Η ψηφιακή επανάσταση που συντελείται στην Υγεία με τη συνδρομή της Τεχνητής Νοημοσύνης έχει έναν και μοναδικό στόχο: Την όσο το δυνατό πληρέστερη εξυπηρέτηση των πολιτών σε θέματα υγείας.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες και η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιεί σήμερα η κυβέρνηση για τη λύση των όποιων προβλημάτων υπάρχουν στη λειτουργία του κράτους, κάνοντας συγχρόνως την καθημερινότητα των πολιτών πιο εύκολη.
Ζητήματα που δημιουργούνται από την υπάρχουσα γραφειοκρατία ή τους αργούς ρυθμούς στους οποίους ενδεχομένως να κινούνται ακόμη κάποια κομμάτια του δημόσιου τομέα ξεπερνιούνται με την ψηφιοποίηση του κράτους που ξεκίνησε το 2019 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα σε όλα τα επίπεδα.
Την Πέμπτη, 15 Μαϊου, ο πρωθυπουργός μιλώντας στο 5ο Συνέδριο του ygeiamou.gr, στο πάνελ με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη: Η επανάσταση που αλλάζει το πρόσωπο της Υγείας» στο οποίο συμμετείχαν επίσης οι Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Υπολογιστών του ΜΙΤ και μέλος του Εργαστηρίου Πληροφορικής και Τεχνητής Νοημοσύνης του MIT, πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ελλάδα και ο Μιχάλης Μπλέτσας, Ερευνητής και Διευθυντής Πληροφορικής στο Media Lab του ΜΙΤ, Διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας, μίλησε για βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών, στελέχωση του εθνικού συστήματος Υγείας με νέο προσωπικό, αλλά και για τις εξελίξεις που έπονται, υπογραμμίζοντας ότι οι νέες τεχνολογικές εφαρμογές «δεν θα αντικαταστήσουν το γιατρό».
Ο κ. Μητσοτάκης μεταξύ άλλων και χωρίς διάθεση να καλύψει καταστάσεις, ξεκαθάρισε πως το σύστημα υγείας της χώρας μας κουβαλά πολλές παθογένειες του παρελθόντος όπως ελλείψεις προσωπικού. «Έχουμε υποχρέωση να διορθώσουμε βασικές αδυναμίες του συστήματος. Είναι σημαντικό να παρέχουμε ποιοτικές συνθήκες νοσηλείας» σημείωσε. Παράλληλα έκανε αναφορά σε περιστατικά όπου ασθενείς δεν έχουν κατάλληλες συνθήκες νοσηλείας τονίζοντας πως τέτοιες περιπτώσεις πρέπει πρώτα και κύρια να αντιμετωπιστούν.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη γίνεται μια πολύ μεγάλη ευκαιρία
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μια επανάσταση που θα τα αλλάξει όλα» εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης, «τη βλέπουμε ως μια πολύ μεγάλη ευκαιρία» παρατήρησε ο πρωθυπουργός, δίνοντας τη δυνατότητα στην Ελλάδα να προσπεράσει άλλες χώρες που είναι μπροστά μας. Τόσο στον τομέα της Υγείας και της Ψυχικής Υγείας, «προστατεύοντας τα ίδια τα δεδομένα των ασθενών».
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, «έχουμε δρομολογήσει σημαντικές επενδύσεις για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίς δεδομένα δεν μπορεί να υπάρξει, αλλά αυτά πρέπει να είναι ανώνυμα. Ξεκινώντας από το Myhealthapp μέχρι τον ολοκληρωμένο ιατρικό φάκελο».
Μεγάλες οι δυσκολίες και προκλήσεις του ΕΣΥ
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις μεγάλες δυσκολίες και προκλήσεις στο ΕΣΥ και την ανάγκη για μεγάλο άλμα στο μέλλον για ένα νέο ΕΣΥ αξιοποιώντας τεχνολογία και ΑΙ υπογραμμίζοντας πως «είναι υποχρέωση να μπορούμε να χρησιμοποιούμε την τεχνολογία», δηλαδή να «φύγουμε από το χαρτί και να πάμε σε μια ψηφιακή ανταλλαγή πληροφοριών», φέροντας ως παράδειγμα το Νοσοκομείο της Κομοτηνής, το οποίο τελεί υπό κατασκευή και επισκέφθηκε χθες.
«Αυτά είναι νοσοκομεία με εντελώς διαφορετικές διαδικασίες, όπου δεν πρόκειται να υπάρχει χαρτί» επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης και σχολίασε ακόμη πως «αυτό το οποίο με συναρπάζει είναι το επόμενο βήμα ως προς τις εφαρμογές της ΤΝ», περιγράφοντας εφαρμογές που μπορούν να βοηθήσουν τον κάθε επιστήμονα να αναλύσει τη δομή μιας πρωτεϊνης για να κάνει φαρμακευτική έρευνα, μέχρι τη δυνατότητα να «διαγνώσουμε τον καρκίνο του δέρματος».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη συνολική αναδιάταξη της Υγείας που δρομολογείται με τη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών. «Όταν μιλάμε για ΕΣΥ πολλοί σκέφτονται μόνο τα νοσοκομεία και έχουν ταυτίσει την υγεία τους μόνο με αυτά. Πολίτες πάνε στα νοσοκομεία και βλέπουν εικόνες που δεν τους ικανοποιούν και δικαίως.
Η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την Υγεία πιο ολιστικά. Να βάλουμε την πρωτοβάθμια υγεία στη συζήτηση. Με τις προληπτικές εξετάσεις. Εκεί ειδικά συντελείται μία επανάσταση, που αφορά στην ευθύνη που έχουμε απέναντι στην ίδια μας την υγεία. Στείλαμε πάνω από 1 εκατ. sms για μαστογραφίες και έκαναν πάνω από 400.000» είπε και συμπλήρωσε πως «σημασία μεγάλη πρέπει να δίνουμε και στην πρόληψη για να είμαστε καλά στο μέλλον. Τι σημαίνει ειδικά σε έναν πληθυσμό που γερνάει, υγιής γήρανση».
Σημαίνοντας ο ρόλος του γιατρού
«Δεν θα αντικαταστήσουμε ποτέ το γιατρό, όμως η δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε πολλά δεδομένα», όπως υποστήριξε ο κύριος Μητσοτάκης, «αυτό είναι μια από τις πολλές επαναστάσεις που η Τεχνητή Νοημοσύνη θα επιφέρει στο χώρο της Υγείας», όπως παρατήρησε.
Αναφορικά με την αξιοποίηση της τεχνολογίας είπε πως «δεν είμαι σίγουρος ότι δεν θα έχουμε αντίδραση στις καινοτομίες. Κάποιος μπορεί να παρακολουθεί το σάκχαρό του, ή τον ύπνο του. Αν παρακολουθούμε το πόσο αθλούμαστε. Σε όλα αυτά η πρόληψη και η πρωτοβάθμια υγεία μπορεί να βοηθήσει. Και γιατρούς στα νησιά χρειαζόμαστε, δεν θα έχεις ποτές υποκατάστατο για τον γιατρό.
Φάρμακα με drone μπορούμε να στέλνουμε, το δοκιμάζουμε ήδη στη Νάξο και τις μικρές Κυκλάδες. Υπάρχει φόβος για την τεχνολογία σήμερα. Εάν δεν εξηγούμε με απλά λόγια, όπως δεν φοβόμαστε τον τομογράφο, έτσι δεν πρέπει να φοβόμαστε την Τεχνητή Νοημοσύνη».
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να κάνει ποτέ αεροδιακομιδή», όπως είπε, αλλά «φάρμακα με drones μπορούμε να στέλνουμε, όπως ήδη το δοκιμάζουμε στη Νάξο και στις μικρές Κυκλάδες».
Έργα που υλοποιούνται
Στον τομέα της Υγείας με τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών και της τεχνητής νοημοσύνης η σημερινή κυβέρνηση έχει υλοποιήσει και συνεχίζει να υλοποιεί τα ακόλουθα:
Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής (ΕΔΙΤ): η υλοποίηση του βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Ένα έργο το οποίο ήδη λειτουργεί παραγωγικά στην 2η ΥΠΕ έχοντας υλοποιήσει μέχρι σήμερα περισσότερα από 10.000 ραντεβού τηλεϊατρικής σε 10 διαφορετικές ειδικότητες με τη συνεργασία 200 πιστοποιημένων ιατρών και νοσηλευτών του ΕΣΥ.
Επεκτείνουμε το δίκτυο τηλεϊατρικής σε όλη της χώρα με προϋπολογισμό 30 εκ. €. Η χρήση της τηλεϊατρικής στην Ελλάδα και ειδικότερα σε νησιωτικές και απομακρυσμένες αγροτικές και ορεινές δυσπρόσιτες περιοχές, αποτελεί επιβεβλημένη ρεαλιστική προσέγγιση για να επιτευχθεί η ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους.
Οι βασικοί στόχοι συνοψίζονται ως εξής:
- Ισότιμη πρόσβαση των κατοίκων και επισκεπτών των νησιών σε υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου, χωρίς τους φραγμούς που θέτουν οι γεωγραφικοί περιορισμοί
- Συνεχής εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού
- Εξοικονόμηση πόρων για το ελληνικό δημόσιο, από τον περιορισμό άσκοπων διακομιδών και άσκοπων μετακινήσεων ιατρονοσηλευτικού προσωπικού
- Δημιουργία αισθήματος ασφάλειας στους κατοίκους των νησιών
- Βελτίωση δεικτών υγείας των κατοίκων των νησιών
«Ψηφιακός Σύμβουλος Υγείας» και «Healthflix»
Τα προγράμματα πρόληψης μιας σειράς ασθενειών που έχει εφαρμόσει αυτή η κυβέρνηση έρχονται να συμπληρώσουν δύο καινοτόμες εφαρμογές, ο «Ψηφιακός Σύμβουλος Υγείας» και το «Healthflix» προϋπολογισμού 10 εκ. € με στόχο να καλύψει το σύνολο του πληθυσμού.
Με τον «Σύμβουλο Υγείας», ο πολίτης, είτε μέσα από το κινητό του είτε από ηλεκτρονικό υπολογιστή, θα μπορεί να ενημερωθεί για το ατομικό προφίλ υγείας του, τους παράγοντες κινδύνου που χρειάζεται να τροποποιήσει, τους δωρεάν τρόπους για να το πράξει όπως π.χ., οι δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, αλλά και για τα εμβόλια που χρειάζεται να κάνει ενώ ταυτόχρονα θα έχει τη δυνατότητα να κλείσει ραντεβού για να πραγματοποιήσει κάποιον έλεγχο, επιλέγοντας την περιοχή και τη δομή που τον εξυπηρετεί.
Επιπλέον, με την εφαρμογή του Healthflix, που θα διασυνδέεται με τον «Σύμβουλο Υγείας», ο πολίτης θα μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε μια βιβλιοθήκη οπτικοακουστικού υλικού υπό τη μορφή «how-to» videos σχετικά με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων όπως για παράδειγμα την άυλη συνταγογράφηση, το ηλεκτρονικό ραντεβού, την εγγραφή σε προσωπικό ιατρό, αλλά και σε θέματα υγείας όπως π.χ. την ορθή χρήση των εισπνεόμενων φαρμάκων, τη φυσική άσκηση για συγκεκριμένα νοσήματα και ηλικιακές ομάδες, κ.α.
Ψηφιακές μεταρρυθμίσεις που αναβαθμίζουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας
Καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων τα οποία θα χορηγηθούν δωρεάν στο πλαίσιο των δράσεων του προγράμματος «Σπύρος Δοξιάδης». Για παράδειγμα, προβλέπεται η δωρεάν χορήγηση wearables τα οποία παρακολουθούν ζωτικά σημεία του ασθενούς και συμβάλλουν στην πρόληψη υποτροπής σε ασθενείς με χρόνιο νόσημα.
Έτσι, έχει καλύτερη δυνατότητα ρύθμισης του χρόνιου νοσήματος του ασθενούς έγκαιρα, ώστε να μην παρουσιάσει υποτροπή και να χρειαστεί να φτάσει στο νοσοκομείο. Ακόμα όμως και σε αυτήν την περίπτωση, αυτού του είδους οι συσκευές δίνουν τη δυνατότητα στον γιατρό να μεριμνήσει ώστε ο ασθενής να φτάσει έγκαιρα και με κατάλληλη ενημέρωση των γιατρών που θα τον υποδεχτούν.
Εδώ έχουμε μια ουσιαστική αξιοποίηση της ΤΝ η οποία αξιολογεί δεδομένα και προβλέπει υποτροπή με βάση συγκεκριμένους αλγορίθμους, βελτιστοποιώντας τη φροντίδα των ανθρώπων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, οι οποίοι δε θα χρειάζεται πια να ζουν με το άγχος του τι έχουν, καθώς θα γνωρίζουν άμεσα τι τους συμβαίνει και θα λαμβάνουν άμεσα οδηγίες από τον ιατρό.
