Τουρκία: Σημαντική επιβράδυνση της οικονομίας στο β' τρίμηνο του 2024
Shutterstock
Shutterstock

Τουρκία: Σημαντική επιβράδυνση της οικονομίας στο β' τρίμηνο του 2024

Η οικονομία στην Τουρκία επιβραδύνθηκε με τον χειρότερο δυνατό ρυθμό από την εποχή που ξέσπασε η πανδημία, υπογραμμίζοντας πώς τα επιτόκια του 50% ασκούν πίεση στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 2,5% το δεύτερο τρίμηνο, όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα το Ινστιτούτο Στατιστικής της Τουρκίας, αρκετές ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αναθεωρημένο προς τα κάτω 5,3% το α' τρίμηνο.

Σύμφωνα με τους Financial Times, η επιβράδυνση αυτή υπογραμμίζει πώς το πρόγραμμα πολιτικής για την ανάσχεση του ανεξέλεγκτου πληθωρισμού ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας της χώρας, η οποία ανέρχεται σε 1 δισ. δολάρια.

Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης το β' τρίμηνο ήταν ο χειρότερος από τη σύντομη αλλά απότομη συρρίκνωση στα μέσα του 2020, στο απόγειο της πανδημίας. Ήταν επίσης χειρότερος από το 3,4% που προέβλεπαν οι οικονομολόγοι σε δημοσκόπηση της FactSet. Παρόλα αυτά, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 0,1% σε τριμηνιαία βάση.

«Το ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου έδειξε σημαντική απώλεια δυναμικής», δήλωσε ο Hakan Kara, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της τουρκικής κεντρικής τράπεζας. «Οι πρόδρομοι δείκτες υποδηλώνουν ότι οι καθυστερημένες επιπτώσεις της νομισματικής και πιστωτικής σύσφιξης θα είναι πιο ορατές το δεύτερο εξάμηνο του έτους, αλλά δεν δείχνουν ούτε σκληρή προσγείωση».

Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγκατέλειψε την αποτυχημένη πολιτική του να κρατήσει το κόστος δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα παρά τον εκρηκτικό πληθωρισμό μετά την επανεκλογή του τον Μάιο του 2023. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, την οποία διευθύνει πλέον ένας πρώην οικονομολόγος της Fed ακολούθησε με την αύξηση των επιτοκίων από το 8,5% στο 50% και υποσχέθηκε να διατηρήσει τη νομισματική πολιτική σφιχτή όσο χρειαστεί για να τιθασεύσει την πολυετή κρίση πληθωρισμού.

Η εικόνα του πληθωρισμού έχει αρχίσει να βελτιώνεται, με την ετήσια αύξηση να διαμορφώνεται στο 62% τον Ιούλιο, μετά την κορύφωση πάνω από το 85% στα τέλη του 2022. Οι συμμετέχοντες στην τουρκική αγορά αναμένουν ότι ο πληθωρισμός θα φθάσει το 43% μέχρι το τέλος του έτους, προτού μειωθεί περαιτέρω το 2025, σύμφωνα με δημοσκόπηση της κεντρικής τράπεζας.

Ο Μεχμέτ Σισμέκ, ο αρχιτέκτονας του νέου οικονομικού προγράμματος, χαρακτήρισε τα στοιχεία του ΑΕΠ της Δευτέρας ως ένδειξη ότι η ανάπτυξη έχει αρχίσει να «σταθεροποιείται». Πρόσθεσε: «Έχουμε αφήσει πίσω μας μια δύσκολη περίοδο κατά την οποία μειώσαμε σημαντικά τα τρωτά σημεία».

Ωστόσο, οι οικονομικοί αξιωματούχοι παραδέχονται κατ' ιδίαν ότι η πρόσφατη πρόοδος στον πληθωρισμό ήταν το σχετικά εύκολο μέρος της διαδικασίας, λόγω της υψηλής βάσης των τιμών του περασμένου έτους. Οι επόμενοι μήνες είναι πιθανό να είναι πιο επώδυνοι, καθώς οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν τα υψηλά επιτόκια και την επιβράδυνση της ανάπτυξης, μια έντονη αντίθεση με τα τελευταία χρόνια, όταν οι πολιτικές εύκολου χρήματος απογείωναν την οικονομία.