Τα τοπία του Σπύρου Ρωμανού

Τα τοπία του Σπύρου Ρωμανού

Πριν από λίγες μέρες άνοιξε στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου έκθεση του ζωγράφου Σπύρου Ρωμανού. Έχουμε ξαναγράψει πως ο συγκεκριμένος χώρος στα σπλάγχνα του πρώτου μουσείου της πρωτεύουσας, υπηρετεί την Ελληνική ζωγραφική και την ανάδειξή της στο διεθνές κοινό με τρόπο ουσιαστικό, χωρίς καμιά εκζήτηση. Τον Αύγουστο πολλοί ξένοι επισκέπτες της Αθήνας, προτού επιβιβαστούν στα πλοία για τα νησιά μας, προγραμματίζουν μιαν επίσκεψη στο Αρχαιολογικό. Η τέχνη λοιπόν μέσα στο Καφέ του Ε.Α.Μ., ίσως στον πιο όμορφο, «μυστικό» κήπο της πόλης προσφέρεται, «χαρίζεται» στον καθένα που θα την πλησιάσει. Κι είναι ένα δώρο απρόσμενο που γεφυρώνει την καλλιτεχνική δημιουργία στον τόπο από το χθες στο σήμερα.

Ο Ρωμανός είναι ένας δημιουργός που έχει δοκιμαστεί σε πολλά πεδία (μεταξύ αυτών, ως σκηνογράφος στο θέατρο και την τηλεόραση). Η σειρά των τοπίων που έφερε στο μουσείο οδηγεί σ’ έναν χώρο ποιητικό, που δεν είναι ξεκομμένος από τη φυσιογνωμία του ελληνικού κόσμου. Οι αφαιρέσεις του καμωμένες με τέμπερα δεν είναι στατικές και, χωρίς να νοιάζεται για την εκλέπτυνση της γραμμής, ο ζωγράφος πετυχαίνει ένα αποτέλεσμα με πλαστικότητα. Μπορείς έτσι να τις πλησιάσεις, γιατί σου φαίνονται σαν η αφαίρεση από κάτι γνωστό, πολύ οικείο, που βάζει σε ενέργεια την όρασή μας. Του Αυγούστου εικόνες, όπως τις τιτλοφορεί, με ελευθερία και χωρίς επίδειξη ακουαρελίστικης μαεστρίας. Μια δουλειά διακριτική που δεν κραυγάζει.

Έργο του Σπύρου Ρωμανού

Η ακουαρέλα του δεν είναι απλουστευμένη, όμως έχει το χάρισμα να υποβάλει μιαν απλή χαρά. Κι αυτό γιατί οι χαμηλοί τόνοι των χρωμάτων στέκουν στο να μεταφέρουν πειστικά τα τοπία του. «Χάρτες» που χαίρεται κανείς για την οργάνωση των στοιχείων και τη λιτότητα της έκφρασης όπου το ζεστό χρώμα τερακότας συναντά γαλάζιους, βιολέ τόνους φανερώνοντας αυτό που γράφει η Ευαγγελία Καϊράκη: «Έργα με κοινό και μόνο παρονομαστή ότι φτιάχτηκαν στην ανέχεια της θερινής ραστώνης από χέρια εμβαπτισμένα σε μούστο και σάρκα καρπουζιού. Μια σειρά από υδατογραφίες και σχέδια –αυτόματα, σχεδόν, στη γραφή– ανασύρουν τη χωρική και χρονική υπόμνηση και όχι τόσο την οπτική εντύπωση της εμπειρικής πραγματικότητας».

Έργο του Σπύρου Ρωμανού

Αναζητώντας περισσότερα για τον ζωγράφο, έπεσα σε μια συνέντευξη όπου τον ρωτούν που θα ήθελε ιδανικά να τοποθετήσει έργα του. «Ο ένας χώρος –που μόνο προσωρινά μπορούν να τοποθετηθούν– θα ήθελα να είναι ένα δάσος, ανάμεσα και πίσω από τα δέντρα» απαντά (στη Μαριάννα Φτάκα, Ιούνιος 2022). Το δώρο αυτό έγινε στον Ρωμανό, ακόμη κι αν η Πατησίων βρίσκεται στο κατώφλι του Μουσείου.

Τα έργα του δεν βγήκαν την ώρα του απομεσήμερου, όταν ο ήλιος καίει τα πάντα. Η ακουαρέλα του δεν επιβάλλεται με χυμώδεις και πλακάτους τόνους. Είναι σαν αντίλαλος που βρίσκει δρόμο μέσα από τις φυλλωσιές των δέντρων, στη δροσερή σκιά ενός κήπου. Του ίδιου που κρατά σαν φυλαχτό τα λιόδεντρα και τα μυρωδικά της αττικής γης δίπλα στ’ αγάλματα και σε άλλους θησαυρούς του μουσείου.

Άποψη από τον κήπο, έξω από το Καφέ του ΕΑΜ

Ταυτότητα του καλλιτέχνη

Ο Σπύρος Ρωμάνος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1958. Η πρώτη καλλιτεχνική του μαθητεία έγινε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πύργου της Τήνου, όπου διδάχθηκε σχέδιο και γλυπτική από τον γλύπτη Γιάννη Μανιατάκο. Στη συνέχεια, σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στα εργαστήρια των Δημήτρη Μυταρά, Παναγιώτη Τέτση και Νίκου Κεσσανλή, από όπου και αποφοίτησε. Παράλληλα, διδάχθηκε χαρακτική στο εργαστήριο του Θανάση Εξαρχόπουλου. Στην ΑΣΚΤ μαθήτευσε, επίσης, στα εργαστήρια Αγιογραφίας και Σκηνογραφίας.

Εργάστηκε στην τηλεόραση ως σκηνογράφος και δημιουργός stop motion videos για χρήση blue box, στο θέατρο ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος, στον περιοδικό Τύπο και σε έντυπα ως εικονογράφος. Από το 1999 έως το 2021 δίδαξε εικαστική παιδεία σε δημόσια σχολεία.

Το 2017 εξέδωσε σε συγκεντρωτικό τόμο, από τις εκδόσεις «Οδός Πανός», τα ποιητικά πονήματα της περιόδου 1978-2015. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Η είσοδος για την έκθεση του Σπύρου Ρωμανού στο Καφέ του ΕΑΜ είναι ελεύθερη. Δευτέρα έως Κυριακή: 8:00 - 19:00 και Τρίτη: 13:00 - 19:00. Διοργάνωση: Αιμιλία Κουγιά. Διάρκεια έως 3/9