Δύσκολο θεατρικό είδος εκείνο του μονολόγου – πόσω μάλλον όταν περιλαμβάνει περισσότερους του ενός ρόλους – επιτάσσει στον/ην ηθοποιό μία αναμέτρηση με τον εαυτό κι ο εαυτός αναλαμβάνει την ευθύνη να αποδώσει εις πέρας τη συμπύκνωση της υποκριτικής τέχνης, να προβεί σε μια προσωπική κατάθεση ψυχής και συνάμα να συνδιαλλαγεί με το κοινό. Ερωτήματα σχετικά με το σώμα, την κακοποίηση και τη συγκάλυψη είναι ορισμένα από όσα συνδιαλέγεται με το κοινό ο ηθοποιός Αργύρης Ξάφης κατά την απόδοση του πολυπρόσωπου μονολόγου του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος», που ανεβαίνει έως τις 4 Ιουνίου στο «Θέατρο Θησείον – Ένα Θέατρο για τις Τέχνες», υπό τη σκηνοθετική ματιά της Ζωής Ξανθοπούλου.
«Γραμμένο για έναν ή μια ηθοποιό. Το φύλο του δεν ενδιαφέρει. Ούτε η ηλικία του. Ούτε η σωματική διάπλαση» είναι η υποσημείωση του βραβευμένου έργου (Βραβείο BORN 2020 και Εθνικό Βραβείο Δραματουργίας 2022) του Καταλανού συγγραφέα Μιρό, θέτοντας στο επίκεντρο την καταστροφή της ομορφιάς και τα βάθη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και επιθυμίας. Όπως και το ρόλο καθενός εκ των μελών μίας κοινωνίας στη συνενοχή ενός εγκλήματος σαν γνωρίζει τι έχει πραχθεί και σιωπά. Γιατί είθισται οι πολίτες παραμένουν θεατές στην κάθε είδους ανθρωποφαγία;
Στηριγμένος στον τοίχο της μίας πλευράς στη σκηνή του θεάτρου και άλλοτε κρύβοντας και άλλοτε φανερώνοντας το πρόσωπό του στο κοινό, ο Ξάφης εξιστορεί (90’) την ιστορία ενός εφήβου – του πιο όμορφου αγοριού στην αγροτική περιοχή της Καταλονίας – ο οποίος βρίσκεται νεκρός στη μέση ενός χωραφιού. Με αφορμή αυτό το γεγονός ξεδιπλώνεται η παθογένεια της κλειστής κοινωνίας μιας επαρχιακής πόλης. Έως ότου ο Ξάφης φτάσει στην άλλη άκρη της σκηνής θίγει ζητήματα για την παιδεραστία και την ομοφοβία, τις καταπιεσμένες ζωές, τον καθωσπρεπισμό και τις στερεοτυπικές κατασκευές μιας φαινομενικά δεμένης κοινότητας.
Από την παράσταση «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος». Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου
«Λέει πράγματα που δεν έχουν καμία σημασία, μιλάει γιατί φοβάται τη σιωπή», «είχα γνωρίσει την ευτυχία, εσύ την είχες γνωρίσει ποτέ;», «μαζί με τον Αλμέρ πέθανα κι εγώ, κι εσύ κι όλο το χωριό», «όλοι γνωριζόμαστε εδώ», συνεπώς, «γιατί δεν το εμπόδισε κανένας από καιρό; […] ήταν ένας άνθρωπος που υπέφερε» και «τα παιδιά μας ανήκουν τελικά σε όλους, τα δικά μας παιδιά» είναι ορισμένες από τις φράσεις εκείνες που δίνουν το έναυσμα για νέο κύκλο συζητήσεων – πρακτική που έγκειται στους σκοπούς του θεάτρου.
Ο τίτλος του έργου του Μιρό «κλείνει το μάτι» στο κοινό να διερωτηθεί ποιο σώμα θεωρείται όμορφο, που οφείλεται η ομορφιά του και τι το διαχωρίζει από τα υπόλοιπα σώματα. Ο χαρακτήρας καλλωπίζει το σώμα, με τη σειρά του χρειάζεται τρυφερότητα και φροντίδα ν’ αναπτυχθεί και ν’ ανθίσει. Το μη τρυφερό χάδι, η κακοποίηση του σώματος δημιουργεί εσωτερική ρωγμή. Το όμορφο σώμα υποφέρει, ζει «έναν εφιάλτη που κρύβει στην παλάμη του».
Δεδομένου ότι οι λέξεις καθορίζουν τα πράγματα, η επιλογή τους είναι καθοριστική για να τονιστεί το γεγονός, να στηλιτευθεί. Την κακοποίηση ως έγκλημα, τη δολοφονία επίσης. Δολοφονία κι η κακοποίηση. Με την άρτια, δίχως σταματημό (όπως στην προκειμένη επιτάσσεται) απόδοση του μονολόγου – παρά με ελάχιστες παύσεις – ο Ξάφης καταφέρνει να υπογραμμίσει τα πολλά εγκλήματα που έχουν συντελεστεί σε μια νοσηρή κοινωνία ώστε να καταλήξουν στο τελικό έγκλημα.
Από την παράσταση «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος». Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου
Τη βραβευμένη μετάφραση (Βραβείο Eurodram) υπογράφει η Μαρία Χατζηεμμανουήλ, τη μουσική έχει συνθέσει ειδικά για την παράσταση ο Φώτης Σιώτας. Η σκηνογραφία και η ενδυματολογία είναι του Βασίλη Αποστολάτου. Το βίντεο της παράστασης δημιούργησε η Νατάσσα Ε. Ιωάννου, α’ βοηθός σκηνοθέτη η Γιώτα Παναγή, β’ Βοηθός σκηνοθέτη η Έρρικα Ρούσσου.
Θησείον - Ένα Θέατρο για τις Τέχνες, Τουρναβίτου 7, Θησείον, 210 3255444
