Ράντζα στα νοσοκομεία, χειρουργικές επεμβάσεις με εξάμηνη αναβολή, Κέντρα Υγείας και Νοσοκομεία χωρίς γιατρούς στην περιφέρεια και πολλές άλλες χαίνουσες πληγές ταλαιπωρούν το Εθνικό Σύστημα Υγείας και απαιτούν μια πραγματική επανάσταση για να επουλωθούν.
Η πραγματικότητα είναι ότι Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας της χώρας ζητούν ισχυρές μεταρρυθμίσεις και πολιτική βούληση για να αλλάξει η εικόνα τους και κυρίως η λειτουργία τους να παραμείνει δημόσια για τους πολίτες.
Ξεκινάμε από τους δύο βασικούς πυλώνες του ΕΣΥ: Την υλικοτεχνική υποδομή και το προσωπικό.
Υλικοτεχνική υποδομή
Η κατάσταση που βρίσκονται τα νοσοκομεία όσον αφορά στις υποδομές είναι, ειδικά σε ορισμένα, τραγικές. Πρόσφατα ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι υπάρχουν 1,5 δις € από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ανακαίνιση των κτιριακών υποδομών. Αν όντως υπάρχουν για τον σκοπό αυτό, τότε το μόνο που μένει είναι να αξιοποιηθούν.
Επόμενος, σημαντικός στόχος είναι η ψηφιακή «ωρίμανση» των διαδικασιών των νοσοκομείων. Αποτελεί πρόκληση εδώ και χρόνια η ψηφιακή διασύνδεση των νοσοκομείων μεταξύ τους για την επίλυση προβλημάτων όπως είναι η μείωση των λιστών των χειρουργείων.
Ακόμα και τώρα υπάρχουν ασθενείς που για να χειρουργηθούν μπαίνουν σε λίστα αναμονής ακόμα και μετά από 6 μήνες. Μπορεί να πρόκειται για χειρουργεία που δεν χρειάζονται να γίνουν άμεσα αλλά και πάλι κάποιο ορθοπεδικό περιστατικό σίγουρα περιλαμβάνει πόνο για μακρύ χρονικό διάστημα που δεν θα πρέπει να συμβαίνει. Η ηλεκτρονική διασύνδεση των νοσοκομείων μαζί με τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Ασθενούς θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα.
Άλλο σημαντικό θέμα, οι προμήθειες υλικών των νοσοκομείων που γίνονται μεμονωμένα με συνέπεια να πληρώνονται όλα πιο ακριβά, χωρίς προγραμματισμό, όταν θα έπρεπε να παραγγέλλονται συγκεντρωτικά και μετά να κατανέμονται σε όλη τη χώρα.
Η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έχει δείξει στο πρόσφατο παρελθόν πως μπορεί να φέρει τις λύσεις σε θέματα όπως είναι τα ράντζα στα νοσοκομεία. Γιατί μπορεί τα ράντζα να βγαίνουν κατά τη διάρκεια της εφημερίας ενός νοσοκομείου αλλά το πρόβλημα είναι όταν παραμένουν και μετά το τέλος της. Την περίοδο της πανδημίας, η συνεργασία μεταξύ νοσοκομείων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα έφεραν σημαντικά αποτελέσματα στην επιτυχημένη αντιμετώπιση της.
Άλλο μέτρο, αφορά στη μετατροπή των νοσοκομείων από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) για μεγαλύτερη ευελιξία σε διαδικασίες, όπως η συνεργασία με γιατρούς του ιδιωτικού τομέα. Το μέτρο εφαρμόζεται πιλοτικά στο Νοσοκομείο Παπαγεωργίου και στο Παίδων Αγία Σοφία. Αν το πείραμα πετύχει, η γενικευμένη του εφαρμογή θα μπορούσε να φέρει τα πάνω - κάτω σε πολλά επίπεδα.
Προσωπικό
Το άλλο μεγάλο «τραύμα» του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι το προσωπικό. Άνιση κατανομή, ελλείψεις σε Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας στις νησιωτικές περιοχές της χώρας σίγουρα χρειάζονται γερή τομή για την αντιμετώπισή της. Γιατί προκηρύξεις θέσεων γίνονται, δεν υπάρχει όμως το ενδιαφέρον. Και δεν έχουν δοθεί τα κίνητρα εκείνα που θα «δελεάσουν» ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ν' ανταποκριθεί σ' αυτή την πρόσκληση.
Το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα προχωρήσει στη μονιμοποίηση του επικουρικού προσωπικού των νοσοκομείων. Ένα σημαντικό βήμα για την καλύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (εμπειρία, εκπαίδευση κλπ) αλλά θα πρέπει να γίνει και μια μελέτη για τις ελλείψεις που υπάρχουν σε προσωπικό και την πλήρωση των απαραίτητων θέσεων για την αποφυγή του φαινομένου του burnout. Της επαγγελματικής δηλαδή εξουθένωσης και κατά συνέπεια της αποφυγής ιατρικών λαθών που απορρέουν από αυτό.
Συμπερασματικά, η σωστή διαχείριση των πόρων του συστήματος υγείας είναι ένας τρόπος που μας οδηγεί σ' ένα νέο ΕΣΥ. Αυτό μπορεί να γίνει με την πραγματοποίηση ρεαλιστικών μελετών και άμεσα εφαρμόσιμων πρακτικών, κάτι που προϋποθέτει συνέχεια στην διοικητική πολιτική, απεξαρτημένη από κομματικές επιλογές και παρεμβάσεις.
Αυτό όμως που μπορεί να φέρει επανάσταση στο χώρο της υγείας και ένα νέο ΕΣΥ είναι η αλλαγή κουλτούρας του καθενός από εμάς και που μπορεί πραγματοποιηθεί σταδιακά με το χτίσιμο ομάδων.
Το όχι στα «φακελάκια» και στον «ωχαδελφισμό». Να απαιτηθεί από το ίδιο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό η εφαρμογή εκείνων των πρακτικών που θα φέρουν το σύστημα υγείας σε μια νέα εποχή. Να μην προσπερνώνται οι κακές πρακτικές και η αδιαφορία για το θέμα της ασφάλειας και της ποιότητας στα νοσοκομεία. Να απαιτηθεί η εφαρμογή καλών πρακτικών που οδηγούν σε μια νέα πολυδιάστατη πραγματικότητα. Να δοθεί τέρμα στο «πάμε κι όπου βγει».
