Ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ορίζει το πώς, πού και πότε θα χτυπήσει το Ιράν και ο δίκτυο τρομοκρατίας που έχει σπείρει το θεοκρατικό καθεστώς στη Μέση Ανατολή
Στο «κόκκινο» η Μέση Ανατολή εν αναμονή χτυπήματος του Ιράν
AP Photo/Vahid Salemi
AP Photo/Vahid Salemi
Ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ορίζει το πώς, πού και πότε θα χτυπήσει το Ιράν και ο δίκτυο τρομοκρατίας που έχει σπείρει το θεοκρατικό καθεστώς στη Μέση Ανατολή

Στο «κόκκινο» η Μέση Ανατολή εν αναμονή χτυπήματος του Ιράν

Σε κατάσταση ύψιστης επιφυλακής και στρατιωτικής ετοιμότητας το Ισραήλ, και η δύναμη πυρός των Ηνωμένων Πολιτειών «παρούσα» στη Μέση Ανατολή. Άγνωστη η χρονική στιγμή και η έκταση της ιρανικής «απάντησης», αλλά δείχνει να πλησιάζει και αυτή τη φορά πιθανώς θα είναι συντονισμένη με τη Χεζμπολάχ. Το Πεντάγωνο προετοιμάζεται ταυτόχρονα για το ενδεχόμενο ομάδες υποστηριζόμενες από την Τεχεράνη, συμπεριλαμβανομένων των Χούθι στην Υεμένη και της Χεζμπολάχ Καταΐμπ στο Ιράκ, να στοχεύσουν αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή στο πλαίσιο «αντιποίνων» για την εξόντωση του Ισμαήλ Χανίγια επί ιρανικού εδάφους και του Φουάντ Σουκρ στη Βηρυτό.

Οι Ισραηλινοί πολίτες έχουν κληθεί να εφοδιαστούν με προμήθειες σε τρόφιμα και νερό, και να είναι έτοιμοι να σπεύσουν άμεσα στα καταφύγια των κατοικιών τους. Ιατρικό προσωπικό έχει πραγματοποιήσεις ασκήσεις επί σχεδίων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση ενός πολέμου πλήρους κλίμακας. Ιατρικά κέντρα στο βόρειο Ισραήλ προετοιμάστηκαν για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να μεταφέρουν ασθενείς σε προστατευμένους υπόγειους θαλάμους. Όλες οι δομές και οι υπηρεσίες βρίσκονται σε επιφυλακή.

Διεθνείς αεροπορικές εταιρείες αναστέλλουν τις πτήσεις προς Ισραήλ και Λίβανο, και χιλιάδες Ισραηλινοί αναζητούν πτήσεις επαναπατρισμού. Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Γαλλία, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία είναι μεταξύ των χωρών που καλούν την ίδια στιγμή τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τον Λίβανο το ταχύτερο δυνατόν. Η πρεσβεία των ΗΠΑ στον Λίβανο κάλεσε τους Αμερικανούς υπήκοους «να κλείσουν οποιοδήποτε διαθέσιμο εισιτήριο». Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ντέιβιντ Λάμι, απευθύνθηκε στους Βρετανούς πολίτες, λέγοντας «φύγετε τώρα».

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών έχει ενεργοποιήσει την τηλεφωνική γραμμή εκτάκτου ανάγκης 210 3681017 (Κρυπτογραφική Υπηρεσία) για την παροχή προξενικής αρωγής σε Έλληνες πολίτες σχετικά με την κατάσταση στον Λίβανο. Σε ισχύ παραμένει η από την 29η Ιουλίου σύσταση αποφυγής επισκέψεων και αναχώρησης επισκεπτών από τη χώρα, καθώς και η από την 15η Οκτωβρίου 2023 σύσταση σχετικά με την αποφυγή επισκέψεων στο Ισραήλ, τα Παλαιστινιακά Εδάφη και το Ιράν.

Το πεδίο είναι ξανά αχαρτογράφητο, οι ώρες κρίσιμες και ο κίνδυνος γενικευμένης ανάφλεξης υπαρκτός. Ο στρατηγός Μάικλ Κουρίλα, επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (CENTCOM), βρίσκεται στο Τελ Αβίβ σε προγραμματισμένη μεν επίσκεψη, που υπό τα νέα δεδομένα προσλαμβάνει σαφώς άλλο χαρακτήρα και και εστιάζει στο συντονισμό με την ισραηλινή στρατιωτική ηγεσία και στην κινητοποίηση του ίδιου διεθνούς και περιφερειακού συνασπισμού που έδρασε όταν 300 drones και πύραυλοι εκτοξεύονταν κατά του Ισραήλ από την ιρανική επικράτεια την 13η Απριλίου.

Αμερικανοί αξιωματούχοι αναμένουν ότι η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν θα ακολουθήσει το ίδιο «εγχειρίδιο», αλλά ενδεχομένως σε μεγαλύτερη κλίμακα και πιθανότατα συνδυαστικά με την Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Δεν υπάρχουν εκτιμήσεις εάν το Ιράν και η Χεζμπολάχ θα πραγματοποιήσουν συντονισμένη επίθεση ή θα ενεργήσουν χωριστά. Στην κηδεία του Φουάντ Σουκρ, που σκοτώθηκε από το ισραηλινό χτύπημα στη Βηρυτό, ο αρχηγός της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, δήλωσε ότι «η απάντηση θα έρθει είτε κλιμακωτά, είτε ταυτόχρονα», και ότι η αντίδραση του Ισραήλ θα καθορίσει εάν ο πόλεμος κλιμακωθεί. 

Ο Μάικλ Κουρίλα πρόκειται να επισκεφθεί χώρες του Κόλπου και το Αμμάν, σταθμό-κλειδί. Η Ιορδανία διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην απόκρουση της ιρανικής επίθεσης του Απριλίου, αναχαιτίζοντας η ίδια drones και επιτρέποντας επίσης σε αμερικανικά και ισραηλινά μαχητικά να χρησιμοποιήσουν τον εναέριο χώρο της. Ο Ιορδανός υπουργός Εξωτερικών, Αϊμάν Σαφάντι, πραγματοποίησε χθες μια σπάνια, και πιθανότατα εκ προοιμίου καταδικασμένη σε αποτυχία, επίσκεψη στην Τεχεράνη σε μία ύστατη διπλωματική προσπάθεια να την «φρενάρει». Ο σύμμαχος της Δύσης με μεγάλο παλαιστινιακό πληθυσμό κάνει δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας, καθώς πιέζεται στο εσωτερικό να διακόψει τις σχέσεις με το Τελ Αβίβ και να μην προσφέρει ανάλογη στήριξη.

Όταν για πρώτη φορά πέρασε την «κόκκινη γραμμή», το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν είχε «τηλεγραφήσει» το χτύπημα εκ των προτέρων, δίνοντας στο αμερικανικό Πεντάγωνο επαρκή χρόνο για συντονισμό. Διοικητές των ΗΠΑ διαπραγματεύονταν την πρόσβαση στον εναέριο χώρο τρίτων χωρών για μαχητικά αεροσκάφη και συντόνιζαν τις συστοιχίες αεράμυνας στο έδαφος για να βοηθήσουν στην υπεράσπιση του Ισραήλ. Δεν είναι σαφές κατά τους αναλυτές εάν το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του θα έχουν τόσο πολύ χρόνο για να προετοιμαστούν για οποιονδήποτε νέο βαρύ γύρο ιρανικών πληγμάτων. Αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ που εδρεύουν στην Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία «συντονίστηκαν» με μαχητικά της γαλλικής, της ιορδανικής και της βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας για την κατάρριψη περισσότερων από 80 μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Χάρη στο ισχυρό σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ και με τη βοήθεια της συμμαχίας που τέθηκε εν δράσει οι πύραυλοι και τα drones εξουδετερώθηκαν σε ποσοστό 99%.

Στην εξίσωση, ωστόσο, τώρα μπαίνει μία ταυτόχρονη επίθεση της Χεζμπολάχ -μία επίθεση που θα μπορούσε να προέλθει από πολλές πλευρές ταυτόχρονα. Παρόλο που η Χεζμπολάχ έχει εκτοξεύσει χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους κατά του βόρειου Ισραήλ από τις τις 8 Οκτωβρίου και το Ισραήλ έχει ανταποδώσει με τη σειρά του, η σύγκρουση κινούνταν μεν σε μία ισορροπία τρόμου, αλλά το βόρειο μέτωπο δεν είχε αναφλεγεί.

Καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει δείξει, μέχρι στιγμής, πρόθεση να κλιμακώσει σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Αλλά μένει να διαφανεί πώς θα κινηθούν τώρα η Χεζμπολάχ και ο «χορηγός» της. Σε αντίθεση με τη Χαμάς, η Χεζμπολάχ, ο ισχυρότερος πληρεξούσιος του Ιράν, διαθέτει ένα εξελιγμένο οπλοστάσιο μη επανδρωμένων αεροσκαφών και κατευθυνόμενων πυραύλων ακριβείας που, σύμφωνα με αναλυτές, θα μπορούσε να «υπερφορτώσει» την ισραηλινή αεράμυνα, και δη αν η επίθεση είναι ταυτόχρονη με εκείνη του Ιράν. Η ισραηλινή στρατιωτική απάντηση σε μια τέτοιας κλίμακας επίθεση θα ήταν καταστροφική για τον Λίβανο.

Η ιρανική επίθεση του Απριλίου στόχευσε κυρίως ισραηλινή αεροπορική βάση στα νότια της χώρας. Σήμερα, υπάρχουν φόβοι ότι μία νέα επίθεση θα μπορούσε να πλήξει μη στρατιωτικούς στόχους και κρίσιμες υποδομές. Χωριά και πόλεις των βόρειων συνόρων του Ισραήλ βρίσκονται απευθείας στη γραμμή πυρός, ιδίως από τους πυραύλους της Χεζμπολάχ. Εξήντα χιλιάδες είναι οι εσωτερικά εκτοπισμένοι στο Ισραήλ και 100.000 στον Λίβανο. Η αντιπροσωπεία του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη προειδοποίησε χθες ότι η Χεζμπολάχ αναμένεται να χτυπήσει «βαθιά» στο Ισραήλ και «να μην περιοριστεί σε στρατιωτικούς στόχους».

Για την άμυνα του Ισραήλ, και σε μία κίνηση αποτροπής, τις τελευταίες ώρες έχει γίνει ίσως η μεγαλύτερη μετακίνηση αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή από τις πρώτες ημέρες του πολέμου στη Γάζα. Πρόσθετα καταδρομικά και αντιτορπιλικά του Πολεμικού Ναυτικού που μπορούν να καταρρίψουν βαλλιστικούς πυραύλους βρίσκονται στην περιοχή, με τις ΗΠΑ να στέλνουν επίσης μία επιπλέον μοίρα μαχητικών F-22. Το αεροπλανοφόρο «Abraham Lincoln» κατέπλευσε από τον ανατολικό Ειρηνικό στα Στενά του Ορμούζ, σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τις ακτές του, προκειμένου να αντικαταστήσει σε δύο εβδομάδες το «Theodore Roosevelt» στον Κόλπο του Ομάν.

Εξίσου ισχυρή ήταν η ενίσχυση δυνάμεων τον Απρίλιο, τη δεδομένη στιγμή ωστόσο προβάλλει το φάσμα μία συνδυασμένης επίθεσης Ιράν και Χεζμπολάχ, μένει να διαφανεί εάν θα… συνδράμουν και οι Χούθι, αλλά και η Καταΐμπ Χεζμπολάχ στο Ιράκ με πιθανές επιθέσεις κατά αμερικανικών δυνάμεων.

Το προηγούμενο 24ωρο η δύναμη της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ κατέρριψε έναν πύραυλο και έναν εκτοξευτή πυραύλων των Χούθι σε περιοχή της Υεμένης που ελέγχεται από το έτερο «πιόνι» τρομοκρατίας του Ιράν. Οι Χούθι, εν τω μεταξύ, ανακοίνωσαν ότι στοχοποίησαν το εμπορικό πλοίο MV Groton στον Κόλπο του Άντεν, ενώ επιβεβαίωσαν την κατάρριψη αμερικανικού μη επανδρωμένου MQ-9 πάνω από την επαρχία Σάαντα στα βόρεια της Υεμένης. Οι επιθέσεις αυτές είναι οι πρώτες, για τις οποίες αναλαμβάνουν την ευθύνη οι Χούθι, μετά από την αεροπορική επίθεση αντιποίνων του Ισραήλ στο λιμάνι της Χοντέιντα στις 20 Ιουλίου.

Η ενίσχυση των αμερικανικών δυνάμεων είναι μία ισχυρή προειδοποίηση προς τις περιφερειακές τρομοκρατικές ομάδες να μην επεκτείνουν τις μάχες. Ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Φίνερ, δήλωσε χθες ότι οι ΗΠΑ και το Ισραήλ προετοιμάζονται για «κάθε ενδεχόμενο», σημείωσε ωστόσο ότι ζητούμενο είναι η αποκλιμάκωση και επείγει η επίτευξη συμφωνίας για εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία ωστόσο υπό τα νέα δεδομένα, και παρά τις αμερικανικές διπλωματικές προσπάθειες, έχει μπει στον «πάγο».

Εν μέσω όλων, μία επίθεση με μαχαίρι στο Ισραήλ που επαναφέρει μνήμες από συνεχή ανάλογα περιστατικά του παρελθόντος και γεννά νέους φόβους. Δύο Ισραηλινοί πολίτες έχασαν τη ζωή τους και δύο τραυματίστηκαν στο Χολόν, έξω από το Τελ Αβίβ, με δράστη Παλαιστίνιο κάτοικο της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης που εξουδετερώθηκε από την ισραηλινή αστυνομία.