Η αμερικανική εκπαίδευση έχει πρόβλημα διαφάνειας

Η αμερικανική εκπαίδευση έχει πρόβλημα διαφάνειας

Γράφει ο Robert Pondiscio

Σε ένα επεισόδιο της δημοφιλούς εκπομπής του Tucker Carlson πριν από λίγους μήνες, ο συντηρητικός δημοσιολόγος Matt Walsh υποστήριξε ότι πρέπει να υπάρχουν κάμερες σε κάθε σχολική τάξη στην Αμερική έτσι ώστε οι γονείς να μπορούν να παρακολουθούν τι μαθαίνουν τα παιδιά τους. Όπως είπε: “Τους στέλνετε σε ένα κρατικό κτίριο για επτά ώρες την ημέρα και μέρες την εβδομάδα, εννιά μήνες τον χρόνο για 12 χρόνια. Τι συμβαίνει μέσα σ’ αυτό το κτίριο;”. Ο Carlson πρόθυμα υποστήριξε την πρόταση: “Αν συμβαίνει κάτι σε ένα δημόσιο σχολείο που δεν θα έπρεπε να βιντεοσκοπηθεί, δεν θα έπρεπε εξαρχής να συμβαίνει”.

Πιο πρόσφατα, ο γερουσιαστής από το Μιζούρι, Josh Hawley εισήγαγε προς συζήτηση ένα νομοσχέδιο για μια χάρτα δικαιωμάτων των γονέων (Parents’ Bill of Right) που μεταξύ άλλων, θα δίνει στους γονείς την εξουσία να εξετάζουν το υλικό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα διοικητικά σώματα και τις δραστηριότητες των σχολείων. “Η εκπαίδευση έχει πλέον υποταχθεί στις ριζοσπαστικές πολιτικές απόψεις σε πολλά σχολεία, και οι γονείς το αντιλαμβάνονται αυτό” επιμένει ο Hawley. “Ήρθε η ώρα να δώσουμε ξανά τον έλεγχο στους γονείς αντί για τους ‘αφυπνισμένους’ γραφειοκράτες, και να τους ενισχύσουμε ώστε να ξεκινήσει μια νέα εποχή ανοιχτού χαρακτήρα στην εκπαίδευση”.

Όταν τόσο προβεβλημένες και έντονες προσωπικότητες όπως ο Hawley και ο Tucker Carlson αποφασίσουν να ασχοληθούν με ένα ζήτημα, κάποιοι αναπόφευκτα θα το απορρίψουν εκ των προτέρων ως απλή έκφραση της διαίρεσης που προκαλεί ο πολιτισμικός πόλεμος. Αυτό είναι λυπηρό, καθώς ανεξαρτήτως του ποιος σημαίνει τον συναγερμό, η αμερικανική εκπαίδευση αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα διαφάνειας. Ξέρουμε εντυπωσιακά λίγα πράγματα ως προς τι κάνουν τα παιδιά όλη τη μέρα σε μια μέση τάξη δημόσιου σχολείου.

Οι εκπαιδευτικοί συνήθως δεν θεωρούν τους εαυτούς τους ως κρατικούς υπαλλήλους, όμως αυτό είναι. Από μόνο του αυτό καταδεικνύει ότι η διαφάνεια θα πρέπει να αποτελεί υποχρεωτικό κανόνα. Βεβαίως, υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε έναν αστυνομικό, έναν εργαζόμενο καθαριότητας και έναν εκπαιδευτικό που έχει την ευθύνη για τη φροντίδα και την εκπαίδευση περίπου είκοσι παιδιά των οποίων η ιδιωτικότητα προστατεύεται από διάφορους πολιτειακούς και ομοσπονδιακούς νόμους. Επίσης, η πολιτική διάσταση είναι περίπλοκη και απρόβλεπτη. Οι ίδιοι άνθρωποι που ζητούν κάμερες στους αστυνομικούς, μπορεί να αισθανθούν φρίκη από την πρόταση να φορούν κάμερες συνεχώς οι νηπιαγωγοί.

Σε βαθμό που δεν αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι άνθρωποι, οι τάξεις των δημόσιων σχολείων στην Αμερική είναι μαύρα κουτιά. Σύμφωνα με μια μελέτη του RAND, σχεδόν κάθε εκπαιδευτικός στις ΗΠΑ βασίζεται σε “υλικό που ανέπτυξα και/η επέλεξα ο ίδιος” στη διδασκαλία φιλολογικών μαθημάτων. Μόλις ένας στους τέσσερις εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που διδάσκει κοινωνικές επιστήμες ανέφερε ότι οι πόροι που “παρείχε το σχολείο ή η εκπαιδευτική μου περιφέρεια” αποτελούν την πλειονότητα του υλικού που χρησιμοποιούν στην τάξη.

Όλη αυτή η δημιουργικότητα, η προσαρμογή και τα μερεμέτια δεν αποτελούν αποδείξεις ότι οι εκπαιδευτικοί υπονομεύουν ανατρεπτικά το επίσημα εγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Συχνά, το πρόβλημα βρίσκεται στο ίδιο το πρόγραμμα. Οι εκπαιδευτικοί θεωρείται ότι πρέπει να “διαφοροποιούν τη διδασκαλία” για να υπηρετούν τα διάφορα επίπεδα δεξιοτήτων ή για να κάνουν τα μαθήματα πιο ενδιαφέροντα. Συχνά αφήνονται μόνοι τους να επιλέξουν κείμενα ή να καλύψουν ασαφώς διατυπωμένες “προδιαγραφές” που περιγράφουν τις δεξιότητες εγγραμματοσύνης που πρέπει να κατακτήσουν τα παιδιά, αλλά δεν αναφέρονται σε συγκεκριμένα κείμενα ή περιεχόμενο. Πριν από λίγα χρόνια, ένας ερευνητής από το University of Southern California αναγκάστηκε να υποβάλει αιτήματα βάσει του Νόμου περί Ελευθερίας της Πληροφόρησης απλώς και μόνο για να μάθει ποια εγχειρίδια χρησιμοποιούνταν σε διάφορες πολιτείες. Το ζήτημα εδώ δεν ήταν η μυστικότητα, αλλά η αδιαφορία - οι σχολικές περιφέρειες είτε δεν είχαν την υποχρέωση να δημοσιοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες ή δεν τις θεώρησαν αρκετά σημαντικές ώστε να το κάνουν.

Οι περισσότεροι Αμερικανοί μόλις τώρα αρχίζουν να συνειδητοποιούν τον βαθμό στον οποίο τα ζητήματα της φυλής και της “δικαιοσύνης” έχουν κεντρικό ρόλο στην εκπαιδευτική πολιτική και πρακτική, αλλά αυτό δεν αποτελεί πρόσφατη εξέλιξη. Για να αποκτήσω το δικό μου μεταπτυχιακό δίπλωμα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση πριν από 20 χρόνια, έπρεπε να καταδείξω την ικανότητά του να “διδάξω την κοινωνική δικαιοσύνη” και την προθυμία μου να εργαστώ ως “μοχλός της αλλαγής”. Αυτό συνεπάγεται έναν σημαντικό βαθμό ευχέρειας για τους εκπαιδευτικές, την οποία και αξιοποίησα στην τάξη μου. Με έκπληξη έμαθα μετά από κάποια χρόνια ότι τα δικαστήρια κατά κανόνα θεωρούν τους εκπαιδευτικούς ως “μισθωμένο λόγο” και ότι τα σχολικά συμβούλια - και όχι οι εκπαιδευτικοί - έχουν σχεδόν αδιαμφισβήτητη εξουσία να προσδιορίζουν και να εφαρμόζουν το σχολικό πρόγραμμα. Η απορία μου τότε όπως και τώρα είναι: ποιο πρόγραμμα; Δεν υπήρχε πρόγραμμα.

Η μεγάλη γκρίζα περιοχή μεταξύ της διδακτικής πρακτικής στην πράξη, της σχολικής κουλτούρας, των δικαστικών αποφάσεων και της ιδιότητας των εκπαιδευτικών ως δημοσίων υπαλλήλων παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξέταστη καθώς οι Αμερικανοί ιστορικά εμπιστεύονται τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία των παιδιών τους. Αυτή η εμπιστοσύνη όμως σήμερα δέχεται πιέσεις υπό το βάρος του κλεισίματος των σχολείων λόγω της πανδημίας, της υποχρεωτικότητας των μασκών και της διαμάχης περί την κριτική φυλετική θεωρία.

Οι ενώσεις γονέων διαμαρτύρονται όταν τα σχολεία σκοπίμως κρατούν τους γονείς ανενημέρωτους όταν τα παιδιά τους επιλέγουν διαφορετικές ταυτότητες φύλου στο σχολείο Ακόμη, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου οι εκπαιδευτικοί έδωσαν λάθος πληροφορίες στους γονείς για μαθήματα που είναι χρωματισμένα υπό το πρίσμα της κοινωνικής δικαιοσύνης - ακριβώς δηλαδή το είδος αυτό των περιστατικών που στέλνουν τους συντηρητικούς γονείς στα χαρακώματα, και ευλόγως. Αυτά τα επεισόδια δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν δεδομένης της μακράς δυναμικής που επικρατεί στη δημόσια εκπαίδευση.

Η τάση για διαφάνεια είναι η σωστή και μάλιστα καθυστέρησε να εμφανιστεί. Απλώς να κρατήσουμε κατά νου ότι ανεξαρτήτως του ποιος πιέζει για να ενισχυθεί ο ανοιχτός χαρακτήρας του σχολείου και των λόγων που το κάνει αυτό, δεκαετίες ριζωμένης συνήθειας και διδακτικής πρακτικής κάνει την απάντηση με αυτοπεποίθηση στο παλιό ερώτημα “Τι έμαθες σήμερα στο σχολείο;” πολύ πιο δυσκολη απ’ ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι φαντάζονται.


* Ο Robert Pondiscio είναι στέλεχος του American Enterprise Institute με ειδίκευση σε εκπαιδευτικά θέματα.

* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 24 Νοεμβρίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.