Τιμές… 2008 στην κτηματαγορά: Γιατί τίποτα δεν είναι όπως τότε
Eurokinissi/ Γιώργος Κονταρίνης
Eurokinissi/ Γιώργος Κονταρίνης

Τιμές… 2008 στην κτηματαγορά: Γιατί τίποτα δεν είναι όπως τότε

Το ότι οι τιμές των ακινήτων –όπως προκύπτει από τις χθεσινές ανακοινώσεις της Τράπεζας της Ελλάδας– έχουν επιστρέψει στα επίπεδα του 2007-2008 (δηλαδή της «χρυσής περιόδου του real estate ή για κάποιους άλλους της «φούσκας») δεν σημαίνει ότι οι συνθήκες είναι ίδιες με τότε. Για την ακρίβεια, τίποτα δεν είναι όπως τότε, εκτός από τις τιμές.

Ο βασικός δείκτης που «παρακολουθεί» τις τιμές της Τράπεζας της Ελλάδας βρίσκεται σήμερα μόλις 3,35% χαμηλότερα από το ιστορικό υψηλό του 2008. Ο δε δείκτης των νεόδμητων, απέχει μόλις 0,9% κάτι που σημαίνει ότι μέσα στο 2024, το πιθανότερο είναι ότι θα καταγραφεί νέο ιστορικό υψηλό στις τιμές πώλησης των ακινήτων. Αυτός είναι ο ένας δείκτης που παρακολουθούμε για να συγκρίνουμε τις δύο περιόδους και μας δείχνει ότι οι τιμές πώλησης των ακινήτων απέχουν πλέον μια ανάσα από τις αντίστοιχες του 2008. Πάμε στους υπόλοιπους δείκτες:

  1. Οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων, που «αιμοδοτούν» την αγοραστική δύναμη κυρίως των εγχώριων αγοραστών κυμαίνονται στα επίπεδα του 1 δισ. ευρώ ετησίως. Το 2007, είχαν χορηγηθεί δάνεια 15,2 δισ. ευρώ και το 2008 12,4 δισ. ευρώ. Άρα, δεν χωράει καμία σύγκριση. Γίνονται προσπάθειες το ποσό να αυξηθεί (π.χ με το λανσάρισμα των δανείων για νέους που αυξάνουν το ποσοστό δανειοδότησης ακόμη και στο 90% της αξίας του ακινήτου) όμως τα υπόλοιπα κριτήρια (π.χ αναλογία δόσης προς εισόδημα) δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για μεγάλη αύξηση της ζήτησης στεγαστικών δανείων. Άρα, υπάρχει μεγάλη δυσκολία των εγχώριων υποψήφιων αγοραστών να παρακολουθήσουν αυτό το ράλι τιμών.
  2. Ο μέσος μηνιαίος μισθός το 2008-2009 ήταν κοντά στα 1.500 ευρώ και το 2024 δεν έχει ξεπεράσει ακόμη τα 1.300 ευρώ. Άρα, και η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων δεν έχει καμία σχέση με αυτή της προηγούμενης περιόδου. Αν γίνει σύγκριση του δείκτη «τιμή ακινήτου προς εισόδημα» το 2008 με τον αντίστοιχο δείκτη του 2024, θα διαπιστώσει ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα τώρα παρά την αύξηση των ονομαστικών μισθών ειδικά την τελευταία διετία.
  3. Οι επενδύσεις στα ακίνητα δεν θυμίζουν σε τίποτα τις ένδοξες ημέρες του 2008. Τη συγκεκριμένη χρονιά, τοποθετήθηκαν 19 δισ. ευρώ σε κατοικίες και επιπλέον 10 δισ. ευρώ σε λοιπές κατασκευές. Το 2023, έκλεισε με επενδύσεις 4 δισ. ευρώ σε κατοικίες και 7,5 δισ. ευρώ σε λοιπές κατασκευές.

Αυτές οι τιμές ακινήτων που διαμορφώνονται στην αγορά με το ιστορικό υψηλό να βρίσκεται ante portas, είναι απαγορευτικές για τους Έλληνες αγοραστές και σχετικά «φθηνές» για τους ξένους. Ειδικά στις περιοχές «φιλέτα» της χώρας (λεκανοπέδιο, τουριστικές περιοχές κλπ), οι αγοραπωλησίες θα αφορούν ολοένα και περισσότερο τη ζήτηση από το εξωτερικό. Η εγχώρια ζήτηση χρειάζεται σημαντική στήριξη για να ανταποκριθεί σε αυτά τα δεδομένα που διαμορφώνονται και αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση ψάχνει πρόσθετους πόρους για να χρηματοδοτήσει προγράμματα είτε κοινωνικής κατοικίας είτε δανειοδότησης με ευνοϊκούς όρους (τύπου το «Σπίτι μου»).