Του Mark J. Perry
Το 1854, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που χαρακτηριζόταν από την άνοδο του προστατευτισμού στη Γαλλία, ο οικονομολόγος Frederic Bastiat έγραψε μια διάσημη σατιρική παραβολή που έμεινε γνωστή με τον τίτλο “Η αίτηση των κηροποιών”. Σ' αυτόν τον οικονομικό μύθο, ο Bastiat απευθύνθηκε χιουμοριστικά προς το γαλλικό κοινοβούλιο εκ μέρους των Γάλλων κηροποιών και φαναροποιών για να αιτηθεί από τη γαλλική κυβέρνηση να ψηφίσει προστατευτική νομοθεσία εναντίον του άδικου ανταγωνισμού ενός ξένου - του ήλιου. Πήρα λοιπόν το θάρρος να επικαλεστώ τον Bastiat μέσα μου για να προσαρμόσω και να εκσυγχρονίσω την Αίτηση των κηροποιών για το σημερινό προστατευτικό κλίμα που προωθείται από έναν Αμερικανό πρόεδρο τον οποίο η Wall Street Journal χαρακτήρισε ως τον πρώτο αυθεντικό οπαδό του προστατευτισμού που κέρδισε την Προεδρεία από τη δεκαετία του 1920”.
Ακολουθεί η δική μου εκδοχή της Αίτησης των κηροποιών για το 2017
ΑΙΤΗΣΗ: Από την Αμερικανική Ένωση Φωτός (μια εμπορική ένωση που αντιπροσωπεύει τον αμερικανικό κλάδο φωτισμού), τους αμερικανικούς κατασκευαστές φωτισμού και λαμπτήρων μεταξύ των οποίων η American Light Bulb Manufacturing Company, η LedRadiant, η Morstar Electric, και η LED-Green και τη Διεθνή Αδελφότητα Εργατών Ηλεκτρισμού (το εργατικό συνδικάτο που εκπροσωπεί τους Αμερικανούς εργάτες ηλεκτρισμού).
Μια ανοιχτή επιστολή στον Πρόεδρο Trump εκ μέρους του κλάδου φωτισμού των ΗΠΑ.
Βρίσκεστε στη σωστή πλευρά σε ό,τι αφορά το διεθνές εμπόριο. Απορρίπτετε τις αφηρημένες οικονομικές θεωρίες για το εμπόριο και δεν χάνετε τον καιρό σας με τις αξιώσεις ότι η οικονομική αφθονία και το “να κάνουμε την Αμερική ξανά σπουδαία” μπορούν να προέλθουν από τις χαμηλές τιμές των εισαγόμενων προϊόντων. Για πολιτικούς λόγους, σωστά ανησυχείτε για τη μοίρα των παραγωγών και των εργαζόμενων των ΗΠΑ, και σοφά αγνοείτε τους καταναλωτές της χώρας. Θέλετε να προστατεύσετε τους Αμερικανούς παραγωγούς και κατασκευαστές από τους αποτελεσματικότερους ξένους ανταγωνιστές, δηλαδή να διαφυλάξετε δικαίως την αμερικανική αγορά για τους Αμερικανούς παραγωγούς και τους Αμερικανούς εργαζομένους τους ώστε αυτοί να “κάνουν την Αμερική ξανά σπουδαία”.
Επιθυμούμε να σας προσφέρουμε μια μοναδική ευκαιρία για την - πώς να το ονομάσουμε… - δική σας θεωρία για το διεθνές εμπόριο; Όχι, τίποτε δεν είναι πιο παραπλανητικό από την οικονομική θεωρία. Για το εμπορικό σας δόγμα; Για τις αρχές σας; Αλλά δεν σας αρέσουν τα οικονομικά δόγματα και, σε ό,τι αφορά τις αρχές, αρνείστε ότι αυτές υφίστανται στην πολιτική. Συνεπώς θα το πούμε την πολιτική σας πρακτική - την πρακτική σας σε ό,τι αφορά το διεθνές εμπόριο χωρίς κάποια οικονομική θεωρία και χωρίς κάποια αρχή.
Με απλά λόγια, ο αμερικανικός κλάδος φωτισμού υποφέρει από τον βλαπτικό ανταγωνισμό ενός ξένου ανταγωνιστή του οποίου οι συνθήκες παραγωγής φωτός είναι τόσο ανώτερες από τις δικές μας που κατακλύζει την αμερικανική αγορά με μια απίστευτα χαμηλή και άδικη τιμή. Δηλαδή, ο ξένος αυτός παραγωγός “ξεφορτώνεται” φως στην αμερικανική οικονομία προς μεγάλη μας ζημιά. Τη στιγμή που εμφανίζεται αυτός ο ξένος ανταγωνιστής, οι πωλήσεις μας πέφτουν κατακόρυφα, όλοι οι Αμερικανοί καταναλωτές που νοιάζονται για το κόστος στρέφονται σ' αυτόν, και ένα σημαντικό μέρος της αμερικανικής βιομηχανίας πέφτει στο οικονομικό τέλμα, με τη συνεπακόλουθη απώλεια αμερικανικών θέσεων εργασίας και τη φτωχοποίηση της χώρας μας.
Ποιος είναι αυτός ο ξένος ανταγωνιστής; Δεν είναι άλλος από τον ήλιο, ο οποίος διεξάγει έναν τόσο ανελέητο πόλεμο στον αμερικανικό κλάδο φωτισμού που υποπτευόμαστε ότι θα πρέπει να λαμβάνει άδικες επιδοτήσεις που του επιτρέπουν να ξεφορτώνεται φως στην αμερικανική αγορά σε τιμές κάτω του κόστους παραγωγής. Ζητάμε λοιπόν την προστασία σας έναντι αυτού του ανελέητου ανταγωνιστή.
Συγκεκριμένα, για να συμβάλουμε στο να γίνει ξανά η Αμερική σπουδαία, ζητάμε από τη διακυβέρνηση Τrump να διασώσει τον κλάδο μας ψηφίζοντας νόμους που ορίζουν το μόνιμο κλείσιμο όλων των παραθύρων, φεγγιτών, παντζουριών, κουρτινών και περσίδων - με λίγα λόγια, όλων των ανοιγμάτων των κτηρίων στις ΗΠΑ που επιτρέπουν την είσοδο του δωρεάν φυσικού φωτός του ήλιου, προς μεγάλη βλάβη του εγχώριου κλάδου φωτισμού. Σας παρακαλούμε να μην εγκαταλείψετε σήμερα αυτό τον σημαντικό κλάδο των ΗΠΑ στα χέρια ενός ανταγωνιστή που έχει ένα τόσο άδικο πλεονέκτημα εξαιτίας της άδικης φυσικής γεωγραφικής του θέσεις.
Μέλη του επιτελείου Τrump, παρακαλούμε να εξετάσετε σοβαρά το αίτημά μας υπέρ του προστατευτισμού, και να μην το απορρίψετε πριν ακούσετε τα επιχειρήματά μας. Πρώτον, αν ψηφίσετε το νόμο για την προστασία του εμπορίου ώστε να αποκλειστεί η πρόσβαση σε φυσικό δωρεάν φως και συνεπώς να δημιουργηθεί ζήτηση για τεχνητό φως, ποιος οικονομικός κλάδος στην Αμερική δεν θα ενισχυθεί εντέλει;
Αν η Αμερική παράγει περισσότερα φωτιστικά και λάμπες αυτή η παραγωγή θα βοηθήσει να “γίνει η Αμερική ξανά σπουδαία” παρέχοντας νέες θέσεις εργασίας στον αμερικανικό παραγωγικό κλάδο, την αμερικανική λιανική, τον αμερικανικό κλάδο μεταφορών και τους εργάτες ηλεκτρισμού. Ακόμη, με την αύξηση του εσωτερικού φωτισμού, θα αυξηθεί και η ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα, που θα κάνει ξανά την Αμερική σπουδαία δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας στον κλάδο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν χρειάζεται πολλή σκέψη, Πρόεδρε Τrump, για να πειστείτε ότι ίσως δεν υπάρχει ούτε ένας Αμερικανός, από τον πλούσιο μέτοχο της Amazon μέχρι τον πιο ταπεινό υπάλληλο ενός παντοπωλείου, που να μην βελτιωθεί η κατάστασή του αν εισακουστεί η αίτησή αυτή να καταπολεμηθεί το άδικο πλεονέκτημα αυτής της σφαίρας καυτού πλάσματος που είναι γνωστή ως ο ήλιος.
Περιμένουμε κάποιες ενστάσεις κ. Πρόεδρε, όμως καθεμία από αυτές, χωρίς εξαίρεση, ανακυκλώνεται από τα παρωχημένα, παλιά, ακυρωμένα βιβλία των υποστηρικτών του ελεύθερου εμπορίου όπως ο Smith, ο Ricardo και ο Friedman.
Ίσως αντιτάξετε πως, μολονότι οι Αμερικανοί παραγωγοί και οι υπάλληλοί τους θα ωφεληθούν από αυτή την προστασία έναντι του ξένου ανταγωνισμού, η Αμερική δεν θα κερδίσει καθόλου καθώς ο Αμερικανός καταναλωτής θα επωμιστεί τα κόστη. Το έχουμε σκεφτεί και έχουμε απάντηση:
Πίσω στην προεκλογική σας εκστρατεία το 2016, υποσχεθήκατε αν θυσιάσετε τους καταναλωτές κάθε φορά που βρίσκετε ότι τα συμφέροντά τους αντιτίθεται σ' αυτά των Αμερικανών παραγωγών. Το κάνατε αυτό για να ενθαρρύνετε την Αμερικανική παραγωγή και να αυξήσετε την απασχόληση και να “κάνετε την Αμερική ξανά σπουδαία”. Για τον ίδιο αυτόν λόγο, πρέπει να κάνετε και τώρα την “Αμερική ξανά σπουδαία” προστατεύοντας τον αμερικανικό κλάδο φωτισμού έναντι του ήλιου.
Αν εκχωρήσετε στον κλάδο μας ένα μονοπώλιο επί της παραγωγής φωτισμού κατά τη διάρκεια της μέρας, θα αγοράσουμε μεγάλη ποσότητα πρώτων υλών για τον κλάδο μας. Επιπλέον, καθώς τόσο εμείς όσο και οι πολυάριθμοι προμηθευτές μας θα πλουτίσουμε, θα αυξήσουμε την κατανάλωσή μας διευρύνοντας την ευημερία σε ολόκληρη την οικονομία των ΗΠΑ. Έτσι, το δικό μας μονοπώλιο θα συμβάλει στο να γίνει “η Αμερική ξανά σπουδαία”.
Μπορεί βεβαίως να υπάρχουν κάποιοι υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου που θα πουν ότι το φως του ήλιου είναι ένα δώρο της Μητέρας Φύσης που ξεφορτώνεται στην αγορά των ΗΠΑ καθημερινά και πως το να αρνηθούμε αυτή τη φιλανθρωπία ισοδυναμεί με το να αρνηθούμε τον ίδιο τον πλούτο υπό το πρόσχημα του να ενθαρρύνουμε τα μέσα απόκτησής του.
Αν όμως πάρετε αυτή τη θέση, αντιφάσκετε έναντι της δικής σας πολιτικής για το εμπόριο που σας βοήθησε να εκλεγείτε. Θυμηθείτε ότι προτείνατε τον αποκλεισμό των ξένων προϊόντων από τις αγορές των ΗΠΑ διότι και στο βαθμό που μοιάζουν με δώρα ξένης βοήθειας από τους εμπορικούς μας εταίρους όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και το Μεξικό.
Η Εργασία και η Φύση συνεργάζονται για την παραγωγή των αγαθών σε διάφορους βαθμούς, ανάλογα με τη χώρα και το κλίμα. Η συνεισφορά της Φύσης είναι πάντα δωρεάν - η συνεισφορά της ανθρώπινης εργασίας συνιστά την αξία και πληρώνεται. Αν τα πορτοκάλια, οι ντομάτες και τα φρούτα από το Μεξικό πωλούνται στη μισή τιμή απ' ό,τι τα αντίστοιχα προϊόντα που παράγονται στις ΗΠΑ, αυτό συμβαίνει γιατί η φυσική θερμότητα και το φυσικό φως του ήλιου που, φυσικά είναι δωρεάν κάνουν για το Μεξικό αυτό που οι πολιτείες των ΗΠΑ οφείλουν στην τεχνητή θέρμανση και στον τεχνητό φωτισμό ο οποίος αναγκαστικά αντανακλάται σε υψηλότερες τιμές για τα αμερικανικά προϊόντα.
Έτσι, όταν μας έρχονται τομάτες από το Μεξικό, μπορεί κανείς να πει ότι κατά το ήμισυ μας πωλούνται δωρεάν, ή με άλλα λόγια ότι μας πωλούνται στη μισή τιμή σε σύγκριση με τις αντίστοιχες από τις ΗΠΑ. Ακριβώς λοιπόν επειδή τα μεξικανικά και τα κινεζικά αγαθά παρέχονται στους Αμερικανούς καταναλωτές κατά το ήμισυ δωρεάν υποστηρίζετε ότι οι Αμερικανοί παραγωγοί δικαιούνται να απολαμβάνουν προστατευτισμό.
Αν όμως το γεγονός ότι τα προϊόντα όπως οι ντομάτες ή τα φρούτα από το Μεξικό πωλούνται στην Αμερική κατά το ήμισυ δωρεάν σας οδηγεί να επιβάλετε εμπορικό προστατευτισμό υπέρ των παραγωγών των ΗΠΑ ή να βγούμε από τη NAFTA, πώς μπορείτε να επιτρέπετε σε ένα εισαγόμενο προϊόν όπως το ηλιακό φως να πωλείται εντελώς δωρεάν και να εισέρχεται στην αγορά των ΗΠΑ χωρίς προστατευτικούς δασμούς; Για λόγους συνέπειας, αν αποφασίσετε να αποχωρήσουμε από τη NAFTA ή να επιβάλετε νέα εμπόδια στο εμπόριο σε προϊόντα κατά το ήμισυ δωρεάν όπως οι μεξικανικές ντομάτες και τα φρούτα γιατί βλάπτουν την οικονομία μας, δεν μπορείτε παρά να αποκλείσετε από την αμερικανική αγορά κάτι που είναι απολύτως δωρεάν (το ηλιακό φως) με ακόμη περισσότερα επιχειρήματα και με διπλό ενθουσιασμό.
Κύριε Πρόεδρε, σας παρακαλούμε να είστε συνεπής ως προς την αμερικανική εμπορική πολιτική. Εφόσον σχεδιάζετε να αποχωρήσουμε από τη NAFTA και να συνεχίζουμε να επιβάλλουμε δασμούς στον εισαγόμενο χάλυβα, τα ηλιακά πάνελ, το αλουμίνιο, την ξυλεία, τα αεροσκάφη, τα πλυντήρια και τα υφάσματα κατ' αναλογία του βαθμού που οι τιμές τους προσεγγίζουν το μηδέν, θα ήταν ασυνεπές αν επιτρέπαμε ελεύθερα στο ηλιακό φως να εισέρχεται στην αγορά των ΗΠΑ, καθώς η τιμή του είναι εξαρχής μηδέν
Κλείνοντας, προκειμένου να κάνετε “την Αμερική ξανά σπουδαία” και να φέρετε θέσεις εργασίας πίσω στις ΗΠΑ, σας ικετεύουμε να προστατεύσετε τον αμερικανικό κλάδο φωτισμού, προστατεύοντάς μας από έναν ξένο ανταγωνιστή που παρέχει φυσικό ηλιακό φως σε μια τιμή τόσο χαμηλή (μηδέν) που δεν μας επιτρέπει να ανταγωνιστούμε. Η περίπτωση του ήλιου που ξεφορτώνει δωρεάν ηλιακό φως στην Αμερική πρέπει να είναι η ισχυρότερη στην ιστορία της ΗΠΑ όπου ένας ξένος παραγωγός υποβάλλει τους Αμερικανούς παραγωγούς και εργάτες σε μια άδικα μειονεκτική θέση μέσω άδικων εμπορικών πρακτικών που αφορούν το “ξεφόρτωμα” αγαθών σε τιμές κάτω του κόστους, την παροχή ξένων επιδοτήσεων ή τη χειραγώγηση του εθνικού νομίσματος, και συνεπώς αξίζει την προσοχή σας. Σας παρακαλούμε να μας προστατεύσετε.
Mark Perry: Οι ενστάσεις του Bastiat έναντι του εμπορικού προστατευτισμού το 1845 είναι σήμερα το ίδιο επίκαιρες όπως και 172 χρόνια πριν. Το βασικό επιχείρημα του Bastiat στην Αίτηση των Κηροποιών είναι διαχρονικό: Εφόσον ποτέ δεν θα διαμαρτυρόμασταν για την αφθονία του φωτός που “εισάγεται” από τον ήλιο δωρεάν, ομοίως δεν θα πρέπει να παραπονιόμαστε για τις εισαγωγές χαμηλού κόστους από ξένους παραγωγούς. Και δεν έχει σημασία αν αυτοί οι ξένοι παραγωγοί έχουν φυσικά γεωγραφικά, εργατικά ή τεχνολογικά πλεονεκτήματα, ούτε έχει σημασία το αν λαμβάνουν γενναιόδωρες επιδοτήσεις από τους πολίτες των χωρών τους ώστε να μπορούν να “ξεφορτώνονται” αγαθά στις ΗΠΑ σε τιμές κάτω του κόστους παραγωγής. Ούτε έχει σημασία το αν μια χώρα χειραγωγεί το εθνικό της νόμισμα προς όφελός μας παράγοντας χαμηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς. Τα δωρεάν αγαθά και οι υπηρεσίες από ξένους είναι το καλύτερο δυνατό οικονομικό αποτέλεσμα, αλλά ρεαλιστικά δεν είναι κατά κανόνα εφικτό (εκτός από το δωρεάν ηλιακό φως). Τα αγαθά και οι υπηρεσίες που πωλούνται στους Αμερικανούς σε τιμές κάτω του κόστους παραγωγής είναι πιθανότατα το δεύτερο καλύτερο αποτέλεσμα. Και τα αγαθά και οι υπηρεσίες που πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους των αμερικανικών αγαθών είναι το τρίτο καλύτερο. Αν θέλουμε πραγματικά να “κάνουμε την Αμερική ξανά σπουδαία” ένας γενικός κανόνας θα πρέπει να είναι να μην απορρίπτουμε ποτέ την φιλανθρωπική μεταφορά πλούτου από την ξένη βοήθεια που έρχεται στην Αμερική από χαμηλού κόστους ξένα αγαθά και υπηρεσίες.
--
Ο Mark J. Perry είναι ερευνητής στο American Enterprise Institute και καθηγητής οικονομικών στο University of Michigan''s Flint campus.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 11 Δεκεμβρίου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
Φωτογραφία: APImages
