Η χρηματιστηριακή συνεδρίαση της Τρίτης στις ΗΠΑ είχε μία αναπάντεχη αρνητική πρωταγωνίστρια, την ολλανδική ASML (ASML AMSTERDAM, ASML NASDAQ). Λέμε αναπάντεχη γιατί οι επενδυτές περίμεναν να ακούσουν το πρωί της Τετάρτης την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης, όπως ήταν προγραμματισμένο από καιρό. Τα πράγματα όμως εξελίχθηκαν διαφορετικά, αφού εξαιτίας ενός λάθους, η ανακοίνωση με τα οικονομικά αποτελέσματα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της επιχείρησης κάποια στιγμή το απόγευμα της Τρίτης, με τα χρηματιστήρια του Άμστερνταμ και της Νέας Υόρκης να βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία.
Η ανάρτηση αποσύρθηκε μόλις έγινε αντιληπτό το λάθος, για να επανέλθει λίγο αργότερα με επίσημο χαρακτήρα, κάτι που ήταν πλέον αναπόφευκτο αφού τα αποτελέσματα είχαν κάνει ήδη τον γύρο του κόσμου και οι περισσότεροι επενδυτές είχαν μείνει με ανοικτό το στόμα. Μέσα σε λίγα λεπτά από τη «διαρροή» των αποτελεσμάτων η μετοχή βρέθηκε 15% κάτω από το κλείσιμο της Δευτέρας και παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος της συνεδρίασης.
Τα νέα ήταν απογοητευτικά, κυρίως όσον αφορά στις εκτιμήσεις της διοίκησης για τη συνέχεια. Ενώ οι επενδυτές και οι χρηματιστηριακοί αναλυτές περίμεναν πως οι νέες παραγγελίες στο προηγούμενο τρίμηνο θα ήταν της τάξης των 5,39 δισεκατομμυρίων ευρώ, αυτές ανήλθαν στα 2,6 δισεκατομμύρια, δηλαδή λιγότερο από τις μισές. Επειδή το επίπεδο των παραγγελιών δίνει πάντα μία καλή εικόνα των μελλοντικών εργασιών μίας επιχείρησης, οι επενδυτές αμέσως κατάλαβαν πως πρέπει να χαμηλώσουν τις εκτιμήσεις τους για το άμεσο μέλλον της επιχείρησης. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε αμέσως και από την προσαρμογή των προβλέψεων της ίδιας της επιχείρησης για τον κύκλο εργασιών του 2025 στο εύρος των 30 - 35 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο μέσος όρος των εκτιμήσεων των χρηματιστηριακών αναλυτών ήταν στα 35,8 δισεκατομμύρια.
Η πτώση της μετοχής της ASML, η οποία κατέχει μία σχεδόν μονοπωλιακή θέση στον τομέα των λιθογραφικών συστημάτων που είναι απαραίτητα σε κάθε εργοστάσιο κατασκευής μικροεπεξεργαστών, παρέσυρε άμεσα τις μετοχές των άλλων επιχειρήσεων που εξοπλίζουν αυτά τα εργοστάσια με άλλα μηχανήματα. Οι μετοχές της Applied Materials (AMAT NASDAQ) και της Lam Research (LRCX NASDAQ) έχασαν από περίπου 11% η κάθε μία, ενώ αυτή της KLA Tencore (KLAC NASDAQ) σημείωσε τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση της για την τελευταία δεκαετία, χάνοντας σχεδόν 15%.
Τα νέα από τον ολλανδικό κολοσσό επηρέασαν άμεσα όλο τον κλάδο των μικροεπεξεργαστών, αφού οι επενδυτές πιθανότατα σκέφθηκαν πως η μείωση των νέων παραγγελιών δείχνει πως όλος ο κλάδος δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το άμεσο μέλλον. Οι μετοχές των εταιρειών που είτε σχεδιάζουν είτε παράγουν microchips, όπως η AMD (AMD NASDAQ), Intel (INTC NASDAQ), Micron Technologies (MU NASDAQ), Broadcom (AVGO NASDAQ), Arm (ARM NASDAQ), σημείωσαν όλες αξιόλογη πτώση, από 2,50% μέχρι και 6,50%.
Εκτός όμως από όλες αυτές, μεγάλη πτώση κατά 4,69% σημείωσε και η Nvidia (NVDA NASDAQ), η ομολογουμένως πιο επιτυχημένη και πιο σημαντική εταιρεία του κλάδου τα τελευταία χρόνια, καθώς οδηγεί την κούρσα των μικροεπεξεργαστών που χρησιμοποιούνται από τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό σημαίνει πως οι επενδυτές εκτίμησαν πως το παραπάτημα της ASML οφείλεται εν μέρει και σε κάποια αδυναμία από την πλευρά της Nvidia. Είναι όμως έτσι ή οι επενδυτές βιάστηκαν να πουλήσουν πριν σκεφθούν καλά, παρασυρόμενοι από το γεγονός πως η μετοχή της εταιρείας έχει σημειώσει τεράστια κέρδη;
Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα θα προσπαθήσουμε, με τη βοήθεια του Barron’s, του Bloomberg, του Reuters και του Reuters Breakingviews, να εντοπίσουμε την ουσία των προβλημάτων της ASML (ίσως η λέξη προβλήματα να έπρεπε να είναι εντός εισαγωγικών γιατί η εταιρεία χαίρει άκρας υγείας). Ξεκινάμε από την Κίνα, από την οποία προέρχεται ένα μεγάλο ποσοστό των πωλήσεων της επιχείρησης, ποσοστό το οποίο τους τελευταίους μήνες είναι αυξημένο καθώς πολλοί Κινέζοι πελάτες θέλουν να αγοράσουν τις λιθογραφικές μηχανές της εταιρείας πριν τους το απαγορεύσουν οι αμερικανικές αρχές.
Στο Bloomberg διαβάσαμε πως το 47% των πωλήσεων του τελευταίου τριμήνου αφορούσαν πελάτες από την Κίνα. Όπως επιβεβαίωσε και η διοίκηση της επιχείρησης, οι πωλήσεις αυτές θα μειωθούν σταδιακά και θα επιστρέψουν σε αρκετά πιο χαμηλά επίπεδα. Ένα δεύτερο ζήτημα είναι πως η ανάκαμψη σε κάποιους τομείς της βιομηχανίας μικροεπεξεργαστών είναι πιο αδύναμη από όσο ανέμενε η ASML, πράγμα που «μεταφράζεται» σε λιγότερες παραγγελίες.
Δύο τομείς που παρουσιάζουν αυτό το πρόβλημα είναι αυτοί των smartphones και των ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι οποίοι κατά το Reuters Breakingviews είναι «υπεύθυνοι» για περίπου το 40% του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων που πωλούν εξοπλισμό στα εργοστάσια microchips. Ένας τρίτος λόγος για τη μείωση των παραγγελιών έχει σχέση με το γεγονός πως αυτή την εποχή τα εργοστάσια microchips δουλεύουν παγκοσμίως κατά μέσο όρο στο 81% της παραγωγικής τους δυναμικότητας, σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στον Max Cherney και τον Stephen Nellis του Reuters.
Κατά τους ειδικούς αυτούς, οι βιομηχανίες μικροεπεξεργαστών νιώθουν την ανάγκη να κάνουν περισσότερες παραγγελίες όταν τα εργοστάσια δουλεύουν κοντά στο 95% της παραγωγικής τους δυναμικότητας ή και παραπάνω. Κάτι ακόμα που είδαμε στο άρθρο του Reuters είναι πως αρκετές βιομηχανίες έχουν αρχίσει να αναζητούν τρόπους να εκμεταλλευθούν καλύτερα τις λιθογραφικές μηχανές της ASML έτσι ώστε να χρειάζονται λιγότερες για τα εργοστάσιά τους, κάτι πολύ λογικό καθώς η κάθε μία από αυτές κοστίζει πάνω από 150 εκατομμύρια δολάρια.
Μετά από όλα αυτά, το ερώτημα είναι αν υπάρχει κάτι και από τη μεριά της Nvidia που να έχει παίξει ρόλο στα «κακά νέα» της ASML. Η Karen Kwok του Reuters Breakingviews επισήμανε πως τα microchips που σχεδιάζει η Nvidia και κατασκευάζουν άλλες βιομηχανίες για λογαριασμό της, είναι «υπεύθυνα» για το 5% περίπου των παραγγελιών για εξοπλισμό εργοστασίων microchips παγκοσμίως, κάτι που σημαίνει πως ακόμα και αν δεν πήγαιναν καλά οι δουλειές της Nvidia, θα υπήρχε πολύ μικρή επίδραση στην ASML.
Όπως όμως μας θύμισε ο γνωστός μας Tae Kim του Barron’s, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η ζήτηση για τα προϊόντα της επιχείρησης είναι μεγαλύτερη από ποτέ και οι πελάτες έχουν μπει στη σειρά προσπαθώντας να δώσουν όσο πιο γρήγορα τις παραγγελίες τους για τα νέα συστήματα Blackwell που αναμένεται σύντομα να κυκλοφορήσουν εμπορικά. Ο Kim επισήμανε τις πρόσφατες δηλώσεις της διοίκησης της Nvidia σχετικά με το ότι η ζήτηση είναι κυριολεκτικά άνευ προηγουμένου και πως όλη η παραγωγή των επόμενων 12 μηνών έχει προπωληθεί.
Αν λάβουμε υπόψη μας και το γεγονός πως η τιμή πώλησης των νέων microchips που βασίζονται στη σειρά Blackwell είναι πολύ παραπάνω από αυτή των προηγούμενων συστημάτων, όπως και τα περιθώρια κέρδους της Nvidia, πρέπει να συμπεράνουμε πως τα προχθεσινά νέα της ASML στην πραγματικότητα δεν «αγγίζουν» την Nvidia. Η ζήτηση για τα προϊόντα της που καταλήγουν στα data centers που υποστηρίζουν τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης είναι πολύ μεγάλη και για όσο ισχύει αυτό, η εταιρεία θα εξακολουθεί να έχει εξαιρετικά οικονομικά αποτελέσματα. Αν κινδυνεύουν από κάτι οι μέτοχοι της Nvidia δεν είναι οι μειωμένες παραγγελίες για λιθογραφικές μηχανές αλλά η οποιαδήποτε ένδειξη για μείωση της ζήτησης στο τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
