Ουκρανία: Μπορούμε να είμαστε ουδέτεροι;

Στην τελευταία έρευνα της εταιρείας Public Issue για τις στάσεις και τις αντιλήψεις της κοινής γνώμης απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία [Public Issue, Πολιτικό Βαρόμετρο 185, Μάρτιος 2022] αξίζει να σταθούμε στο εύρημα που αφορά το πως αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη το συμφέρον της χώρας στη σύγκρουση.

65% πιστεύουν ότι η χώρα πρέπει να κρατήσει ουδέτερη στάση
26% να πάρει το μέρος της Ουκρανίας
6% δεν έχει γνώμη ενώ μόλις το 3% είναι υπέρ της Ρωσίας.

Την ίδια στιγμή το 71% δηλώνει πως η χώρα μας έπρεπε να καταδικάσει την εισβολή ενώ το 56% έπρεπε να συμμετέχει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Το 68% είναι δυσαρεστημένο από τη στάση που κρατάει η κυβέρνηση ενώ ικανοποιημένο είναι μόλις το 29% μια αναλογία που μας θύμισε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος του 2015...

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό που οι Έλληνες μιας χώρας με την πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας προκρίνουν την ουδετερότητα όταν το σταθερό και διαχρονικό παράπονο της ελληνικής κοινής γνώμης είναι ότι οι εταίροι μας «δεν μας καταλαβαίνουν» και τηρούν σταθερά πολιτικές ουδετερότητας τόσο απέναντι στην Τουρκία όσο και απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία.

Εδώ και δεκαετίες γκρινιάζουμε και έχουμε δίκιο που «οι ξένοι» κρατούν ουδέτερη στάση και δεν παίρνουν θέση στα θέματα που έχουμε καταφανώς δίκιο και τώρα εμείς απέναντι σε μια απίστευτου θράσους εισβολή ενός δικτάτορα που σκοτώνει γυναικόπαιδα ή τα απαγάγει και τα οδηγεί σε άγνωστη περιοχή στη Ρωσία, δηλώνουμε ουδέτεροι! Μάλιστα, την ώρα που πληκτρολογούμε αυτές τις λέξεις βρίσκονται θαμμένοι ζωντανοί εκατοντάδες Ουκρανοί κάτω από τα ερείπια του θεάτρου της Μαριούπολης, μιας ισοπεδωμένης, πλέον, πόλης που ζει ελληνική ομογένεια. Πώς μπορούμε να είμαστε ουδέτεροι;

Είτε το κοιτάξουμε από τα δεξιά είτε από τα αριστερά δεν βρίσκουμε ούτε ένα επιχείρημα που να δικαιολογεί την ουδετερότητα εκτός από τον φιλοπουτινισμό που όμως δεν δηλώνεται στην ίδια έρευνα.

Επειδή έχουμε καλή μνήμη, θυμόμαστε δημοσιεύματα του Τύπου τη δεκαετία του '90, όταν διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία και βρεθήκαμε με την τότε ΠΓΔΜ να αυτοαποκαλείται «Μακεδονία», να καταγράφουν τη δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων για τους Έλληνες και ειδικά για τον τότε ΥΠΕΞ Αντώνη Σαμαρά που επέμενε για το όνομα. «Ρωτάς τους Έλληνες τι ώρα είναι και αρχίζουν να σου εξηγούν πως λειτουργεί το ρολόι», δήλωναν, ενοχλημένοι, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκείνης της εποχής.

Σήμερα έκπληκτοι βλέπουμε στην τηλεόραση ανθρώπους  που ξέρουν από πρώτο χέρι τις σημαίνει «ουδετερότητα» να δηλώνουν μεν τον αποτροπιασμό τους, κάπως θεατρικά δηλαδή όχι και τόσο πειστικά, για την εισβολή αλλά σε κάθε δεύτερη κουβέντα τους να λένε ότι ο Ζελένσκι κρατάει τους αμάχους ως ασπίδες, στην πραγματικότητα ως ομήρους και ότι οι Ουκρανοί κάνουν κι εκείνοι προπαγάνδα με τον ίδιο τρόπο που την κάνουν και οι Ρώσοι.

Κοντά σε αυτούς και κάποιοι ακόμα, λιγότεροι βέβαια που θέλουν να εμφανιστούν «υποψιασμένοι» και «ψαγμένοι» και επιδίδονται σ' ένα μηδενιστικό σχολιασμό της κατάστασης αναπαράγοντας κοινοτοπίες για τη φύση των διεθνών σχέσεων, τον κυνισμό και την υποκρισία της διεθνούς πολιτικής και τον κυνισμό της Δύσης. 

Ούτε πιο ψαγμένοι είναι ούτε πιο υποψιασμένοι από όλους εμάς που έχουμε φρίξει με αυτά που βλέπουμε στις οθόνες μας. Αντιθέτως, δείχνουν ανόητοι και ρηχοί.

Παρόλα αυτά δεν θα σπεύσουμε να καταδικάσουμε τη στάση της πλειοψηφίας γιατί υπάρχει άλλο ένα εύρημα στην ίδια έρευνα που θεωρούμε άξιο σχολιασμού και είναι η τελευταία ερώτηση που αφορά τις επιπτώσεις που θα έχει ο πόλεμος της Ουκρανίας στην Ελλάδα: Το 81% πιστεύει ότι οι επιπτώσεις που θα έχει ο πόλεμος της Ουκρανίας στην Ελλάδα θα είναι μεγάλες. 

Έτσι ακριβώς είναι και τις επιπτώσεις αυτές τις ζούμε ήδη. 

Η κυβέρνηση όμως οφείλει να εξηγήσει στους πολίτες ότι οι επιπτώσεις αφενός δεν σχετίζονται με τη στάση που έχει κρατήσει η χώρα μας και αφετέρου ότι εάν κρατούσαμε διαφορετική στάση τότε έπρεπε να θεωρούμε τη χώρα ξεγραμμένη από τους συμμάχους της γιατί πρώτοι εμείς θα είχαμε νομιμοποιήσει την επεκτατική ρητορική της Τουρκίας.

Ο πόλεμος και η ακρίβεια που έφερε έπεσαν στα κεφάλια μας σαν κεραμίδα μετά από τη μακροχρόνια και ψυχοφθόρα ταλαιπωρία της πανδημίας. Είναι επόμενο να καταγράφεται μια μεγάλη δυσφορία. Η κατάσταση όμως πρέπει να εξηγείται με υπομονή, σε καθημερινή βάση.

Η Ελλάδα δεν μπορεί να νομιμοποιήσει την επεκτατική ρητορική της Τουρκίας ενώ σε ηθική βάση, η ιστορία της, απλώς της απαγορεύει να στοιχηθεί με το άδικο.

Πήραμε θέση υπέρ της Ουκρανίας γιατί αυτό ήταν το σωστό και γιατί αυτό υπηρετεί τα εθνικά μας δίκαια.