Το ελληνικό πολιτικό σύστημα της νέας περιόδου που ανοίχθηκε μετά τη μεταπολίτευση και τα μνημόνια παραμένει μετά το 2019 ακόμα μονοπολικό καθώς στην πραγματικότητα απέναντι στη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν υπάρχει κάποιος πολιτικός πόλος, που να αντιστοιχεί στη νέα πολιτική περίοδο, αλλά πλίνθοι και κέραμοι της μεταπολίτευσης.
Όπως γνωρίζουμε το σύστημα της μεταπολίτευσης ήταν διπολικό: Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, κεντροδεξιά και κεντροαριστερά. Το κεντρικό ζητούμενο της περιόδου, ήταν η κατανομή των πόρων και του εισοδήματος που είχε δημιουργηθεί κατά την παραγωγική μεταπολεμική περίοδο της Ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, 1949-1974. Όμως αυτή η συσσώρευση είχε πραγματοποιηθεί με κοινωνικούς και πολιτικούς όρους επιβολής των νικητών του εμφυλίου και συμπίεσης των λαϊκών στρωμάτων με αποκορύφωμα την περίοδο της δικτατορίας. Στην ελληνική κοινωνία εκκρεμούσε λοιπόν μία πολιτική και κοινωνική εξισορρόπηση και αναδιανομή της πολιτικής εξουσίας και του οικονομικού πλούτου.
Συναφώς, η μεταπολίτευση με την κατάρρευση της δικτατορίας εισήγαγε μία νέα περίοδο πολιτικής και κοινωνικής ρύθμισης με κεντρικό διακύβευμα την κατανομή εξουσίας και πλούτου ενώ η παραγωγή παρά τις κάποιες προσπάθειες παρέμενε δευτερεύουσα. Και τα δύο κόμματα που απετέλεσαν τους πυλώνες του πολιτικού συστήματος εξέφραζαν, κατεξοχήν η Νέα Δημοκρατία τον πολιτικό εκσυγχρονισμό και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό, το δε ΠΑΣΟΚ την αναδιανομή και τον κοινωνικό εκσυγχρονισμό. Όμως ολόκληρη η μεταπολιτευτική περίοδος χωλαίνει απελπιστικά στο πεδίο της παραγωγής για αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ως η κατεξοχήν περίοδος της κατανάλωσης.
Επειδή αυτό το μοντέλο εξαντλείται και αποκτά απολύτως παρασιτικά χαρακτηριστικά (το 2008 η Ελλάδα είχε υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση από την Ιταλία) θα ακολουθήσει η παταγώδης κατάρρευση και η είσοδος στην εποχή των μνημονίων με πτώση του ΑΕΠ κατά 25% και των ατομικών εισοδημάτων κατά 35%.
Παράλληλα σε όλη αυτή την περίοδο ενισχύεται δραματικά η Τουρκία, πληθυσμιακά, οικονομικά, στρατιωτικά και αμφισβητεί πλέον ευθέως το status quo της Λοζάνης. Δηλαδή μία εκπτωχευμένη Ελλάδα αντιμετωπίζει τον αναδυόμενο νεο-οθωμανισμό της Τουρκίας.
Αυτές οι εξελίξεις μαζί με πολλές άλλες στο διεθνές πεδίο υποχρεώνουν την Ελλάδα να περάσει σε μία νέα ιστορική περίοδο. Σε αυτήν, κεντρικό ρόλο θα διαδραματίσουν η παραγωγική ανασυγκρότηση για να μην ξαναπέσει η χώρα σε μνημόνια, και η αμυντική θωράκιση και εγρήγορση για να αποφευχθεί νέος ακρωτηριασμός, όπως είχε ήδη συμβεί στην Κύπρο. Δηλαδή η νέα ιστορική περίοδος συγκροτείται γύρω από το αίτημα του πατριωτισμού, τόσο του παραγωγικού όσο και του αμυντικού-εθνικού. Γεγονός που προϋποθέτει και μία τεράστια αλλαγή στις νοοτροπίες και στο πολιτικό σύστημα. Όμως το πολιτικό σύστημα μέχρι το 2015 παρέμενε καθηλωμένο στα μεταπολιτευτικά δεδομένα όπως φάνηκε και από τη δραματική αποτυχία του αντιμνημονιακού χώρου που ζητούσε απλώς την επιστροφή στον προμνημονιακό παράδεισο.
Ωστόσο, επειδή ανάγκα και οι θεοί πείθονται, μετά το 2019 εγκαινιάζεται –κουτσά στραβά, και κάτω από την πίεση του Σόιμπλε και του Ερντογάν–, αυτή η νέα ιστορική περίοδος με κεντρικό πρόσημο τον εκσυγχρονιστικό πατριωτισμό. Και η αλλαγή του πολιτικού συστήματος θα αρχίσει κατεξοχήν από το χώρο της κεντροδεξιάς η οποία είχε έρθει στην εξουσία αρχικώς με στόχο να μαζέψει τα σπασμένα των μνημονίων και βρέθηκε μπροστά στην ανάγκη να προχωρήσει προς αυτή την υπέρβαση της μεταπολίτευσης, nolens volens. Άλλωστε επειδή η μεταπολιτευτική περίοδος είχε σφραγιστεί από την καταναλωτική Κεντρο-αριστερά είναι απολύτως λογικό η νέα περίοδος να εγκαινιαστεί από τον αντίπαλο πόλο· καθόλου τυχαία δε με επικεφαλής έναν πολιτικό, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης που δεν ήταν ταυτισμένος με την μεταπολίτευση και τους μηχανισμούς της Νέας Δημοκρατίας.
Όμως το εγχείρημα της αλλαγής ιστορικής φάσης παραμένει αναιμικό όσο δεν μετασχηματίζεται η ίδια η ελληνική κοινωνία και το σύνολο ή τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού συστήματος. Αντίθετα, και σε αυτές τις εκλογές το πολιτικό σύστημα συνεχίζει να παραμένει μονοπολικό, διότι η αντιπολίτευση μένει ακόμα καθηλωμένη στη μεταπολίτευση και στον παρασιτικό καταναλωτισμό.
Ο κεντρώος χώρος που θα μπορούσε να αποτελέσει μία πιθανότητα ανάδειξης μιας πατριωτικής και παραγωγικής κεντροαριστεράς, δεν μπόρεσε να παραγάγει κάτι αντίστοιχο πολιτικά και σε αυτό συνίσταται και η αποτυχία του Ανδρουλάκη. Για να μην μιλήσουμε για την εθνομηδενιστική Αριστερά. Αυτό το γεγονός επιτρέπει μεν στη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ηγεμονεύει, συνιστά όμως ένα μεγάλο handicap για την Ελληνική κοινωνία. Γιατί αν δεν δημιουργηθεί ένα ευρύτερο πολιτικό οικοσύστημα πού να ορίζεται από τον εκσυγχρονιστικό πατριωτισμό, αναγκαίο για την ίδια την επιβίωση της χώρας, τότε και οποιοδήποτε μετασχηματισμοί παραμένουν επισφαλείς ακόμα και στο ίδιο το εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας.
Ας ελπίσουμε λοιπόν, για το καλό της χώρας, πως πρόκειται για τις τελευταίες μονοπολικές εκλογές.
