Τις προκλήσεις της ελληνικής και ευρωπαϊκής οικονομίας αναλύει με συνέντευξη στο Liberal o Paolo Grignani, Senior Economist στην Oxford Economics. Αναφέρει πως η ελληνική οικονομία θα καταγράψει φέτος ισχυρή ανάπτυξη, ωστόσο από του χρόνου η ανάπτυξη θα συρρικνωθεί απόρροια της ύφεσης στην ευρωζώνη.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Ποια η πρόβλεψή σας για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας φέτος και το 2023;
Πιστεύουμε ότι η μεταπανδημική, ισχυρή ανάπτυξη που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής θα χάσει γρήγορα το ρυθμό της, με αποτέλεσμα οι ευρωπαϊκές οικονομίες να μείνουν στάσιμες το 2023. Η πιο πρόσφατη πρόβλεψή μας ορίζει την ανάπτυξη της Ελλάδας στο 6,1% το 2022, χάρη σε ένα εξαιρετικά ισχυρό πρώτο εξάμηνο. Ωστόσο, η ύφεση αυτόν τον χειμώνα θα προκαλέσει μια μέτρια συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ το 2023.
Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να πληγεί σοβαρά από την ενεργειακή κρίση, αλλά και την εκτίναξη του πληθωρισμού. Ωστόσο, σε πραγματικούς όρους, θα εξακολουθούν να είναι πολύ πάνω από τα προ της κρίσης επίπεδα. Οι προοπτικές για επενδύσεις περιορίζονται ελαφρώς λόγω της ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων. Ωστόσο, εξακολουθούμε να είμαστε αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, καθώς η εφαρμογή του Next Generation EU θα προσελκύσει επενδύσεις και θα συμβάλλει στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος.
Αρκετοί μιλούν για ύφεση στην ευρωζώνη το 2023. Οι εκτιμήσεις σας;
Εκτός από τα γεωπολιτικά θέματα που βρίσκονται σε εξέλιξη, η μεγαλύτερη μακροοικονομική πρόκληση που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη είναι το στασιμοπληθωριστικό περιβάλλον στο οποίο βυθίζεται αργά και το οποίο αναμένεται να πλήξει δυσανάλογα τα φτωχότερα νοικοκυριά. Αναμένουμε ότι η ευρωζώνη θα αντιμετωπίσει μια ήπια ύφεση αυτόν τον χειμώνα. Με βάση τη μελέτη μεγάλου αριθμού δεδομένων παρόμοιων καταστάσεων προηγουμένων δεκαετιών (δεδομένα υψηλής συχνότητας) διαφαίνεται μια απότομη επιβράδυνση σε εξέλιξη. Το ζητούμενο είναι το πόσο βαθιά θα είναι η ύφεση. Υπενθυμίζεται ότι οι πιο πρόσφατες προβλέψεις μας δείχνουν ανάπτυξη 3,1% το 2022 και οριακή συρρίκνωση του ΑΕΠ το 2023.
Πολλή συζήτηση γίνεται για την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ. Θα ακολουθήσει επιθετικότερη νομισματική πολιτική ή θα επιβραδύνει το ρυθμό αύξησης των επιτοκίων;
Πιστεύουμε ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει ξανά τα επιτόκια, αν και πρόσφατα έδειξε ότι ο ρυθμός των αυξήσεων θα μπορούσε να επιβραδυνθεί καθώς έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος προς μια πολιτική περιορισμένων διευκολύνσεων και καθώς οι κίνδυνοι ύφεσης αυξήθηκαν. Η αυστηρή νομισματική πολιτική σίγουρα θα επηρεάσει αρνητικά τις προοπτικές ανάπτυξης για το σύνολο της ευρωζώνης, βραχυπρόθεσμα.
Θα μπορούσε η Ευρώπη να αντιμετωπίσει μια νέα κρίση χρέους; Πόσο εκτεθειμένη είναι η Ελλάδα;
Ο κίνδυνος μιας νέας κρίσης χρέους στην ευρωζώνη δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς, δεν αποτελεί όμως το κυρίαρχο σενάριο. Η αύξηση των επιτοκίων σίγουρα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στους οφειλέτες, ιδιωτικούς και δημόσιους, και η εξυπηρέτηση του χρέους με νέα υψηλότερα επιτόκια δεν θα είναι ανώδυνη.
Η εικόνα των μη εξυπηρετούμενων δανείων δείχνει ότι έχουν μειωθεί δραστικά από την προηγούμενη κρίση χρέους. Όμως η εικόνα αυτή μπορεί να αναστραφεί αν παρουσιαστούν μεγάλες οικονομικές πιέσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές για την ελληνική οικονομία, όπου, παρά το πρόγραμμα «Ηρακλής», εξακολουθεί να έχει υψηλό μερίδιο μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Σε ό,τι αφορά στην κυβέρνηση, η κατάσταση βελτιώθηκε αισθητά τα τελευταία 10 χρόνια, όντας πλέον πολύ πιο σταθερή σε σχέση με τη δεκαετία του 2000, τόσο στην ευρωζώνη όσο και στην Ελλάδα. Επιπλέον, σύμφωνα με τις αγορές, αλλά και έρευνες που έχουν γίνει, ο κίνδυνος διαίρεσης της ευρωζώνης δεν ανησυχεί τους επενδυτές, συγκριτικά με δέκα χρόνια πριν.
Τέλος, πώς επηρεάζει η πολιτική σταθερότητα την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας;
Είναι αυτονόητο ότι η πολιτική σταθερότητα επηρεάζει θετικά την οικονομία. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι οι ελληνικές εκλογές δεν θα φέρουν πολιτική αστάθεια. Όποιος και αν είναι ο νικητής των εκλογών δεν θα έχει απέναντί του την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά σε αυτήν την περίοδο που ζούμε που χαρακτηρίζεται από αυξημένη αβεβαιότητα.
Το πιο σημαντικό για την ανάπτυξη είναι πως πρέπει η κυβέρνηση που θα εκλεγεί να τηρήσει τους ευρωπαϊκούς κανόνες και να επιμείνει στο σχεδιασμό της για το Ταμείο Ανάκαμψης. Εν κατακλείδι, πιστεύουμε ότι οι πρόσφατες αλλαγές στους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες δεν θα επηρεάσουν σημαντικά τις προοπτικές του ελληνικού χρέους και ο κίνδυνος νέας σκληρής λιτότητας στην Ελλάδα έχει σχεδόν εξαφανιστεί.
