Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την πανώλη

Το 1348, όταν η βουβωνική πανώλη ή αλλιώς πανούκλα, θέριζε τη Μεσαιωνική Ευρώπη, οι περισσότεροι πίστεψαν ότι ήταν μια τιμωρία σταλμένη από τον Θεό. Στην πραγματικότητα, η πανώλη προήλθε από μολυσμένους αρουραίους και ξεκίνησε ένα μακρύ ταξίδι από χώρα σε χώρα, σπέρνοντας στο διάβα της το θάνατο. 

Το βακτήριο Yersinia pestis ήταν υπεύθυνο για την πανούκλα που αφάνισε κατά το Μεσαίωνα το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης και προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο. 
 
Σήμερα, ακόμη,  το άκουσμα της λέξης βουβωνική πανώλη προκαλεί φόβο και δέος. Η ασθένεια είναι πλέον εξαιρετικά σπάνια, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, χάρη στις αλλαγές στον τρόπο ζωής που εμποδίζουν την εξάπλωσή της στον άνθρωπο από μολυσμένους ψύλλους που παρασιτούν σε άρρωστους μαύρους αρουραίους. Αλλά ακόμα κι αν εμφανιστεί, σήμερα υπάρχουν φάρμακα και αντιβιοτικά που θα την αναστείλουν.  
 
Μεταδίδεται εύκολα και γρήγορα με άμεση ή έμμεση επαφή, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις πνευμονικής εντόπισης, οπότε μεταδίδεται ακόμα και με τα σταγονίδια. Είναι βαριάς μορφής ασθένεια, με υψηλό πυρετό και τοξική κατάσταση.  
 
Η νόσος χαρακτηρίζεται από πυρετό, ρίγη, κεφαλαλγία, κακουχία, βαριά γενική κατάσταση, λευκοκυττάρωση και εκδηλώνεται με μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες κύριες κλινικές μορφές: 
 
• Τοπική λεμφαδενίτιδα (βουβωνική πανώλη) 
• Σηψαιμία χωρίς εμφανή λεμφαδενίτιδα (σηψαιμική πανώλη) 
• Πνευμονική πανώλη 
• Φαρυγγίτιδα και τραχηλική λεμφαδενίτιδα 
 
Η σηψαιμική και η πνευμονική μορφή είναι πάντα θανατηφόρες, εάν η θεραπευτική αγωγή δεν είναι ταχύτατα αποτελεσματική. Οι σουλφοναμίδες και ορισμένα αντιβιοτικά, όπως η στρεπτομυκίνη είναι πολύ αποτελεσματικές κατά του πανωλικού βακτηρίου. Η νόσος οδηγεί σε θνητότητα 40-60% χωρίς θεραπεία, ενώ για όσους λαμβάνουν θεραπεία η θνητότητα είναι 1-15%. 
 
Πανώλη των αιγοπροβάτων 
 
Τις τελευταίες μέρες, στη χώρας μας, έντονο προβληματισμό έχουν προκαλέσει στις αρχές τα κρούσματα πανώλης που βρέθηκαν σε αιγοπρόβατα στην περιοχή της Καλαμπάκας την περασμένη Πέμπτη. 
 
Μέτρα για την πανώλη αυτή τη φορά των αιγοπροβάτων παίρνει η κυβέρνηση, μετά το κρούσμα στη Θεσσαλία. Η πανώλη των αιγοπροβάτων δε μεταδίδεται στον άνθρωπο αλλά καταστρέφει το ζωικό κεφάλαιο, αφού βάσει του κανονισμού της Κοινότητας, όλο το κοπάδι αν αρρωστήσει ένα ζώο πρέπει να θανατωθεί. 
 
Σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από τις αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ και τις τοπικές κτηνιατρικές αρχές της ΠΕ Τρικάλων έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση του νοσήματος και συγκεκριμένα: 
 
1) Ενεργοποιήθηκε το Εθνικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων και της Εθνικής Ομάδας Ειδικών για την πανώλη των μικρών μηρυκαστικών στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθώς και του Τοπικού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων για την αντιμετώπιση του νοσήματος στην Π.Ε. Τρικάλων όπως προβλέπει το άρθρο 7 του Σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση των ασθενειών και έχουν δοθεί οι σχετικές κατευθύνσεις του Τοπικού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων. 
 
2) Τα απαραίτητα μέτρα που προβλέπει το παραπάνω σχέδιο καθώς και η κείμενη κοινοτική νομοθεσία και συγκεκριμένα: 
 
• Μέτρα στη  μολυσμένη εκμετάλλευση (θανάτωση και υγειονομική ταφή των ζώων). 
• Μέτρα στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων. 
• Οριοθέτηση ζωνών Προστασίας και Επιτήρησης γύρω από τη μολυσμένη εκτροφή. 
• Μέτρα στις  ανωτέρω ζώνες. 
• Διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας. 

Υπενθυμίζεται ότι ο ιός της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών δε μεταδίδεται στον άνθρωπο και δεν έχει καμία σχέση με τη δημόσια υγεία.