Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση: Πού βρισκόμαστε σήμερα
SHUTTERSTOCK/Chinnapong
SHUTTERSTOCK/Chinnapong
Καρκίνος

Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση: Πού βρισκόμαστε σήμερα

Σημαντικά θέματα συζητήθηκαν στη διάρκεια του 9ου Cancer Conference αναφορικά με τις πολιτικές υγείας του καρκίνου. Το συνέδριο φέτος επικεντρώθηκε σε όλες τις εξελίξεις γύρω από τον καρκίνο, τις νέες καινοτόμες θεραπευτικές προσεγγίσεις, καθώς και σε όλα τα θέματα πολιτικής υγείας προς όφελος του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και των ασθενών.

«Είναι πολιτική βούληση να εστιάσουμε στην πρόληψη του καρκίνου γιατί μπορεί να αφαιρέσει από τον πόνο του κόσμου το 40%», δήλωσε η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Φωφώ Καλύβα. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης δύο προγράμματα «Σύμβουλος Υγείας» και «Healthflix» που εστιάζουν στην εγγραμματοσύνη του κοινού σε θέματα υγείας. Η κ. Καλύβα αναφέρθηκε, επίσης, σε δύο ευρωπαϊκά προγράμματα που είναι αυτή τη στιγμή σε ανάπτυξη και αφορούν το ένα τον Άγιο Σάββα και το άλλο τα νοσοκομεία «Αλεξάνδρα» και «Αττικόν».

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Συρίγο, Καθηγητή Παθολογίας & Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διευθυντή Γ’ Παθολογικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Visiting Professor of Thoracic Oncology, Yale School of Medicine, USA, Adjunct Professor of Medicine, Pittsburgh University School of Medicine, USA, οι δυνατότητες που υπάρχουν για τους ογκολογικούς ασθενείς σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, είναι πολύ περισσότερες από αυτές που αξιοποιούνται και χρησιμοποιούνται. Οι ασθενείς και οι γιατροί δεν γνωρίζουν αυτές τις δυνατότητες και κανείς άλλος από τους επαγγελματίες υγείας δεν διαθέτει χρόνο για να τις μάθει στους ασθενείς. Οι μόνοι που μένουν να καλύψουν τις ανάγκες και να ενημερώσουν τους ασθενείς για τα δικαιώματά τους είναι οι σύλλογοι ασθενών.

Ο Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, Χρήστος Λιονής προχώρησε ένα βήμα παραπέρα αναφέροντας ότι όταν μιλάμε για ενσυναίσθηση και συμπόνια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος δεν είναι απλά ένα πρόσωπο με βιολογικούς προσδιοριστές αλλά έχει μέσα και την ψυχολογική και κοινωνική συνιστώσα. Η συμπονετική φροντίδα έχει τρεις διαστάσεις: τη γνωσιακή, τη συναισθηματική και τη συμπεριφορική. Αυτό που καταγράφεται σήμερα στα συστήματα υγείας στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα είναι η κόπωση της συμπόνιας που οδηγεί στην εργασιακή εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας.

«Η κλινική ενσυναίσθηση (η ικανότητα του γιατρού να κατανοήσει αυτά που λέει και νιώθει ο ασθενής) είναι δεξιότητα, και ως δεξιότητα καλλιεργείται και εκπαιδεύεται», ανέφερε η Χριστίνα Καραπάνου. Αποτελεί θεμέλιο στην επικοινωνία μεταξύ ιατρού και ασθενή, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας.  Η ενσυναίσθηση προάγει την ψυχική ευεξία του ασθενή, βελτιώνει την ποιότητα της φροντίδας και μπορεί να συμβάλει στην ταχύτερη ανάρρωση.

Πάνω σε αυτό το θέμα, η κ. Eλίνα Ψημίτη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Επιχειρηματίας, Συγγραφέας του βιβλίου «Tips & Tricks για τον ογκολογικό ασθενή» ογκολογικός ασθενής και η ίδια, ανέφερε ότι στη Σκανδιναβία η ενσυναίσθηση διδάσκεται από το νηπιαγωγείο. Τόνισε δε ότι στην Ελλάδα λείπει στην εκπαίδευση των γιατρών το μάθημα της κλινικής ενσυναίσθησης όπως και η εκπαίδευση στην κοινωνική δεξιότητα.

Η κ. Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος «ΚΕΦΙ» Αθηνών, συντονίζοντας την ενότητα με θέμα: «Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση: πού βρισκόμαστε σήμερα» τόνισε ότι παρότι έχουν γίνει κάποια βήματα στο θέμα του καρκίνου, όπως τα προγράμματα για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου κ.ά., πολλά και σημαντικά προβλήματα των ασθενών παραμένουν άλυτα. Οι σύλλογοι ασθενών καλούνται πολλές φορές να λύσουν προβλήματα, τα οποία θα έπρεπε να έχει επιλύσει η Πολιτεία, επισημαίνοντας την τεράστια απόκλιση μεταξύ μεγάλων αστικών κέντρων και Περιφέρειας.

Ο Γεώργιος Μεταξάς, Χειρουργός Μαστού, Μαστολόγος, Συντονιστής Διευθυντής ΕΣΥ, Νοσ. Έλενα Βενιζέλου, ανέφερε ότι στη χώρα μας, δεν υπάρχει κουλτούρα πρόληψης, και για τον λόγο αυτό προγράμματα όπως το «Φώφη Γεννηματά» είναι πολύ σημαντικά.

Ο Κωνσταντίνος Νταλούκας, Παιδίατρος, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, ανέφερε ότι οι γονείς συνεχίζουν να είναι επιφυλακτικοί με τον εμβολιασμό των παιδιών τους και επισήμανε την ανισότητα πρόσβασης στην πληροφόρηση που είναι πολύ μεγαλύτερη στην περιφέρεια.

Ο Θεόδωρος Τσίρλης, Γενικός Χειρουργός, Επιμελητής A' Xειρουργικής Ογκολογικής Κλινικής, Γ.Α.Ο.Ν.Α "Άγιος Σάββας" επεσήμανε ότι η έγκαιρη διάγνωση, είναι κρίσιμη στην πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο. Η αποτελεσματική πρόληψη του καρκίνου όπου είναι εφικτό αποτελεί την πλέον αποδοτική πολιτική κόστους/οφέλους για την κοινωνία.

Η Μαρία Γαζούλη, Καθηγήτρια Βιολογίας - Γενετικής - Νανοϊατρικής, στο Eργαστήριο Βιολογίας, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, ανέφερε ότι η τεχνολογία τρέχει πιο γρήγορα από τα νομοθετικά πλαίσια που ρυθμίζουν τις θεραπείες, με κύριο παράδειγμα τους βιοδείκτες. Τόνισε ότι έχουν γίνει βήματα, αλλά η πορεία δεν είναι ικανοποιητική. Κλείνοντας ανέφερε ότι είναι σημαντικό ότι έχουν πλέον θεσμοθετηθεί τα Εθνικά Κέντρα Καρκίνου.