Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Η ολοκλήρωση της συνεδρίασης της FED αυτή την εβδομάδα ενίσχυσε τις ανησυχίες των επενδυτών οδηγώντας τα διεθνή χρηματιστήρια σε νέες απώλειες. Το κλίμα αβεβαιότητας έως και το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος θα διατηρείται, με τις συνέπειες της επικράτησης του «ΌΧΙ» να δείχνουν πιο σοβαρές από όσο μπορούν να υπολογιστούν.
Κι αυτό γιατί η διατήρηση των αμερικανικών επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα επηρεάστηκε από το βρετανικό δημοψήφισμα, όπως ισχυρίστηκε στη συνέντευξη τύπου η πρόεδρος της FED. Για πιο λόγο όμως η νούμερο ένα οικονομία στον κόσμο να επηρεάζεται από ένα εκλογικό αποτέλεσμα σε μία ξένη χώρα, ενώ σύμφωνα με τη δήλωση της κ. Yellen οι προοπτικές για την αμερικανική οικονομία παραμένουν ανοδικές;
Σαφώς και μία έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα επηρεάσει έως ένα βαθμό κι έως ένα χρονικό διάστημα την ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, αλλά μέχρι εκεί. Η FED δείχνει να τρομάζει μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για ποιο λόγο όμως; Μήπως η εικόνα που δείχνει η αμερικανική οικονομία δεν είναι η πραγματική, και η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων είναι ένας αποπροσανατολισμός των αγορών από πλευράς FED;
Φυσικά και δεν πρόκειται να υιοθετήσουμε θεωρίες συνωμοσίας, αλλά να βασιστούμε πάνω σε αποδείξεις για την πραγματική κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας. Τι θα λέγατε εάν σας έλεγε κάποιος ότι αμερικανική οικονομία έχει 55% πιθανότητες να εισέλθει σε ύφεση τους επόμενους δώδεκα μήνες; Ίσως και να τον περνούσατε για αφελή ίσως κι όχι. Η ουσία όμως είναι ότι οι πιθανότητες είναι μεγάλες για την πρώτη οικονομία του κόσμου και θα πρέπει να τύχουν την ανάλογη προσοχή.
Τη εβδομάδα που μας πέρασε δημοσιεύτηκε από την Deutsche Bank βάση ενός μοντέλου που χρησιμοποιεί και που διαχειρίζεται ο αναλυτής της κ. Steven Zeng, ότι η αμερικανική οικονομία έχει πιθανότητες 55% να εισέλθει σε ύφεση (βλ. γράφημα παρακάτω). Η λειτουργία του μοντέλου της τράπεζας βασίζεται στον υπολογισμό της διαφοράς των αποδόσεων μεταξύ του αμερικανικού δεκαετούς και διετούς ομολόγου. Η τρέχουσα διαφορά μεταξύ των δύο βρίσκεται πιο κοντά από ότι το 2007, με το μοντέλο της τράπεζας να προβλέπει ύφεση τους επόμενους δώδεκα μήνες για την οικονομία των ΗΠΑ.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Κάποιος δύσπιστος ίσως απέδιδε την πρόβλεψη αυτή της Deutsche Bank στον άτυπο πόλεμο που έχει ξεσπάσει μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας (βλ. Volkswagen, Deutsche Bank). Όπως όμως θα διαπιστώσουμε στο παρακάτω γράφημα, η αμερικανική οικονομία όποτε βρέθηκε σε ύφεση ή έστω επιβράδυνσης αυτής, η διαφορά των αποδόσεων μεταξύ δεκαετούς και διετούς ομολόγου ήταν η μικρότερη.
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Όπως παρατηρούμε, στον πρώτο κύκλο, η ύφεση για την αμερικανική οικονομία το 1982 ήταν -1,3%, ενώ η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς 13,87% και του διετούς στο 14,04%. Επίσης, η ύφεση το 2008 ήταν -2,7% με την απόδοση του δεκαετούς στο 3,45% και του διετούς στο 1,59%. Ήδη η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς ομολόγου έχει αρχίσει να υποχωρεί, σε αντίθεση με την απόδοση του διετούς ομολόγου που ξεκίνησε να ενισχύεται στην προσπάθεια των επενδυτών να τοποθετηθούν σε πιο ασφαλής μακροπρόθεσμους τίτλους σε περιόδους έντονης αβεβαιότητας των αγορών.
Βέβαια, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ έχει στην κατοχή της μια βραδυφλεγής βόμβα η οποία εάν «σκάσει» θα επηρεάσει την νέα γενιά των Αμερικανών πολιτών με απρόβλεπτες συνέπειες. Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα (για το πρώτο τρίμηνο του έτους), το μεγαλύτερο ποσοστό των assets που έχει στην κατοχή της η FED είναι τα φοιτητικά δάνεια σε ποσοστό 45,7%, έναντι 5,4% των ενυπόθηκων δανείων που θα περίμενε κανείς να είναι πολύ παραπάνω.
Πηγή γραφήματος:Financial Accounts for US
Για τη λύση του παραπάνω προβλήματος δεν προτείνεται μέχρι στιγμής καμία λύση, καθώς στο ενδεχόμενο νέας εισόδου της αμερικανικής οικονομίας σε ύφεση ένα σημαντικό μέρος των εν λόγω δανείων δεν θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ακόμη μία στρατιά χρεοκοπημένων Αμερικάνων, έπειτα από αυτή που προηγήθηκε της αγοράς κατοικίας, με απρόβλεπτες συνέπειες σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
Όπως συνάγεται από τα παραπάνω, το πρώτο «καμπανάκι» για την αμερικανική οικονομία χτύπησε από την αγορά εργασίας, με την κ. Yellen να θεωρεί το γεγονός περιστασιακό. Όσο για την αύξηση των επιτοκίων, αυτή κινδυνεύει να εξελιχθεί σε κυνήγι μαγισσών και ανεμόμυλων εάν η παγκόσμια οικονομία εισέλθει σε μια νέα περίοδο ύφεσης, με την κ. Yellen να προσπαθεί να μας αποπροσανατολίσει για ακόμη μία φορά, από την πραγματική νομισματική πολιτική της FED.
