Πώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει την πρόκληση της λειψυδρίας
David Balsar (Mekorot)

Πώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει την πρόκληση της λειψυδρίας

O CEO της κρατικής εταιρείας ύδρευσης του Ισραήλ, David Balsar, μιλάει στο Liberal για το πώς το Ισραήλ είναι ένα καλό «case study» στο φαινόμενο της λειψυδρίας, διασφαλίζoντας κρίσιμες υποδομές στο σύστημα ύδρευσης. Με καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες, με αφαλατώσεις και βιώσιμες τεχνικές στη διαδικασία επεξεργασίας νερού, εξηγεί πώς η ισραηλινή Mekorot δίνει τη λύση στις απώλειες νερού μοιράζοντας την τεχνογνωσία της παγκοσμίως.

Παράλληλα, τονίζει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν αυξήσει περαιτέρω το ενδεχόμενο αποσταθεροποίησης και μείωσης των αποθεμάτων νερού, επισημαίνοντας ταυτόχρονα πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της κυκλικής οικονομίας.

Δεν δίστασε, επίσης, να αναφερθεί και στη σπουδαιότητα της μελλοντικής διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, τονίζοντας τα οφέλη της ενεργειακής αυτής συνεργασίας.

Συνέντευξη στη Μαργαρίτα Ασημακοπούλου 

Αυτήν τη στιγμή αντιμετωπίζουμε στη χώρα μας το πρόβλημα της λειψυδρίας, ιδίως στις γεωργικές καλλιέργειες, όπου παρατηρείται επίσης έντονα η σπατάλη του νερού. Πώς το Ισραήλ, με τους εξαιρετικά περιορισμένους υδάτινους πόρους, το ξηρό κλίμα και το σε μεγάλο βαθμό ερημικό έδαφος, διατηρεί πλεόνασμα νερού;

Αυτό που περιγράφετε είναι αρκετά χαρακτηριστικό για πολλές χώρες που έρχονται αντιμέτωπες με τη λειψυδρία ή την ακανόνιστη παροχή νερού. Την κατάσταση επιδεινώνει η κλιματική αλλαγή αλλά και η αύξηση της ζήτησης νερού λόγω της αύξησης του πληθυσμού. Το Ισραήλ είναι ένα καλό «case study» για το φαινόμενο της λειψυδρίας, καθώς έχουμε κάνει μερικές βασικές προσαρμογές τα τελευταία 20 χρόνια που μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την «αβεβαιότητα» του νερού.

Η πρώτη είναι η «επανάσταση» της αφαλάτωσης, κυρίως του θαλασσινού νερού αλλά και του υφάλμυρου νερού. Έχουμε πέντε μονάδες αφαλάτωσης στη Μεσόγειο, οι οποίες καλύπτουν σχεδόν το 80% του πόσιμου νερού κατά μέσο όρο και αναμένεται να προσθέσουμε περισσότερες μονάδες τα επόμενα χρόνια. Δεύτερον, τα επεξεργασμένα λύματα έχουν παίξει καίριο ρόλο, τα οποία βλέπουμε ως πόρο και όχι ως κίνδυνο. Επεξεργαζόμαστε κεντρικά το μεγαλύτερο μέρος των λυμάτων της χώρας σε μια κεντρική εγκατάσταση, η οποία βελτιώνει την οικονομία και την αποδοτικότητα της διαδικασίας. Στη συνέχεια, χρησιμοποιούμε τα υψηλής ποιότητας απόβλητα (ανακτημένο νερό) για άρδευση, ιδίως στον άνυδρο νότο της χώρας. Αυτό διευκολύνει την πίεση του συστήματος πόσιμου νερού. Τρίτον, μας έχει βοηθήσει σημαντικά το πολύ χαμηλό ποσοστό απώλειας νερού στο σύστημά μας. Το να έχουμε περίπου 3% απώλεια νερού μας βοηθά να μην σπαταλάμε πολύτιμο νερό, ειδικά όταν επενδύουμε τόση ενέργεια στη διαδικασία.

Το Ισραήλ πρωτοπορεί στην αφαλάτωση και στα αρδευτικά έργα. Πείτε μας λίγα λόγια για αυτή την καινοτομία.

Όπως αναφέρθηκε, η αφαλάτωση θαλασσινού νερού και η αφαλάτωση υφάλμυρου νερού είναι βασικοί παράγοντες στο υδατικό μας σύστημα. Οι αφαλατώσεις μας έχουν, επίσης, βοηθήσει στο να απεξαρτηθούμε από τις βροχοπτώσεις. Αν και απαιτούν μεγάλες οικονομικές επενδύσεις, μόλις ξεκινήσουν κιόλας οι διεργασίες, συνειδητοποιείς ότι αποδίδουν σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι για τη διαχείριση ενός αποτελεσματικού συστήματος πρέπει να υπάρχει υποδομή μεταφοράς. Είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια και απαιτεί κάποια τεχνογνωσία.

Όσον αφορά στην άρδευση, εκτός από τη χρήση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για την άρδευση συγκεκριμένων καλλιεργειών, υπάρχουν επίσης τεχνολογίες και τεχνικές άρδευσης που βοηθούν στη μείωση του αποτυπώματος νερού.

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Τι προβλέπετε για το μέλλον του πλανήτη;

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον, αλλά φαίνεται ότι οδεύουμε προς την αβεβαιότητα και πρέπει να υιοθετήσουμε μια πιο ανθεκτική προσέγγιση για το νερό.

Αξιοποιώντας στο έπακρο τις βροχερές χρονιές, αναπληρώνοντας τους υδροφόρους ορίζοντες και βελτιώνοντας συνεχώς την αποτελεσματικότητα του συστήματος νερού, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της απώλειας νερού. Υποθέτω ότι ο βασικός όρος είναι η κυκλική οικονομία - η χρήση του νερού περισσότερο από μία φορά.

Η Mekorot επενδύει σημαντικά στην τεχνολογική καινοτομία. Πόσο σημαντικός είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός για την επιχείρησή σας;

Ναι, επενδύουμε σε αυτό σε μεγάλο βαθμό και είναι στρατηγικής σημασίας για εμάς, καθώς μας βοηθάει να διαχειριζόμαστε καλύτερα το σύστημά μας. Όταν έχεις «καλύτερη ορατότητα» στο σύστημά σου σε πραγματικό χρόνο, μπορείς να λαμβάνεις καλύτερες αποφάσεις και να αντιμετωπίζεις ταχύτερα τις δυσλειτουργίες. Αυτό εξυπηρετεί τη συνεχή μας προσπάθεια για τη βελτίωση της απόδοσης και της διαχείρισης των συστημάτων ύδρευσης.

Η διεθνής δραστηριότητά σας είναι έντονη. Πώς το πετύχατε αυτό;

Επικεντρωνόμαστε στο να βοηθάμε τους ενδιαφερόμενους φορείς σε όλο τον κόσμο με συμβουλές, σχεδιασμό και τεχνολογίες, μοιράζοντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία μας. Φαίνεται, μάλιστα, ότι υπάρχει ζήτηση γι' αυτό και είμαστε πολύ χαρούμενοι να βοηθάμε δίνοντας τη λύση.

Πείτε μας για το ρόλο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Φυσικά προσπαθούμε να ενσωματώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά η παραγωγή νερού με τεχνητή αφαλάτωση απαιτεί πολλή ενέργεια. Για παράδειγμα, αναπτύσσουμε ηλιακούς συλλέκτες σε όλα τα κανάλια και τις δεξαμενές μας, επιχειρούμε την εφαρμογή υδροηλεκτρικής ενέργειας και υδρογόνου, αλλά δυστυχώς είναι ακόμη μικρή.

Τέλος, θα θέλαμε ένα σχόλιό σας σχετικά με τη μελλοντική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.

Νομίζω ότι αυτή η σχέση είναι εξαιρετικά σημαντική και ελπίζω ότι θα συνεχίσει να είναι επιτυχής. Καθώς μοιραζόμαστε πολλές από τις ίδιες προκλήσεις στο περιβάλλον, υπάρχει μεγάλη αξία στην ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας για να ευδοκιμήσει η περιοχή μας. Είμαστε περισσότερο από ευτυχείς να συνεργαστούμε μαζί σας υπό οποιαδήποτε ιδιότητα και να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας.