(Φωτ.: Υπάρχουν ένα σωρό τομείς που θα υποφέρουν τα μάλα από μια βρετανική αποχώρηση –όσο κι αν εκνευρίζει ο κ. David Cameron (κι ο εκάστοτε Βρετανός πρωθυπουργός) τους συναδέλφους του στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια.)
Της Ειρήνης Καρανασοπούλου
Η έως τώρα ανάλυση και δημοσιογραφία έχει επικεντρωθεί πρωτίστως στα «συν» και «πλην» για τη Βρετανία εφόσον επιλέξει το Brexit –ή την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και ορθώς –οι Βρετανοί είναι που καλούνται να αποφασίσουν, αυτοί θα πάνε στις κάλπες στις 23 Ιουνίου.
Ωστόσο, θα ήταν μέγα λάθος να πιστέψει κανείς πως η αποχώρηση ή μη της Βρετανίας είναι απολύτως αδιάφορη για την υπόλοιπη Ευρώπη. Ενδεχομένως για αυτό κι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk, «έσπασε» την αυστηρή ουδετερότητα και χθες παρενέβη στα βρετανικά πράγματα, επικρίνοντας τον επικεφαλής της εκστρατείας αποχώρησης, Μπόρις Τζόνσον, επειδή συνέκρινε την Ε.Ε. με τον Hitler. Και τον είπε –δικαίως– αμνήμωνα.
Οι μόνοι στην Ε.Ε. που λένε –κι αυτό ψιθυριστά– πως θα ήταν καλύτερα να φύγει η Βρετανία είναι αυτοί που οραματίζονται την επιστροφή της Ευρώπης σε έναν μικρό, κλειστό, πυρήνα, όπου όλοι θα είναι ίδιοι με όλους. Ομως, το ποτάμι της Ιστορίας δε γυρίζει πίσω, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης κανένα συμφέρον δεν ικανοποιείται από κάτι τέτοιο κι η επιχειρηματολογία θυμίζει σε πολλά τους «ελιτίστες» που εκόντες άκοντες έχουν βρεθεί με τη μεριά του Brexit.
Ασήμαντη απώλεια; Αμφίβολο
Από κει και πέρα, υπάρχουν ένα σωρό τομείς που θα υποφέρουν τα μάλα από μια βρετανική αποχώρηση –όσο κι αν εκνευρίζει ο κ. David Cameron (κι ο εκάστοτε Βρετανός πρωθυπουργός) τους συναδέλφους του στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια.
Στο οικονομικό πεδίο, όπως είθισται να συμβαίνει, μπορεί κανείς να βρει υπέρμαχους και των δυο όψεων –αυτούς που λένε ότι η Ε.Ε. θα ωφεληθεί κι αυτούς που λένε ότι η Ε.Ε. θα ζημιωθεί. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα έχουμε να κάνουμε με την αποχώρηση της δεύτερης σε μέγεθος οικονομίας της Ευρώπης, που είναι ταυτοχρόνως κι η «φιλελεύθερη γέφυρα» με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ασήμαντη απώλεια; Αμφίβολο.
Τα πράγματα είναι λίγο πιο καθαρά στην περίπτωση της Ενιαίας Εσωτερικής Αγοράς –μιας πολιτικής που έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί στην Ε.Ε. προς όφελος όλων. Εάν εφαρμοσθεί ένα Brexit, θα χαθεί ταυτοχρόνως μια μεγάλη αγορά αλλά κι ένας εξαγωγέας. Ειδικά οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες –που φυσικά θα πιέσουν πάραυτα για μια ειδική συμφωνία με την εκτός Ε.Ε. Βρετανία– δεν πρόκειται να κάνουν πάρτυ.
Εξωτερική πολιτική και τρομοκρατία
Και κάπως έτσι ερχόμαστε σε θέματα ασφάλειας, πολιτικής, συσχετισμών κλπ. Πώς, λόγου χάρη, θα κάνει εξωτερική πολιτική η Ε.Ε., όταν ένας από τους παραδοσιακούς διεθνείς παίκτες της στον τομέα αυτό θα είναι απών; Η Γερμανία μόλις πρόσφατα ξεπέρασε το ταμπού της κι αρθρώνει λόγο στην εξωτερική πολιτική –ενώ διατηρεί ακόμη τα εμπόδια περί αποστολής στρατευμάτων κλπ. Η «γέφυρα» με το ΝΑΤΟ θα εξασθενίσει περαιτέρω. Η συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας –που μόλις ξεκινά– θα χάσει το βασικώτερο πυλώνα της (διότι ουδείς αμφισβητεί την τεχνογνωσία των Άγγλων στο θέμα).
(Αν)ισορροπίες
Κι επίσης, θα διαταραχθούν –περαιτέρω– οι ισορροπίες μεταξύ των κρατών μελών. Οι χώρες που δεν είναι μέλη του ευρώ θα χάσουν το μεγαλύτερό τους σύμμαχο. Η Γερμανία, αφού είδε και τη Γαλλία να αποδυναμώνεται από τα εσωτερικά της προβλήματα, θα χάσει άλλον έναν κορυφαίο συνομιλητή. Η κεντροδεξιά, πάλι, που ουσιαστικά ήταν μέχρι τώρα στην κορυφή των κέντρων λήψης αποφάσεων, θα βρεθεί σε αναντιστοιχία με τις χώρες, μετά τα συμβαίνοντα σε Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιταλία –εντείνοντας μια εικόνα σχίσματος Βορρά/Νότου.
Κι αν λάβουμε υπόψη ότι αυτό το θεωρητικό Brexit θα πραγματοποιηθεί σε μια κακή συγκυρία για την Ε.Ε. –με την κορύφωση του μεταναστευτικού ζητήματος, με την απρόβλεπτη Τουρκία, με τη στασιμότητα στην οικονομία της ευρωζώνης, με την ενδυνάμωση ακραίων κομμάτων–, μπορούμε να αντιληφθούμε πώς εν ριπή οφθαλμού η Ευρώπη αίφνης μπορεί να μην είναι καθόλου η δύναμη εκείνη που ήταν τις τελευταίες δεκαετίες μετά τον ερχόμενο Ιούνιο.
Αυτά, βέβαια, μάλλον δεν ενδιαφέρουν τους Βρετανούς ψηφοφόρους –αλλά εξηγούν γιατί στις Βρυξέλες άπαντες είναι με κομμένη την ανάσα: «παίζεται το μαγαζί μας», όπως λένε οι κυνικοί...
