότητας· παρακολουθώντας οι πολίτες ανά τον κόσμο μέσω των τηλεοπτικών τους δεκτών το αυτοκίνητο που μετέφερε τη σορό της από το Μπαλμόραλ στο Εδιμβούργο αλλά και της εξοδίου ακολουθίας της, ένιωθαν ενωμένοι και μετέχοντες σε έναν κοινό θρήνο, βιώνοντας μία σημαντική –αν και θλιβερή– στιγμή για την εθνική τους ταυτότητα.

Στην Ελλάδα, όπου ο θεσμός της βασιλείας δεν υφίσταται πλέον, και με δεδομένη την προσέλευση πολιτών έξω από τη Μητρόπολη για το «ύστατο χαίρε» όσο και εκείνων που παρακολούθησαν τηλεοπτικά την πομπή, μπορούμε να διακρίνουμε μια κάποια σύνδεση με το πώς μερίδα πολιτών της ελληνικής κοινωνίας βιώνει την εθνική του ταυτότητα;

«Προφανώς, για ένα μέρος της ελληνικής κοινωνίας, η παρακολούθηση της κηδείας του τέως βασιλιά –είτε από κοντά, είτε από την τηλεόραση– αποτελεί ορόσημο στην ιστορία του ελληνικού έθνους όπως εκείνο το αντιλαμβάνεται, και μέρος του πώς βιώνει την εθνική του ταυτότητα» όπως αναφέρει στο Liberal η καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Λίζα Τσαλίκη.

«Δεν είναι όμως όλο το κοινό που παρακολούθησε την κηδεία –με όποιο τρόπο και να το έκανε– φιλοβασιλικό» προσθέτει και διευκρινίζει: «Για ένα μεγάλο κομμάτι του ακροατηρίου, η προχθεσινή ημέρα ήταν ένας τρόπος συμμετοχής στην ευρύτερη κουλτούρα της διασημότητας –και μάλιστα της ''βασιλικής διασημότητας'' /''royal celebrity culture''– η οποία είναι κοσμοπολίτικη και διεθνής. Είναι επίσης μέρος ενός συγκεκριμένου ''κοσμικού'' lifestyle, όπου εμείς το κοινό, παρακολουθούμε την ζωή των ''glitterati'', μέσα στους οποίους πλέον συγκαταλέγονται και μέλη βασιλικών οικογενειών και αριστοκρατίας».

«Αυτό», επισημαίνει, «μπορεί να το κάνουμε όχι επειδή είμαστε υπέρ του θεσμού, αλλά επειδή είμαστε ''πολίτες του κόσμου'' και ως τέτοιοι συμμετέχουμε και στην ευρύτερη κουλτούρα του κουτσομπολιού (gossip culture)».

Κάπως έτσι θα μπορούσε να λεχθεί ότι έχουν αναγνωστικό αντίκρισμα δημοσιεύματα με περιεχόμενο ποιοι παρευρέθηκαν και ποιοι όχι στην εξόδιο ακολουθία και στο σημείο ταφής (απουσία καμερών βάσει επιθυμίας της οικογένειας), πότε έφθασαν στην Ελλάδα και που διέμειναν, τα λουλούδια από τα οποία αποτελείτο το στεφάνι με το οποίο τον αποχαιρέτισε η σύζυγός του, τι περιλάμβανε το γεύμα που παραχώρησε η τέως βασιλική οικογένεια στους προσκεκλημένους, η εκπροσώπηση της βρετανικής βασιλικής οικογένειας από την πριγκίπισσα Άννα, μεταξύ άλλων.