Λ. Μενδώνη: Διαρκής η κακομεταχείριση των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο
Shutterstock
Shutterstock

Λ. Μενδώνη: Διαρκής η κακομεταχείριση των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο

«Η "φύλαξη" των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο αποδεικνύεται καταστροφική και επικίνδυνη. Η επιτακτική ανάγκη της επανένωσής τους, στην Αθήνα, αποτελεί τώρα πράξη Δικαιοσύνης» τονίζει, μεταξύ άλλων, σε άρθρο της στα ΝΕΑ η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, με αφορμή το σκάνδαλο στο Βρετανικό Μουσείο για την κλοπή αρχαιοτήτων εξ αυτών και αρχαιοελληνικού νομίσματος. Υπογραμμίζοντας ότι η «κακομεταχείριση» των αριστουργημάτων του Παρθενώνα είναι «πολύχρονη και διαρκής» όπως και οι ζημιές που έχουν υποστεί. Με τη σημείωση ότι το σκάνδαλο στο Βρετανικό Μουσείο αποδυναμώνει τη θέση του οργανισμού ότι η μεταφορά των Γλυπτών στην Αθήνα εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλειά τους.

«Οι κλοπές, από τους αρμόδιους επιμελητές, αλλά και η αιδήμων σιωπή των επικεφαλής του, οι οποίοι ούτε μεριμνούν για την προστασία των συλλογών, ούτε λαμβάνουν τα προσήκοντα μέτρα ασφάλειας και φύλαξης, αποδεικνύει ότι η ''φιλοξενία'' που παρέχεται στα αριστουργήματα του Φειδία, στο Βρετανικό Μουσείο, ήταν πάντα πλημμελής, ελλιπής, προβληματική», αναφέρει η Λίνα Μενδώνη.

Καταρρέει το τελευταίο επιχείρημα των Βρετανών

Ειδικότερα και σύμφωνα με το δημοσίευμα, η υπουργός Πολιτισμού σημειώνει ότι «η πρωτοφανής υπόθεση της κλοπής εκατοντάδων πολύτιμων αντικειμένων του Βρετανικού Μουσείου, με δράστες τους εντεταλμένους για την προστασία των συλλογών του, πέραν από τις ποινικές και ηθικές ευθύνες, εγείρει το μείζον ζήτημα της αξιοπιστίας του ίδιου του μουσειακού οργανισμού. Παράλληλα, καταρρέει, μια ακόμη φορά, το τελευταίο επιχείρημα των Βρετανών ότι δήθεν τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι περισσότερο ασφαλή στο συγκεκριμένο Μουσείο απ' ό,τι στην Αθήνα, στο Μουσείο της Ακρόπολης».

Επικαλούμενη άρθρο των Times του Λονδίνου, η κα. Μενδώνη επισημαίνει ότι «η διεθνής φήμη του Μουσείου βρίσκεται σε κίνδυνο» και «μετά τις πρόσφατες αποκαλύψεις το ελληνικό αίτημα ισχυροποιείται απολύτως».

«Δεν είναι η πρώτη φορά που η βρετανική πλευρά είναι διεθνώς εκτεθειμένη για τον τρόπο που αντιμετώπισε τα αριστουργήματα του Φειδία. Τα αρχιτεκτονικά γλυπτά του μείζονος μνημείου του δυτικού Πολιτισμού –αναπόσπαστο και οργανικό μέρος του Παρθενώνα– κακοποιούνται και καταστρέφονται, ασεβώς, κατά τρόπο βίαιο και ανήθικο, από την εποχή της κλοπής και του βανδαλισμού τους από τον Έλγιν, μέχρι σήμερα.

Ουδείς καλόπιστος και αντικειμενικός κριτής διατηρεί την παραμικρή αμφιβολία για τα κίνητρα και τις μεθόδους του Έλγιν, 200 χρόνια πριν» τονίζει σε άλλο σημείο η υπουργός Πολιτισμού, μνημονεύοντας τη Μελίνα Μερκούρη και αναφερόμενη σε ζημιές που είχαν γίνει στα Γλυπτά ήδη από τη δεκαετία του 1960· από τότε, λόγω καθαρισμού, δεν είναι πλέον διακριτά πολλά από τα ευαίσθητα χαρακτηριστικά τους.

Άλλες καταστροφές

Τα μη διακριτά των ευαίσθητων χαρακτηριστικών των Γλυπτών δεν είναι η μόνη φθορά που έχει γίνει στα Γλυπτά. Σύμφωνα με το άρθρο της κας. Μενδώνη, «το 1961, ένας μαθητής, χειροδικώντας σε συμμαθητή του, στην αίθουσα των Γλυπτών, έπεσε πάνω στα αγάλματα και αποκόλλησε το πόδι ενός κενταύρου. Οι συντηρητές του Μουσείου ποτέ δεν μπόρεσαν να αποκαταστήσουν εντελώς τη ζημία. Το 1966 και το 1970 βάνδαλοι χάραξαν γραμμές και γράμματα, σε μορφές του αετώματος. Το 1974, κλέφτες προκάλεσαν ζημίες στην οπλή ενός κενταύρου, καθώς προσπάθησαν να αφαιρέσουν το μόλυβδο, που είχε χρησιμοποιηθεί για τη σύνδεση των λίθων, στην αρχαιότητα.

Τον Ιούνιο του 1981, εργάτης της Υπηρεσίας Συντήρησης Δημόσιας Περιουσίας, ενώ βρισκόταν επί της οροφής της Duveen Gallery, έχασε την ισορροπία του και παρέσυρε τμήμα της γυάλινης οροφής, που έπεσε πάνω σε μορφή του δυτικού αετώματος. Το ατύχημα προκάλεσε "ελαφρά ραγίσματα και εκδορές" στο γλυπτό».

«Όταν, παρά τη σιωπή και τότε του Βρετανικού Μουσείου, αποκαλύφθηκαν οι ζημίες, ο διευθυντής του Neil Mac Gregor, δήλωσε: "Όταν τοποθετείς γλυπτά σε κοινή θέα, τα εκθέτεις σε πιθανές ζημιές. Κάθε μουσείο στον κόσμο που εκθέτει γλυπτά, σε κοινή θέα διαθέτει ιστορικό τακτικών φθορών και ζημιών… Γκράφιτι, γρατσουνιές, φθορές από προσκρούσεις. Πολύ απλά, δεν μπορείς να εκθέτεις ένα γλυπτό σε ένα επίπεδο που το κοινό είναι σε θέση να το δει από κοντά, χωρίς να αποδέχεσαι το ρίσκο. Είναι το τίμημα που καταβάλεις για να το καταστήσεις διαθέσιμο, επισκέψιμο", σημειώνει στο άρθρο της η κα. Μενδώνη.

   Σε όλα αυτά, να προστεθεί, τονίζεται από την υπουργό Πολιτισμού, «η άκρως προβληματική κατάσταση με τα νερά της βροχής να πέφτουν από την οροφή, στις αίθουσες έκθεσης των Γλυπτών, το 2019 και το 2021, η οποία τεκμηριώνει απόλυτα και την εγκατάλειψη του κτιρίου του Βρετανικού Μουσείου».