Ένα ταξίδι σε εσωτερικά μονοπάτια για την ανάδυση μύχιων σκέψεων και συναισθημάτων η συγγραφή, σαν δε τα κείμενα έχουν φιλοτεχνηθεί με τρυφερότητα και κόπο, μεταφέρουν μία αίσθηση περιποίησης. Ο λόγος για εκείνα του Ιρλανδοελληνικής καταγωγής συγγραφέα, Λευκάδιου Χερν (Λευκάδα, 1850 - Τόκιο, 1904), περισσότερου γνωστού για τα βιβλία του στην Ιαπωνία και τις συλλογές του για τους ιαπωνικούς θρύλους και ιστορίες φαντασμάτων.
Οι Ιάπωνες τον κατατάσσουν στους εθνικούς τους συγγραφείς, χαίρει δε της εκτίμησής τους καθώς αγάπησε την Ιαπωνία κι έτσι την κατανόησε, κάνοντάς την επίσης κατανοητή στο αναγνωστικό κοινό περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο συγγραφέα. Το κοινό μπορεί να γνωρίσει την Ιαπωνία μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του «Ματιές στην άγνωστη Ιαπωνία» (1894), «Από την Ανατολή» (1895), «Κοκορό» (1896), «Βουδιστικά Σταχυολογήματα» (1897), «Εξωτικά και Αναδρομικά» (1898), «Στην Ιαπωνία των Φαντασμάτων» (1899), «Σκιές» (1900), «Ιαπωνικά Ανάλεκτα» (1901), «Κοττό» (1902), «Καϊντάν» (1904) και «Ιαπωνία: Μια Απόπειρα Ερμηνείας» (1904), τα οποία γράφτηκαν στην αγγλική γλώσσα ενώ εκείνος ζούσε στην Ιαπωνία.
Η σχετικά σύντομη ζωή του μπορεί να χωριστεί στις τρεις μεγάλες περιόδους «ευρωπαϊκή» (1850-1869), «αμερικανική» (1869-1890) και την «ιαπωνική» (1890-1904) που συνάδουν με τα μέρη στα οποία έζησε.
Τον ανακαλούμε καθότι στις 26 Σεπτεμβρίου συμπληρώθηκαν 120 χρόνια από το θάνατό του, ενώ σήμερα, 30 Σεπτεμβρίου, έχει την τιμητική της η Διεθνής Ημέρα Μετάφρασης και Διερμηνείας. Κι ο Λευκάδιος Χερν, μεταξύ άλλων, υπήρξε ένας από τους πρώτους μεταφραστές γαλλικής λογοτεχνίας στις ΗΠΑ, μεταφράζοντας έργα των Θεόφιλου Γκωτιέ, Ανατόλ Φρανς, Γκυστάβ Φλωμπέρ, Γκυ ντε Μωπασσάν, Πιέρ Λοτί, Εμίλ Ζολά. Συγκαταλέγεται, επίσης, ανάμεσα στους πρώτους αξιόλογους μεταφραστές του ιαπωνικού λογοτεχνικού είδους χαϊκού, μίας ποιητικής φόρμας που μέσα από συγκεκριμένο αριθμό συλλαβών περιγράφει τη φύση και τις εναλλαγές της στο χρόνο.
Γνωστός επίσης με το ιαπωνικό όνομα Γιάκουμο Κοϊζούμι, ο γεννημένος στη Λευκάδα από τον Ιρλανδό γιατρό Charles Bush Hearn που υπηρετούσε τότε στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα, και την Ρόζα Κασιμάτη από τα Κύθηρα, έλαβε την ιαπωνική υπηκοότητα το 1896. Φιγούρα στοχαστική, ειδεμή κάθε που μελετούσε κρατώντας μεγεθυντικό φακό για κοντινή απόσταση και ένα τηλεσκόπιο τσέπης για να βλέπει οτιδήποτε σε μακρινή απόσταση, λόγω απώλειας όρασής του από το αριστερό του μάτι κατόπιν ατυχήματος σε ηλικία 16 ετών. Μόνο που αυτή η απώλεια δεν τον εμπόδισε να γράφει, το αντίθετο.
Ο Λευκάδιος Χερν σε ηλικία δεκαέξι ετών (1866), λίγο μετά το ατύχημα που του στοίχισε την όραση από το αριστερό του μάτι. Πηγή: Creative Commons / Wikipedia
Μεγάλωσε στο Δουβλίνο, στα 19 του έφυγε στην Αμερική και το 1887 κατέληξε στις Δυτικές Ινδίες, όπου έμεινε για δύο χρόνια, ως ανταποκριτής του αμερικάνικου περιοδικού «Harper's Magazine» με το οποίο έπειτα έληξε τη συνεργασία. Ο ίδιος, έμεινε στην Ιαπωνία έως το τέλος της ζωής του, διδάσκοντας την αγγλική γλώσσα. Νυμφεύθηκε την Σέτσου Κοϊζούμι, κόρη ενός σαμουράϊ της περιοχής, το 1896 έλαβε την ιαπωνική υπηκοότητα και πήρε το οικογενειακό όνομα της γυναίκας του, Κοϊζούμι, και το προσωπικό όνομα Γιακούμο.
Ο Γιάκουμο Κοϊζούμι (Λευκάδιος Χερν) με τη δεύτερη σύζυγό του, Σέτσου Κοϊζούμι. Προτιμούσε πάντα να φωτογραφίζεται δεξί προφίλ, ώστε να μη φαίνεται το αριστερό του μάτι. Πηγή: Creative Commons / Wikipedia
Για τον Χερν ο σιντοϊσμός και ο βουδισμός είναι τρόποι καθημερινής ατομικής και συλλογικής ζωής, θρησκείες που οι άνθρωποι τις πράττουν αντί απλώς να τις πιστεύουν. Ο ίδιος παρέμεινε αγνωστικιστής μην εγκαταλείποντας την γραφή. «Διαβάζοντας τα κείμενά του αισθάνεται κανείς την αλήθεια αυτού που δήλωσε ο Ρίτσαρντ Βάγκνερ: "Ο μόνος τρόπος για να κατανοήσεις είναι να αγαπήσεις"», είχε σημειώσει για τον Χερν ο Μπέισιλ Χολ Τσάμπερλεϊν, καθηγητής ιαπωνικής γλώσσας στο Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο, εκεί όπου επίσης ο Χερν, με μερική βοήθεια του Τσάμπερλεϊν, ξεκίνησε να διδάσκει, το 1986, αγγλική λογοτεχνία.
Την παρουσία του Χερν στην Ιαπωνία καθώς την όλη συμβολή του εξυμνούν τρία κύρια μουσεία γι’ αυτόν στην Ιαπωνία (στο Ματσούε, στο Κουμαμότο και στο Γιαϊζού), το πρώην σπίτι στη Λεωφόρο Κλήβελαντ στη Νέα Ορλεάνη που διατηρείται ως καταγεγραμμένο ιστορικό αξιοθέατο, ενώ το πρώτο μουσείο στον ευρωπαϊκό χώρο για τον Λευκάδιο Χερν εγκαινιάσθηκε ως Ιστορικό Κέντρο Λευκάδιου Χερν στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λευκάδας, στις 4 Ιουλίου 2014.
Το εσωτερικό της οικίας του Λευκάδιου Χερν στο Ματσούε. Διατηρείται στην Ιαπωνία ως ιστορικό αξιοθέατο. Πηγή φωτ.: Πηγή: Creative Commons / Wikipedia
Η συλλογή του εν λόγω μουσείου συντίθεται από πρώτες εκδόσεις, σπάνια βιβλία και ιαπωνικά συλλεκτικά αντικείμενα. Με τη βοήθεια δε, φωτογραφιών, κειμένων, εκθεμάτων, το κοινό που επισκέπτεται το χώρο μπορεί να περιηγηθεί στις σημαντικές στιγμές της ζωής του Χερν, αλλά και στους πολιτισμούς της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ιαπωνίας του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα μέσα από το ανοιχτό μυαλό των διαλέξεων, των κειμένων και των ιστοριών του Χερν.
Για τους έχοντες αδυναμία στο βιβλίο, η πρόσφατη (2023) αμερικανική έκδοση «The Outsider: The Life and Work of Lafcadio Hearn: The Man Who Introduced Voodoo, Creole Cooking and Japanese Ghosts to the World» του Στιβ Κεμ ξετυλίγει την πολυποίκιλη ζωή του συγγραφέα, μεταφραστή, εκπαιδευτικού και δημοσιογράφου, που κράτησε στις σελίδες του ολάνθιστη τη διαχρονική ομορφιά της Ιαπωνίας.
Κεντρική φωτ.: Ο Λευκάδιος Χερν σε έγχρωμη ξυλογραφία Στάθη Σωτήρχου (2009). Πηγή φωτ.: Facebook/ Greece In Japan
