Αυτό το άρθρο βασίζεται σε ένα προγενέστερο που δημοσιεύτηκε στην El País στις 9 Ιουνίου 2024 με την Isabel Pérez del Puerto. Μπορείτε να βρείτε το αρχικό άρθρο εδώ.
Επί χρόνια, οι Ευρωπαίοι πολίτες γενικά, και οι Ισπανοί ειδικότερα, αισθάνονται μια κάποια αδιαφορία ως προς τις ευρωεκλογές. Ωστόσο, σταδιακά καταλάβαμε ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται στις Βρυξέλλες επηρεάζουν τις εθνικές πολιτικές. Ποτέ στην πρόσφατη ιστορία της χώρας μας δεν έπαιξε η Ευρώπη έναν πιο αποφασιστικό ρόλο για τη διασφάλιση της ευημερίας και της ασφάλειας των πολιτών της. Αυτήν την 9η Ιουνίου, πέρα από τις εθνικές πολιτικές διαμάχες, ψηφίζουμε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση και το μέλλον της.
Ο πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη πρόκληση. Το τέλος της σύγκρουσης θα έρθει μόνο μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο μερών, αλλά η Ευρώπη πρέπει να παράσχει στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη για να διασφαλίσει ότι η Ουκρανία θα εισέλθει σε αυτές τις διαπραγματεύσεις από θέση ισχύος. Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί πρόοδος στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, αποδεικνύοντας στους πολίτες της τα οφέλη της συμμετοχής στην Ένωση.
Η δεύτερη πρόκληση είναι η στάση της Ευρώπης απέναντι στις εμπορικές και στρατιωτικές εντάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται να κρατά ίσες αποστάσεις, αλλά και δεν πρέπει να μιμείται τυφλά τις πολιτικές των ΗΠΑ χωρίς να λαμβάνει υπόψη το κόστος τους. Η ευρωπαϊκή οικονομία είναι πιο ανοιχτή στο παγκόσμιο εμπόριο απ’ ό,τι η αμερικανική, και οι εισαγωγές και οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του ΑΕΠ της Ευρώπης.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να τεθούν σαφή όρια ως απάντηση στις κινεζικές πολιτικές. Λόγω της βιομηχανικής της πολιτικής και του τεράστιου μεγέθους της, η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών και επίσης ο μεγαλύτερος εξαγωγέας οικονομικών στρεβλώσεων, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά τις ευρωπαϊκές εταιρείες και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στο σύστημα της αγοράς.
Η βελτίωση της παραγωγικότητας είναι μια ακόμη σημαντική πρόκληση. Στη δεκαετία του 1990, η παραγωγικότητα ήταν ίση με αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά σήμερα η παραγωγικότητα των ΗΠΑ είναι 20% μεγαλύτερη. Οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, που είναι το κλειδί για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, υστερούν έναντι των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αλλά, πάνω από όλα, η Ευρώπη υστερεί σε σχέση με τον στόχο του 3%που τέθηκε πριν από περισσότερα από 20 χρόνια στην ατζέντα της Λισαβόνας.
Το ευρωπαϊκό χάσμα σε αυτόν τον δείκτη είναι σύμπτωμα άλλων, βαθύτερων ελλείψεων. Η εφαρμογή ψηφιακών υπηρεσιών στον παραγωγικό ιστό είναι η τέταρτη πρόκληση. Σε σύγχρονες οικονομίες όπως η Ευρώπη, η τεχνολογία είναι ένας από τους κύριους μοχλούς της εθνικής ανταγωνιστικότητας. Όλο και περισσότερο, αυτή η τεχνολογία έρχεται σε εμάς μέσω ψηφιακών υπηρεσιών. Είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει μια ευρωπαϊκή Google. Αλλά και δεν τη χρειάζεται.
Η πραγματική κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης δεν βρίσκεται στην εφεύρεση νέων τεχνολογιών, αλλά στην εφαρμογή τους. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές εταιρείες επενδύουν σημαντικά λιγότερο από τις αντίστοιχες αμερικανικές στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών στις παραγωγικές τους διαδικασίες, είτε πρόκειται για επενδύσεις σε εξοπλισμό πληροφορικής είτε για άυλα αγαθά όπως λογισμικό, βάσεις δεδομένων ή τεχνητή νοημοσύνη.
Το να μην φοβούμαστε τη διχοτόμηση ασφάλειας-οικονομικής ανάπτυξης είναι η πέμπτη ευρωπαϊκή πρόκληση. Αυτό το ζευγάρι συχνά παρουσιάζεται ως δίλημμα στο οποίο οι χώρες πρέπει να επιλέξουν το ένα σε βάρος του άλλου. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό δεν ισχύει. Μια ζωντανή οικονομία, με καινοτόμες εταιρείες, όχι μόνο μπορεί να παράγει μεγαλύτερους πόρους, ορισμένοι από τους οποίους μπορούν να αφιερωθούν στην άμυνα, αλλά και να συμβάλλει άμεσα στην εθνική ασφάλεια.
Μια Ευρωπαϊκή Ένωση με μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας, περισσότερες επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία, και με την ικανότητα να ενοποιεί τις αγορές της για αγαθά, υπηρεσίες, κεφάλαια και τεχνολογία δεν θα είναι μόνο πιο πλούσια αλλά και πιο ασφαλής και αυτόνομη. Η ευθύνη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτά τα θέματα είναι ζωτικής σημασίας. Τα μέλη του διαμορφώνουν τις δημόσιες πολιτικές και τους κανονισμούς που ορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού για την οικονομία μας. Οι εκλογές αυτές θα καθορίσουν την πορεία της Ευρώπης για τα επόμενα πέντε κρίσιμα χρόνια.
* Ο Brent Orrell είναι οικονομολόγος στο European Center for International Political Economy (ECIPE), όπου έχει συγγράψει μελέτες στα πεδία του διεθνούς εμπορίου, των ψηφιακών αγορών, της βιομηχανικής πολιτικής και της φροντίδας υγείας
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 12 Ιουνίου 2024 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του ECIPE και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
