Ο ιός του Δυτικού Νείλου εντοπίστηκε για πρώτη φορά, το 1937, σε μια γυναίκα με εμπύρετο νόσημα στην Ουγκάντα, στην επαρχία του Δυτικού Νείλου απ’ όπου και πήρε το όνομά του. Η πρώτη μεγάλη επιδημία στην Αμερική έλαβε χώρα το 1999. Στην Ευρώπη, η πρώτη μεγάλης κλίμακας επιδημία συνέβη το 1996 στο Βουκουρέστι και η δεύτερη στη Ρωσία, το 1999.
Πώς μεταδίδεται ο ιός
Ο ιός μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος του κοινού κουνουπιού (Cullex Spp) το οποίο προηγουμένως θα έχει τσιμπήσει ένα άρρωστο από τον ιό πτηνό. Προσβάλλει κυρίως τα πτηνά, τα άλογα και τον άνθρωπο. Λιγότερο συχνός τρόπος μετάδοσης είναι μέσω μετάγγισης μολυσμένου αίματος, ενώ έχουν παγκοσμίως αναφερθεί μεμονωμένα περιστατικά μετάδοσης μέσω μεταμόσχευσης, από τη μητέρα στο έμβρυο, με το θηλασμό, με τον χειρισμό άρρωστων ζώων ή μολυσμένων δειγμάτων από άτομα που δουλεύουν σε εργαστηριακό περιβάλλον.
Ποια είναι τα συμπτώματα και η κλινική εικόνα
– Το 80% των ατόμων που μολύνονται από τον ιό, δηλαδή οι 4 στους 5, δεν εκδηλώνουν κανένα απολύτως σύμπτωμα οπότε μπορεί να έχουν μολυνθεί με τον ιό κάποια στιγμή στη ζωή τους και να μην το γνωρίζουν.
– Το 20% αυτών που μολύνονται εμφανίζουν ήπια κλινικά συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, πόνο στους μυς και τα κόκκαλα, δερματικά εξανθήματα συνήθως στον κορμό και διόγκωση των λεμφαδένων. Από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι τη στιγμή της εμφάνισης των συμπτωμάτων, μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα 2-14 ημερών, περίοδος που μπορεί να παραταθεί σε ασθενείς με διαταραχές του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Τα συμπτώματα διαρκούν 5-7 ημέρες και υποχωρούν.
– Λιγότερο του 1% των ατόμων που μολύνονται από τον ιό, θα εμφανίσουν σοβαρή κλινική εικόνα με συμμετοχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (μηνιγγίτιδα/εγκεφαλίτιδα). Τα συμπτώματα της σοβαρής νόσου περιλαμβάνουν τον υψηλό πυρετό και έντονο πονοκέφαλο, τον αποπροσανατολισμό και τις διαταραχές συμπεριφοράς, τους σπασμούς, την παράλυση, το κώμα.
Τα άτομα που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρή νόσο και θάνατο είναι οι ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς και οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 65 ετών, που λόγω και άλλων νοσημάτων, έχουν επιβαρυμένο ιστορικό.
Το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα για φέτος
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ενημέρωσε σήμερα ότι διαγνώσθηκε στη χώρα μας το πρώτο περιστατικό λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου για την περίοδο μετάδοσης 2024, με πιθανότερο τόπο έκθεσης στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας (Δήμο Λαρισαίων). Το περιστατικό παρουσίασε εικόνα ήπιας εγκεφαλίτιδας, είχε έναρξη συμπτωμάτων εντός του τελευταίου δεκαημέρου του Ιουνίου 2024 και έχει λάβει εξιτήριο από το νοσοκομείο.
Όπως ενημερώνει ο Οργανισμός, κρούσματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίζονται σε πολλές χώρες παγκοσμίως, όπως και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, σε ετήσια βάση, συνήθως κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Από το 2010 και μετά, εμφανίζονται κρούσματα σχεδόν κάθε χρόνο και στη χώρα μας, και -ως εκ τούτου- θεωρείται αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών σε κάθε περίοδο μετάδοσης. Τον Μάιο 2024, ο ΕΟΔΥ ενημέρωσε τους επαγγελματίες υγείας πανελλαδικά για την ανάγκη εγρήγορσής τους για τη νόσο και εξέδωσε σχετικό Δελτίο Τύπου για την ενημέρωση του κοινού, με συστάσεις για λήψη μέτρων προφύλαξης από τα κουνούπια.
Μέτρα προφύλαξης
Ο ΕΟΔΥ συστήνει να τηρείτε τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια σε όλη την επικράτεια, καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών:
• Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και χώρου (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης), σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ ανεμιστήρες, κατάλληλα (μακριά) ρούχα.
• Μην αφήνετε στάσιμα νερά πουθενά (έτσι, βοηθάτε ουσιαστικά στον περιορισμό των εστιών αναπαραγωγής των κουνουπιών στους ιδιωτικούς χώρους).
· Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα πρέπει να παίρνουν τα μέτρα τους με ιδιαίτερη συνέπεια.
