Ελπίδες γεννά το νέο εμβόλιο κατά του καρκίνου του πνεύμονα
shutterstock
shutterstock

Ελπίδες γεννά το νέο εμβόλιο κατά του καρκίνου του πνεύμονα

Τα εμβόλια mRNA βασίζονται σε μια τεχνολογία η οποία είχε αρχίσει να δοκιμάζεται για θεραπείες κατά του καρκίνου πριν ξεσπάσει η πανδημία της COVID-19. Αποτέλεσαν, λοιπόν, τη βάση πάνω στην οποία πάτησαν οι επιστήμονες προκειμένου να μπορέσουν γρήγορα και αποτελεσματικά να παραδώσουν τα εμβόλια κατά της COVID-19 στην ανθρωπότητα.

Παρά τις όποιες αμφιβολίες και τα αντιεμβολιαστικά κινήματα που γεννήθηκαν τα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας, για τους ερευνητές η ελπίδα είχε αρχίσει να διαφαίνεται. 
 
Ο στόχος ήταν τα νέας γενιάς εμβόλια να βοηθήσουν τον οργανισμό να αναγνωρίζει και να καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα, σύμφωνα με τους ερευνητές. 
 
Σήμερα, οι πρώτες δοκιμές τους κατά του καρκίνου του πνεύμονα δείχνουν ότι μπορεί να φέρουν την επανάσταση. 

Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η κύρια αιτία θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως, με περίπου 1,8 εκατομμύρια το 2020. Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα είναι ο πιο κοινός τύπος. 
Τα ποσοστά επιβίωσης σε όσους πάσχουν από προχωρημένες μορφές της νόσου, όπου οι όγκοι έχουν εξαπλωθεί, είναι ιδιαίτερα χαμηλά. 
 
Ένα εμβόλιο RNA ή mRNA (αγγελιοφόρο RNA) είναι ένας τύπος εμβολίου που περιέχει μόρια mRNA ώστε να προκαλέσει την ανοσοαπόκριση του ανθρώπινου οργανισμού. Η κατασκευή του mRNA επιτυγχάνεται με μια σύνθεση του μορίου σε νανοσωματίδια λιπιδίων τα οποία προστατεύουν τη δομή του RNA και βοηθούν την απορρόφησή τους από τα κύτταρα.

Μόλις εισχωρήσει στα κύτταρά μας, η γενετική ακολουθία μεταφράζεται από τα ριβοσώματα και παράγει την επιθυμητή πρωτεΐνη. Αυτά τα πρωτεϊνικά μόρια διεγείρουν την προσαρμοστική ανοσοαπόκριση που διδάσκει στον οργανισμό πώς να αναγνωρίζει και να καταστρέφει τα αντίστοιχα παθογόνα ή καρκινικά κύτταρα. 
 
Εμβόλια κατά του καρκίνου δοκιμάζονται στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών σε όλο τον κόσμο. Αυτά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: εξατομικευμένες ανοσοθεραπείες, οι οποίες βασίζονται στην εξαγωγή του γενετικού υλικού του ίδιου του ασθενούς από τον όγκο του- και θεραπευτικές ανοσοθεραπείες, οι οποίες είναι προσαρμοσμένες για να στοχεύουν έναν συγκεκριμένο τύπο καρκίνου. 
 
Οι πρώτες δοκιμές 
 
Οι γιατροί άρχισαν τις πρώτες στον κόσμο δοκιμές σε ασθενείς ενός εμβολίου mRNA κατά του καρκίνου του πνεύμονα, για το οποίο λένε ότι μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές. 
 
Το εμβόλιο αυτό, που είναι γνωστό ως BNT116 και έχει αναπτυχθεί από την BioNTech, είναι σχεδιασμένο για να στοχεύει το μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα (ΜΜΚΠ, NSCLC), το συνηθέστερο τύπο καρκίνου του πνεύμονα.

Στόχος του είναι να εξαλείψει τα καρκινικά κύτταρα και παράλληλα να εμποδίσει την επανεμφάνισή τους εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει αυτά τα καρκινικά κύτταρα και να τους επιτίθεται. 
 
Η κλινική δοκιμή φάσης 1, η πρώτη μελέτη του BNT116 σε ανθρώπους, έχει ξεκινήσει σε 34 ερευνητικά ιδρύματα σε επτά χώρες: το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γερμανία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ισπανία και την Τουρκία. 
 
Συνολικά περίπου 130 ασθενείς -από ασθενείς πρώτου σταδίου, πριν από εγχείρηση ή ακτινοβολίες, μέχρι και προχωρημένου σταδίου ή με μεταστατικό καρκίνο- θα κάνουν το εμβόλιο παράλληλα με ανοσοθεραπεία. 
 
Το εμβόλιο χρησιμοποιεί αγγελιοφόρο RNA (mRNA), όπως τα εμβόλια κατά της Covid-19, και λειτουργεί εφοδιάζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα με καρκινικούς δείκτες από το ΜΜΚΠ για να εκπαιδεύσει τον οργανισμό ώστε να επιτίθεται σε καρκινικά κύτταρα που εκφράζουν αυτούς τους δείκτες. 
 
Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος στον καρκίνο, αφήνοντας άθικτα τα υγιή κύτταρα, αντίθετα από τη χημειοθεραπεία. 
 
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian, ο πρώτος ασθενής στο Ηνωμένο Βασίλειο έκανε το εμβόλιο την Τρίτη, σηματοδοτώντας ένα ορόσημο κρίσιμης σημασίας για τη μελέτη.